H ανάπτυξη του δεκτικού λεξιλογίου στην ελληνική γλώσσα αλλοδαπών παιδιών προσχολικής ηλικίας (4-6 ετών) μέσω της ανάγνωσης των ιστοριών

Abstract

Σκοπός της παρούσας εργασίας ήταν να διερευνήσει και να συγκρίνει την επίδραση που ασκούν στην ανάπτυξη του ελληνικού δεκτικού λεξιλογίου αλλοδαπών παιδιών προσχολικής ηλικίας δύο τεχνικές διδασκαλίας του λεξιλογίου, η τεχνική της άμεσης διδασκαλίας και η τεχνική της αλληλεπιδραστικής διδασκαλίας, οι οποίες εφαρμόζονται κατά την ανάγνωση των ιστοριών στην προσχολική τάξη. Επίσης, βασικός σκοπός της παρούσας εργασίας ήταν να εξετάσει, εάν η επίδραση που ασκούν η τεχνική της άμεσης διδασκαλίας και η τεχνική της αλληλεπιδραστικής διδασκαλίας στην ανάπτυξη του ελληνικού δεκτικού λεξιλογίου αλλοδαπών παιδιών προσχολικής ηλικίας επηρεάζεται από ενδογενείς και εξωγενείς παράγοντες, οι οποίοι σχετίζονται με την ανάπτυξη του λεξιλογίου των παιδιών. Το δείγμα της έρευνας αποτέλεσαν 87 αλλοδαπά παιδιά από διαφορετικές εθνικές μειονότητες ηλικίας 4 έως 6 ετών, τα οποία φοιτούσαν σε 12 προσχολικές τάξεις των Νομών Ηρακλείου, Ρεθύμνου και Χανιών της Κρήτης. Για τη διερεύνηση των βασικών σκοπών της μελέτης πραγματοποιήθηκε μία πειραματική παρέμβαση, η οποία περιλάμβανε δύο πειραματικές ομάδες και μία ομάδα ελέγχου. Η ερευνήτρια διάβασε στο σύνολο των παιδιών κάθε τάξης που συμμετείχε στην έρευνα 6 εικονογραφημένες ιστορίες από δύο φορές. Στην πρώτη πειραματική ομάδα δίδαξε λέξεις του κειμένου σύμφωνα με την τεχνική της άμεσης διδασκαλίας και στη δεύτερη πειραματική ομάδα δίδαξε τις ίδιες λέξεις σύμφωνα με την τεχνική της αλληλεπιδραστικής διδασκαλίας. Στην ομάδα ελέγχου η ερευνήτρια διάβασε τις ίδιες ιστορίες χωρίς να παρέχει επεξηγήσεις σχετικά με τις λέξεις-στόχους του κειμένου. Τα αποτελέσματα της παρούσας μελέτης έδειξαν ότι οι δύο διδακτικές τεχνικές συμβάλλουν σημαντικά στην ανάπτυξη του ελληνικού δεκτικού λεξιλογίου των αλλοδαπών παιδιών. Ωστόσο, η τεχνική της αλληλεπιδραστικής διδασκαλίας σε σύγκριση με την τεχνική της άμεσης διδασκαλίας συνέβαλε σε σημαντικά υψηλότερο βαθμό στην ανάπτυξη του ειδικού και γενικού δεκτικού λεξιλογίου των παιδιών. Επιπλέον, τα αποτελέσματα έδειξαν ότι το φύλο και οι αρχικές γνώσεις των παιδιών στις λέξεις-στόχους που επιλέχτηκαν από τα κείμενα των ιστοριών αποτέλεσαν παράγοντες οι οποίοι διαφοροποίησαν την επίδραση που οι δύο διδακτικές τεχνικές άσκησαν στην ανάπτυξη του ειδικού δεκτικού λεξιλογίου.