Intercultural education and the development of responsibility: from physical education to the school classroom

Abstract

In many parts of the world, continuous migration flows are shaping a new multicultural reality. The rate of migration in recent years to the European ground differs from the past concerning the countries and conditions of origin of the incomings. Countries like Greece, which until recently was not the first choice of immigrant populations, today are called to face the increased needs of multicultural societies. Therefore, social inclusion plays an important role and is based on intercultural education which creates the conditions for improving the quality of life of both the incomings and the hosts. Taking into consideration the innumerable potential of physical activity and sports for social inclusion, it is acknowledged that physical education (PE) teachers and coaches need to be able to create an intercultural learning environment and plenty of opportunities in their respective contexts. Therefore, the main purpose of the present research was to support PE teachers and coaches to effectively provide inclusive intercultural education to their groups. To achieve that there was an attempt to create, implement and assess a training course on intercultural education through PE. This course was designed as an optional University course for pre-service PE teachers and coaches, to help them improve their future professional quality in multicultural contexts and was based on the guidelines of a European Erasmus+ project, called “Intercultural Education through Physical Activity, Coaching and Training” (EDU:PACT). The researcher was initially participated in this project and trained to act as an instructor for PE teachers and coaches. Then the researcher after also having a literature review, designed, implemented and assessed an online training course for University PE teachers. The present research was divided into three steps (studies) to accomplish the aforementioned goal. For the needs of the first study, interviews were conducted with academics and in-service PE teachers and coaches to gain an overview of intercultural education through PE and sports. More specifically, it was aimed to explore their thoughts on possible challenges of multicultural groups in PE and sports, and their aspects on the key points for an effective training program in intercultural education. The second study included interviews with native adolescents who have recently received refugee peers into schools. During these interviews, it was attempted to investigate their attitudes towards refugees’ acculturation and the potential role of PE and sports in this process. Finally, the information collected both from academics, educators/coaches, and native adolescents was used to design a training program for pre-service PE teachers based on intercultural education (third study). This program was implemented as an online optional course, due to the Covid-19 pandemic, on 3rd-year students (N=41), who voluntarily selected the course (experimental group) and compared to other 3rd year students (N=88) who did not select this course (control group). The results revealed that the present online course had a positive impact on participants’ attitudes, skills, and knowledge on intercultural education and it is suggested as an effective and flexible structural guide for training future PE teachers and coaches in intercultural education.

