Professional autonomy in the workplace: the process of change

Abstract

Persistent calls for increasing productivity and transparency in modern public bureaucracies underpin the reorganization of professional work and the challenges posed to professional autonomy. This thesis addresses the need to understand how professional autonomy changes as that may extend our insight into the emerging tendencies that characterize the ongoing organizing of professional work in contemporary bureaucracies. In doing so, it aims at building an understanding of the analytic process of evolution of medical autonomy by exploring medical work organization in a public general hospital of the Greek National Health System. The thesis draws on the analytic concept of organizational contradictions to inform a dialectical approach in the study of medical autonomy change and facilitate an understanding of contemporary healthcare organization developments’ relation to professional self-control relations and the ongoing activity of reorganizing medical work. Semi-structured interviews with 33 medical professionals of several specialties were conducted to get a better grasp of the multi-specialty interdependencies that develop in the labor process in tertiary care. The analysis of the data was conducted following a critical approach to constant comparison to facilitate the practical enactment of dialectics through the iteration between data and theory. Moreover, the semi-structured interviews were supplemented with an extensive study of documents in order to portray the context of the case in terms of organization and policy. The findings illustrate how medical autonomy is analytically expressed in the labor process as a self-control relation exercised over two analytic aspects, i.e. over medical practice and over the doctor-patient relationship. Research findings further illustrate how organizational control is exercised through the division of labor over the allocation of resources and the distribution of healthcare services. Finally, they illustrate how the ongoing activity of organizing medical work is expressed though practices and strategies towards centralizing, extending and intensifying organizational control. The analysis further shows how these aspects are bound in a unified process of developing contradictions in the organization of medical work and further explains how these contradictions synthesize the analytic process through which the established form of medical autonomy evolves. In particular, it is shown that through this process medical autonomy is under pressure, yet resistant, to ongoing activity of organizing medical work. It is argued that as these contradictions historically develop, they synthesize the process through which professional autonomy tends towards becoming reconfigured both quantitatively and qualitatively. The process of evolution of professional autonomy is characterized by a tendency towards constraining the extent and the type of medical self-control exercised over medical practice and a tendency towards constraining the extent of medical self-control over defining professionals’ relationship with the public.

Οι πιέσεις για την αύξηση της παραγωγικότητας και της διαφάνειας στις σύγχρονες δημόσιες γραφειοκρατίες συνθέτουν τη βάση για την αναδιοργάνωση της επαγγελματικής εργασίας και αναδεικνύουν προκλήσεις για την επαγγελματική αυτονομία. Η παρούσα διατριβή προτάσσει την ανάγκη κατανόησης του τρόπου μέσω του οποίου η αυτονομία αλλάζει, καθώς αυτό θα συμβάλει στην ανάδειξη των τάσεων που χαρακτηρίζουν την εξέλιξη της οργάνωσης της επαγγελματικής εργασίας στις σύγχρονες γραφειοκρατίες. Προς τούτο, στοχεύει στην κατανόηση της αναλυτικής διαδικασίας εξέλιξης της ιατρικής αυτονομίας μέσω της διερεύνησης της οργάνωσης της ιατρικής εργασίας σε ένα δημόσιο γενικό νοσοκομείο του Εθνικού Συστήματος Υγείας της Ελλάδας. Η διατριβή στηρίζεται στην αναλυτική έννοια των οργανωσιακών αντιφάσεων, επιχειρώντας τη διαλεκτικής προσέγγιση στη μελέτη της αλλαγής της ιατρικής αυτονομίας και συμβάλλοντας περαιτέρω στην κατανόηση της σχέσης μεταξύ της συνεχιζόμενης αναδιοργάνωσης της ιατρικής εργασίας και των σύγχρονων εξελίξεων στην οργάνωση των μονάδων υγείας. Πραγματοποιήθηκαν 33 ημιδομημένες συνεντεύξεις με γιατρούς διαφόρων ειδικοτήτων, έτσι ώστε να γίνουν εμφανείς οι αλληλεξαρτήσεις που αναπτύσσονται μεταξύ διαφορετικών ειδικοτήτων κατά την εργασιακή διαδικασία σε μια τριτοβάθμια μονάδα υγείας. Η ανάλυση των δεδομένων στηρίχθηκε σε μια κριτική προσέγγιση στη μέθοδο της συνεχούς σύγκρισης, προκειμένου για την πρακτική εφαρμογή της διαλεκτικής σκέψης στη βάση της διαρκούς κίνησης μεταξύ των δεδομένων και της θεωρίας. Επιπρόσθετα, τα δεδομένα συμπληρώθηκαν από μια εκτενή μελέτη εγγράφων και αρχειακού υλικού, έτσι ώστε να στοιχειοθετηθεί το πλαίσιο της μελέτης περίπτωσης θεσμικά και οργανωσιακά. Τα ευρήματα εξηγούν πώς η ιατρική αυτονομία εκφράζεται αναλυτικά κατά την εργασιακή διαδικασία ως σχέση αυτοελέγχου που ασκείται πάνω σε δύο αναλυτικά στοιχεία: την ιατρική πρακτική και τη σχέση γιατρού-ασθενή. Περαιτέρω, τα ευρήματα δείχνουν πώς ο οργανωσιακός έλεγχος ασκείται μέσω του καταμερισμού της εργασίας επί της κατανομής των πόρων και της διανομής των υπηρεσιών υγείας. Τέλος, δείχνουν πώς η συνεχιζόμενη αναδιοργάνωση της ιατρικής εργασίας εκφράζεται μέσω πρακτικών και στρατηγικών προς την συγκέντρωση, επέκταση και εντατικοποίηση του οργανωσιακού ελέγχου. Η ανάλυση δείχνει πώς αυτά τα αναλυτικά στοιχεία είναι δεμένα σε μια ενιαία διαδικασία αναπτυσσόμενων αντιφάσεων στην οργάνωση της ιατρικής εργασίας και περαιτέρω εξηγούν πώς αυτές οι αντιφάσεις συνθέτουν την αναλυτική διαδικασία μέσω της οποίας η κατάσταση της ιατρικής αυτονομίας τείνει να εξελίσσεται. Συγκεκριμένα, εξηγείται ότι μέσω αυτής της διαδικασία η ιατρική αυτονομία, ως σχέση, βρίσκεται υπό πίεση αλλά ταυτόχρονα ανθίσταται στην συνεχιζόμενη δράση αναδιοργάνωσης της ιατρικής εργασίας, ως δύναμη. Υποστηρίζεται ότι καθώς αυτές οι αντιφάσεις αναπτύσσονται ιστορικά, συνθέτουν τη διαδικασία μέσω της οποίας η επαγγελματική αυτονομία τείνει προς την αλλαγή, τόσο την ποσοτική όσο και την ποιοτική. Η διαδικασία εξέλιξης της επαγγελματικής αυτονομίας χαρακτηρίζεται από την τάση περιορισμού του εύρους και του τύπου του ιατρικού αυτοελέγχου που ασκείται επί της ιατρικής πρακτικής και την τάση περιορισμού του εύρους του ιατρικού αυτοελέγχου επί του προσδιορισμού της σχέσης των επαγγελματιών με το κοινό.