Το στρατηγικό μάνατζμεντ γνώσης στη σύγχρονη επιχείρηση: η επίδραση του μοντέλου επικοινωνιακής και γνωσιακής υποκίνησης στην παραγωγικότητα των εργαζομένων του ΟΣΕ

Abstract

The contemporary concept of Knowledge Management is already an integral part ofbusiness operations, contributing in the growth and development of organizations. Inparticular, this contribution appears as a sequence of processes which aim on thecapture, cultivation and growth of the intellectual capital, of the employees, of theexecutives and of the general management.In the present thesis, we study the effectiveness of the implementation of a hybridknowledge management system model, characterized as “Communication andKnowledge Motivator - CKM” on the productivity increase of the workers, on theformulation of a basic organizational memory, on the efficient knowledgemanagement and on the treatment of knowledge gap between old and recentlyrecruited personnel. Moreover, by the implementation of the CKM model we studythe knowledge management index and also the job satisfaction improvement. Ourmodel is applied in a Greek public state organization, the Hellenic Railways S.A.which is used as a case study.The application of the CKM model is evolved in approximately four years, while ittakes place in 6 successive steps. Each step is a small knowledge management projectitself, with specific intentions. Those steps are a) the build-up of communicationchannels between employees, b) the organization of frequent get-togethers in order toimprove tacit knowledge exchange, c) the in-company seminars d) the trainingprograms organized outside the company, e) the organization of knowledge fairs andf) the design and implementation of knowledge tanks. Results, being supported from the academic literature, indicate that there is asignificant positive impact of the CKM model application on each worker’sproductivity (old and recently hired staff), while a positive impact is also observed onspecific indexes, like the knowledge management diagnostic tool and the jobsatisfaction index.The present thesis is completed with a series of structural set of proposals whichare based on the research conclusions and aim on the improvement of businessprocesses, on the improvement of workers’ productivity and also on the creation andimplementation of continues and permanent knowledge management system.The benefits that arise from the present doctoral dissertation concern a) theacademic community, which has the ability to continue further the research in thisspecific field in order to improve the already successful model, b) the society, whichthrough relevant knowledge management programs is in a position to achieve higherproductivity and prosperity and c) the national economy, which thorough knowledgemanagement systems can find a way to improve its competitiveness.

Η σύγχρονη έννοια της διοίκησης γνώσης είναι πλέον ένα αναπόσπαστο κομμάτι τωνεπιχειρηματικών πολιτικών και λειτουργιών, συμβάλλοντας στην ανάπτυξη και τηνεξέλιξη των οργανισμών. Ειδικότερα, η συμβολή αυτή εμφανίζεται ως μια σειράδιεργασιών και ενεργειών οι οποίες έχουν στόχο την λήψη, καλλιέργεια και εξέλιξητου διανοητικού κεφαλαίου, των εργαζομένων, των στελεχών, αλλά και τηςδιοίκησης.Στην παρούσα διδακτορική διατριβή διερευνάται η αποτελεσματικότητα τηςεφαρμογής ενός προτύπου υβριδικού μοντέλου διοίκησης γνώσης, χαρακτηριζόμενουως «Επικοινωνιακός και Γνωσιακός Υποκινητής», προκειμένου να βελτιωθεί ηπαραγωγικότητα των εργαζομένων, να επιτευχθεί η δημιουργία βάσεωνοργανωσιακής μνήμης, να διαχειριστεί η γνώση με αποτελεσματικό τρόπο και νααντιμετωπιστούν τα κενά γνώσης μεταξύ παλαιών και νεοπροσλαμβανόμενωνεργαζομένων. Επίσης, με την εφαρμογή του μοντέλου διερευνάται η βελτίωση τουδείκτη «Διοίκησης Γνωστικών Κεφαλαίων» και του δείκτη «ικανοποίησης από τηνεργασία». Το μοντέλο εφαρμόζεται σε μια Ελληνική, δημοσίου δικαίου επιχείρηση,τον Οργανισμό Σιδηροδρόμων Ελλάδος (Α.Ε.), ο οποίος χρησιμοποιείται ως μελέτηπερίπτωσης.Η εφαρμογή του μοντέλου εξελίσσεται σταδιακά σε τέσσερα έτη, ενώ λαμβάνειχώρα σε έξι διαδοχικά στάδια, κάθε ένα από τα οποία αποτελεί από μόνο του έναμικρό έργο διοίκησης διανοητικών κεφαλαίων με συγκεκριμένη σκοπιμότητα. Ταστάδια αυτά είναι α) η ανάπτυξη καναλιών επικοινωνίας μεταξύ των εργαζομένων, β)η διεξαγωγή συναντήσεων για ανταλλαγή άρρητης γνώσης, γ) τα ενδοεπιχειρησιακάσεμινάρια, δ) η εκπαίδευση εκτός της επιχείρησης, ε) η διοργάνωση εκθέσεωνγνώσης και στ) η δημιουργία δεξαμενών γνώσης.Τα αποτελέσματα της έρευνας, υποστηρίζονται από την παγκόσμια ακαδημαϊκήβιβλιογραφία και φανερώνουν μια σαφή θετική επίδραση του μοντέλου στηνπαραγωγικότητα, τόσο των παλαιών, όσο και των νεοπροσλαμβανόμενωνυπαλλήλων. Επιπλέον, παρατηρούνται θετικές μεταβολές σε δείκτες, όπως ο δείκτηςδιοίκησης γνώσης και ο δείκτης ικανοποίησης από την εργασία. Η διατριβήολοκληρώνεται με μια σειρά προτάσεων τόσο δομικού, όσο και διαρθρωτικούχαρακτήρα, οι οποίες βασίζονται στα συμπεράσματα της έρευνας και αποσκοπούνστην βελτίωση των επιχειρηματικών διαδικασιών που σχετίζονται με τη γνώση, στη βελτίωση της παραγωγικότητας των εργαζομένων και στο σχεδιασμό και εφαρμογή«μόνιμων» συστημάτων διοίκησης γνωστικών κεφαλαίων στις επιχειρήσεις. Ταοφέλη που προκύπτουν από την παρούσα διδακτορική διατριβή αφορούν α) στηνακαδημαϊκή κοινότητα, η οποία δύναται να συνεχίσει περεταίρω την έρευνα στοσυγκεκριμένο ερευνητικό πεδίο ώστε να βελτιώσει το ήδη υπάρχον επιτυχημένομοντέλο, β) στην κοινωνία, η οποία μέσα από αντίστοιχα προγράμματα διοίκησηςγνώσης είναι σε θέση επιτύχει υψηλότερη παραγωγικότητα και ευημερία και γ) στηνεθνική οικονομία η οποία μέσα από τα συστήματα διοίκησης γνώσης δύναται ναβελτιώσει την ανταγωνιστικότητά της.