Σε πολλά μέρη του κόσμου οι συνεχείς μεταναστευτικές ροές διαμορφώνουν μια νέα πολυπολιτισμική πραγματικότητα. Ο ρυθμός μετανάστευσης τα τελευταία χρόνια προς το ευρωπαϊκό έδαφος διαφέρει σε σχέση με το παρελθόν όσον αφορά στις χώρες και στις συνθήκες προέλευσης των εισερχόμενων πληθυσμών. Χώρες όπως η Ελλάδα, που μέχρι πρόσφατα δεν ήταν η πρώτη επιλογή των μεταναστευτικών πληθυσμών, σήμερα καλούνται να αντιμετωπίσουν τις αυξημένες ανάγκες των πολυπολιτισμικών κοινωνιών. Ως εκ τούτου, η κοινωνική ένταξη διαδραματίζει σημαντικό ρόλο και βασίζεται στη διαπολιτισμική εκπαίδευση που δημιουργεί τις προϋποθέσεις για τη βελτίωση της ποιότητας ζωής τόσο των εισερχομένων όσο και των πληθυσμών υποδοχής.Λαμβάνοντας υπόψη τις αμέτρητες δυνατότητες της σωματικής δραστηριότητας και του αθλητισμού για την κοινωνική ένταξη, αναγνωρίζεται ότι οι εκπαιδευτικοί και οι προπονητές πρέπει να είναι σε θέση να δημιουργήσουν ένα διαπολιτισμικό περιβάλλον μάθησης και πολλές ευκαιρίες στα αντίστοιχα πλαίσια. Ως εκ τούτου, ο κύριος σκοπός της παρούσας έρευνας είναι να υποστηρίξει τους εκπαιδευτικούς φυσικής αγωγής και τους προπονητές ως προς την αποτελεσματική παροχή διαπολιτισμικής εκπαίδευσης χωρίς αποκλεισμούς στα τμήματά τους. Για να επιτευχθεί αυτό, έγινε προσπάθεια σχεδιασμού, εφαρμογής και αξιολόγησης ενός προγράμματος για τη διαπολιτισμική εκπαίδευση μέσω της φυσικής αγωγής και του αθλητισμού.Το μάθημα αυτό σχεδιάστηκε ως μάθημα επιλογής σε πανεπιστημιακό επίπεδο για προπτυχιακούς εκπαιδευτικούς και προπονητές, για να τους βοηθήσει να βελτιώσουν τη μελλοντική επαγγελματική τους ποιότητα σε πολυπολιτισμικά πλαίσια και βασίστηκε στις κατευθύνσεις ενός ευρωπαϊκού Erasmus+ έργου, με τίτλο «Διαπολιτισμική Εκπαίδευση μέσω Φυσικής Δραστηριότητας, Προπονητικής κι Εκπαίδευσης» (EDU:PACT). Η ερευνήτρια συμμετείχε αρχικά σε αυτό το έργο και εκπαιδεύτηκε για να ενεργήσει η ίδια ως εκπαιδεύτρια προπονητών και εκπαιδευτικών. Στη συνέχεια, η ερευνήτρια αφού πραγματοποίησε τη σχετική βιβλιογραφική ανασκόπηση, σχεδίασε, εφάρμοσε κι αξιολόγησε ένα πρόγραμμα επιμόρφωσης στη διαπολιτισμική εκπαίδευση για προπτυχιακούς εκπαιδευτικούς και προπονητές.Η παρούσα έρευνα χωρίστηκε σε τρία στάδια (μελέτες) για την επίτευξη του προαναφερθέντος σκοπού. Για τις ανάγκες της πρώτης μελέτης, πραγματοποιήθηκαν συνεντεύξεις με ακαδημαϊκούς και εν ενεργεία εκπαιδευτικούς και προπονητές για να αποκτηθεί μια επισκόπηση της διαπολιτισμικής εκπαίδευσης μέσω της φυσικής αγωγής και του αθλητισμού. Πιο συγκεκριμένα, η πρώτη μελέτη είχε ως στόχο τη διερεύνηση των σκέψεών τους σχετικά με πιθανές προκλήσεις των πολυπολιτισμικών τμημάτων στη φυσική αγωγή και στον αθλητισμό, και τις απόψεις τους σχετικά με τα βασικά στοιχεία ενός αποτελεσματικού προγράμματος επιμόρφωσης στη διαπολιτισμική εκπαίδευση.Η δεύτερη μελέτη περιελάμβανε συνεντεύξεις με Έλληνες εφήβους οι οποίοι δέχτηκαν πρόσφατα συνομήλικους πρόσφυγες στα σχολεία. Κατά τη διάρκεια αυτών των συνεντεύξεων, επιχειρήθηκε να διερευνηθεί η στάση των συμμετεχόντων απέναντι στον επιπολιτισμό των προσφύγων και ο πιθανός ρόλος της σωματικής άσκησης και του αθλητισμού σε αυτή τη διαδικασία. Τέλος, οι πληροφορίες που συλλέχθηκαν τόσο από τους ακαδημαϊκούς, εκπαιδευτικούς και προπονητές όσο και από τους Έλληνες έφηβους χρησιμοποιήθηκαν για τον σχεδιασμό ενός προγράμματος επιμόρφωσης για προπτυχιακούς εκπαιδευτικούς και προπονητές στη διαπολιτισμική εκπαίδευση (τρίτη μελέτη).Το πρόγραμμα αυτό εφαρμόστηκε ως διαδικτυακό μάθημα επιλογής, λόγω της πανδημίας του Covid-19, σε τριτοετείς φοιτητές φυσικής αγωγής και αθλητισμού (N=41), οι οποίοι επέλεξαν εθελοντικά το μάθημα (πειραματική ομάδα) και συγκρίθηκαν με άλλους φοιτητές του 3ου έτους (N=88) που δεν επέλεξαν αυτό το μάθημα (ομάδα ελέγχου). Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι το παρόν διαδικτυακό μάθημα είχε θετικό αντίκτυπο στις στάσεις, στις δεξιότητες και στις γνώσεις των συμμετεχόντων ως προς τη διαπολιτισμική εκπαίδευση και προτείνεται ως ένας αποτελεσματικός κι ευέλικτος δομικός οδηγός για την επιμόρφωση μελλοντικών εκπαιδευτικών και προπονητών στη διαπολιτισμική εκπαίδευση.