Η ανάπτυξη των αφηγηματικών δεξιοτήτων παιδιών προσχολικής ηλικίας μέσω της αναδιήγησης και της παραγωγής φανταστικών ιστοριών

Abstract

The purpose of this study was to investigate and compare the effects of three comprehension strategies of the structural frame of the stories in the development of preschool children’s narrative skills. These strategies concerned children’s practicing in retelling stories, children’s practicing in creating fictional stories and children’s combination of practicing in retelling and creating fictional stories. This study is also aimed to investigate if the effect of practicing the children in retelling stories, in creating fictional stories and the combined strategy in retelling and creating fictional stories, in enhancing preschool children’s narrative skills, affected by internal and external factors related to the development of narrative skills. Furthermore, it investigated the long term effects of this intervention program after children’s entrance to primary school. The sample of this study consisted of 113 children aged 5-6 years old who studied in 10 preschool classes in Chania, Crete, Greece. For the purpose of this study an intervention program was implemented which included of three experimental and one control group. The researcher read 8 illustrated books to the whole class of the children. In the first experimental group the researcher approaches children’s narrative skills development by practicing children in retelling stories. In the second experimental group the researcher approaches children’s narrative skills development by practicing children in producing fictional stories and the third experimental group by combining practice in the first phase in retelling stories and in the second phase in producing fictional stories. In the control group the researcher read the same stories simply without following any specific program enhancing children’s narratives skills. The results showed that these three strategies helped immensely and in a similar way in the development of children’s narrative skills. The results also showed that the gender, the age and the children’s basic principles in all narratives skills were the factors differentiated the impact of these three strategies in the development of preschool children’s narrative skills. Finally, the significant effect of the three comprehension strategies of the structural frame of the stories in the development of narrative skills maintained after the entrance of the children in primary school.

Σκοπός της παρούσας εργασίας ήταν να διερευνήσει και να συγκρίνει την επίδραση που ασκούν τρεις στρατηγικές κατανόησης του αφηγηματικού πλαισίου των ιστοριών στις αφηγηματικές δεξιότητες των παιδιών προσχολικής ηλικίας. Οι στρατηγικές αφορούν στην εκπαίδευση των παιδιών στην αναδιήγηση ιστοριών, στην εκπαίδευση των παιδιών στην παραγωγή φανταστικών ιστοριών και στη συνδυαστική εκπαίδευση των παιδιών στην αναδιήγηση και στην παραγωγή φανταστικών ιστοριών. Επίσης, βασικός σκοπός της παρούσας εργασίας ήταν να εξετάσει εάν η επίδραση που ασκούν η στρατηγική της εκπαίδευσης στην αναδιήγηση ιστοριών, η στρατηγική της εκπαίδευσης στην παραγωγή φανταστικών ιστοριών και η συνδυαστική εκπαίδευση στην αναδιήγηση και στην παραγωγή φανταστικών ιστοριών παιδιών προσχολικής ηλικίας στην ανάπτυξη των αφηγηματικών δεξιοτήτων, επηρεάζεται από ενδογενείς και εξωγενείς παράγοντες, οι οποίοι σχετίζονται με την ανάπτυξη των αφηγηματικών ικανοτήτων. Επιπλέον, διερευνήθηκαν οι μακροπρόθεσμες επιδράσεις του προγράμματος παρέμβασης μετά την είσοδο των παιδιών στην πρώτη τάξη του δημοτικού σχολείου. Το δείγμα της έρευνας αποτέλεσαν 113 παιδιά ηλικίας 5-6 ετών τα οποία φοιτούσαν σε 10 προσχολικές τάξεις του νομού Χανίων. Για τη διερεύνηση των σκοπών της παρούσας μελέτης πραγματοποιήθηκε ένα πρόγραμμα παρέμβασης το οποίο περιελάμβανε τρεις πειραματικές ομάδες και μία ομάδα ελέγχου. Η ερευνήτρια διάβασε στο σύνολο των παιδιών κάθε τάξης που συμμετείχε στην έρευνα 8 εικονογραφημένα αφηγηματικά βιβλία. Στην πρώτη πειραματική ομάδα προσέγγισε την ανάπτυξη των αφηγηματικών δεξιοτήτων μέσω της εκπαίδευσης των παιδιών στην αναδιήγηση ιστοριών, στη δεύτερη πειραματική ομάδα προσέγγισε την ανάπτυξη των αφηγηματικών δεξιοτήτων μέσω της εκπαίδευσης των παιδιών στην παραγωγή φανταστικών ιστοριών και στην τρίτη πειραματική ομάδα μέσω της συνδυαστικής εκπαίδευσης των παιδιών αρχικά στην αναδιήγηση και στη συνέχεια στην παραγωγή φανταστικών ιστοριών. Στην ομάδα ελέγχου η ερευνήτρια διάβασε απλά τις ίδιες ιστορίες χωρίς να ακολουθήσει πρόγραμμα ενίσχυσης των αφηγηματικών δεξιοτήτων. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι και οι τρεις στρατηγικές συμβάλλουν σημαντικά και σε παρόμοιο βαθμό στην ανάπτυξη των αφηγηματικών δεξιοτήτων των παιδιών προσχολικής ηλικίας. Επίσης, τα αποτελέσματα έδειξαν ότι το φύλο, η ηλικία και οι αρχικές επιδόσεις των παιδιών σε όλες τις αφηγηματικές δεξιότητες αποτέλεσαν παράγοντες οι οποίοι διαφοροποίησαν την επίδραση που οι τρεις στρατηγικές άσκησαν στην ανάπτυξη των αφηγηματικών δεξιοτήτων. Τέλος, η σημαντική επίδραση των τριών στρατηγικών εκμάθησης του δομικού πλαισίου των ιστοριών στην ανάπτυξη των αφηγηματικών δεξιοτήτων διατηρήθηκε και μετά την είσοδο των παιδιών στο δημοτικό σχολείο.