Ο χώρος ως υλικό πεδίο αγωγής στο συνεργατικό νηπιαγωγείο: εφαρμογή στη διδακτική λογοτεχνικών κειμένων

Abstract

What the current doctoral thesis aims is to research and give prominence to the pedagogical processes of utilizing the classroom environment through the group functions in the kindergarten. This programme was applied in the teaching of folk fairy tales and the method used was ‘research-action’. The outcome of this research showed that space acquired the quality of flexibility and it was integrated into the learning process. Through numerous and various activities and through the semantic modifications that took place, children were the creators of their own places. This invention-creation of new ‘places’ resulted both in the connection of space with learning and in the absorption of how the fairy tales are structured. Children had the leading role in their relation with space and with the learning process. They developed positive interactions and elements of creativity in their activities. The classroom space was transformed into a developing physical learning environment, for children learned to make use of all of the areas, the furniture and the educational materials available, both in small- and large-group activities, as well as to readjust them in accordance with the demands of each activity. All the above took place within an atmosphere of joy and pleasure.

Σκοπός της παρούσας διδακτορικής διατριβής είναι να διερευνήσει και να αναδείξει τις παιδαγωγικές διαδικασίες χρησιμοποίησης του σχολικού χώρου μέσα από τη λειτουργία των ομάδων στο νηπιαγωγείο. Η εφαρμογή του προγράμματος έγινε στη διδακτική λαϊκών παραμυθιών και η μέθοδος που εφαρμόστηκε ήταν η έρευνα-δράση. Τα αποτελέσματα της έρευνας έδειξαν ότι ο χώρος απέκτησε την ιδιότητα της ευελιξίας και ενσωματώθηκε στην εκπαιδευτική διαδικασία. Τα παιδιά μέσα από πολλές και ποικίλες δράσεις και μέσω των σημειολογικών μεταλλάξεων δημιουργούσαν τους δικούς τους τόπους. Η δημιουργία «τόπων» οδήγησε στη σύνδεση του χώρου με τη μάθηση και στην αφομοίωση της δομής των παραμυθιών. Τα παιδιά απέκτησαν πρωταγωνιστικό ρόλο στη σχέση τους με το χώρο και την εκπαιδευτική διαδικασία. Ανέπτυξαν θετικές αλληλεπιδράσεις και στοιχεία δημιουργικότητας στις δράσεις τους. Ο σχολικός χώρος μετατράπηκε σε εξελισσόμενο υλικό πεδίο αγωγής καθώς τα παιδιά έμαθαν να χρησιμοποιούν όλους τους χώρους, τα έπιπλα και το εκπαιδευτικό υλικό, σε επίπεδο μικρής αλλά και μεγάλης ομάδας και να τα αναπροσαρμόζουν ανάλογα με τις απαιτήσεις των δραστηριοτήτων. Και όλα αυτά γινόταν σε ένα κλίμα χαράς και ευχαρίστησης.