Η επίδραση διαφορετικών μεθόδων διδασκαλίας στη συνεκπαίδευση μαθητών με και χωρίς ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες

Abstract

Inclusion is an issue that affects the last decades developments in the educational systems of many countries. The physical education is a suitable environment for the creation of a climate of inclusion of children with special educational needs, forming a suitable method of teaching conditions to improve attitudes and emotional intelligence, reducing the alexithymia and intimidation, factors considered indispensable to the success of the inclusive. The purpose of this study was to examine the effect of different teaching methods to the coexistence of pupils with special educational needs with typically developing students in physical education and investigate which method produces the best results in the cultivation of positive attitudes, in the improvement of emotional intelligence, in the reduction of alexithymia and in the incidents of bullying, in typically developing students. The survey involved 243 students (M = 11.49 years, SD = .50) in primary schools. Students were divided into the following groups: the control group (OE) and the three intervention groups (O.P.1, The .P.2, O.P.3). All participants completed a) a scale for demographic characteristics, b) a questionnaire based on THSS (which evaluated the intention, the subjective norm and perceived control behavior), c) a questionnaire which evaluated the attitudes, d) a questionnaire which evaluated the emotional intelligence, e) a questionnaire evaluating the alexithymia and f) a questionnaire evaluating bullying in two different periods. The intervention program was applied to twelve (12) hour lessons (35-40 minutes) Physical Education for each teaching method and included lesson plans based on themes of DEPPS - IA Physical Education. In order to examine potential differences between measurements and groups applied the analysis of variance of two factors with repeated measures on one factor (two-way ANOVA with repeated measures). The results of the study showed that the best method to improve specific attitudes of students and reducing alexithymia, is the style of practice teaching, and to improve emotional intelligence, the model of Teaching Games for Understanding (TGfU). An examination of the overall improvement of all factors studied, not a teaching method came to be superior to others. The introduction of a teaching method in inclusive education should be made after evaluation of students participating in the programs, in order to choose the method that every time can give the best results.

Η συνεκπαίδευση μαθητών με και χωρίς ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες σε τυπικά σχολεία είναι ένα ζήτημα που επηρεάζει τις τελευταίες δεκαετίες τις εξελίξεις στα εκπαιδευτικά συστήματα πολλών χωρών. Το μάθημα της Φυσικής Αγωγής αποτελεί πρόσφορο περιβάλλον για την δημιουργία κατάλληλου κλίματος συνεκπαίδευσης των παιδιών με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες, διαμορφώνοντας με την κατάλληλη μέθοδο διδασκαλίας τις προϋποθέσεις για τη βελτίωση των στάσεων και της συναισθηματικής νοημοσύνης, την μείωση της αλεξιθυμίας και του εκφοβισμού, παράγοντες που θεωρούνται απαραίτητοι για την επιτυχία του εγχειρήματος της συνεκπαίδευσης. Σκοπός της παρούσας εργασίας ήταν να εξετάσει την επίδραση διαφορετικών μεθόδων διδασκαλίας στη συνύπαρξη μαθητών με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες με τυπικά αναπτυσσόμενους μαθητές στο μάθημα της Φυσικής Αγωγής και να διερευνήσει την μέθοδο που παράγει τα καλύτερα αποτελέσματα στην καλλιέργεια θετικών στάσεων, που συμβάλλει στην αύξηση της συναισθηματικής νοημοσύνης, στη μείωση της αλεξιθυμίας και στη μείωση των περιστατικών εκφοβισμού των τυπικά αναπτυσσόμενων μαθητών. Στην έρευνα συμμετείχαν 243 μαθητές/τριες (Μ.Ο. = 11.49 έτη, Τ.Α. = .50) δημοτικών σχολείων, οι οποίοι χωρίστηκαν στις εξής ομάδες: την ομάδα ελέγχου (Ο.Ε.) και τις τρεις πειραματικές ομάδες (Ο.Π.1, Ο.Π.2, Ο.Π.3). Όλοι οι συμμετέχοντες συμπλήρωσαν: α) μια κλίμακα δημογραφικών χαρακτηριστικών, β) ένα ερωτηματολόγιο βασισμένο στη ΘΣΣ (που αξιολογούσε την πρόθεση, την υποκειμενική νόρμα και τον αντιλαμβανόμενο έλεγχο συμπεριφοράς), γ) ένα ερωτηματολόγιο που αξιολογούσε τις στάσεις, δ) ένα ερωτηματολόγιο που αξιολογούσε τη συναισθηματική νοημοσύνη, ε) ένα ερωτηματολόγιο που αξιολογούσε την αλεξιθυμία και στ) ένα ερωτηματολόγιο που αξιολογούσε τον εκφοβισμό, σε δύο διαφορετικές χρονικές περιόδους. Το πρόγραμμα παρέμβασης εφαρμόστηκε σε δώδεκα (12) ωριαία μαθήματα (35-40 λεπτά) Φυσικής Αγωγής για κάθε μέθοδο διδασκαλίας και περιελάμβανε σχέδια μαθημάτων που βασίζονταν σε θεματικές ενότητες του ΔΕΠΠΣ−ΑΠΣ Φυσικής Αγωγής. Για την εξέταση πιθανών διαφορών μεταξύ των μετρήσεων και των ομάδων εφαρμόστηκε η ανάλυση διακύμανσης δύο παραγόντων με επαναλαμβανόμενες μετρήσεις στον ένα παράγοντα (two-way ANOVA with repeated measures). Από τα αποτελέσματα της μελέτης προέκυψε ότι η καλύτερη μέθοδος για την βελτίωση των ειδικών στάσεων των μαθητών και τη μείωση της αλεξιθυμίας, είναι το στυλ της πρακτικής διδασκαλίας, ενώ για την βελτίωση της συναισθηματικής νοημοσύνης, το μοντέλο των αθλοπαιδιών. Από την εξέταση της συνολικής βελτίωσης όλων των παραγόντων που μελετήθηκαν, δεν προέκυψε κάποια μέθοδο να υπερτερεί έναντι των άλλων. Η εισαγωγή μιας μεθόδου διδασκαλίας στην συνεκπαίδευση, θα πρέπει να γίνεται μετά την αξιολόγηση των μαθητών που συμμετέχουν στα προγράμματα, ώστε να επιλέγεται η μέθοδος που κάθε φορά μπορεί να δώσει τα καλύτερα δυνατά αποτελέσματα.