Φυσική κατάσταση και αναπνευστική λειτουργία ασθματικών παιδιών 10-15 χρόνια μετά τη διάγνωση

Abstract

The natural history of childhood asthma has not been fully clarified. This is the first time that a study on the outcome of asthma has been taking place in Greece. The aim of the study was the evaluation of the outcome of asthma in the young adult life and the identification of possible risk factors that may be associated with the prognosis. The subjects of the study were 148 adults with a history of asthma that were followed in the Respiratory Outpatient Clinics of the of the 3rd Paediatric Department, Hippokration General Hospital, Aristotle University of Thessaloniki, who had their first visit during the period 1987- 1992. Methods: The files of all patients were retrospectively reviewed. All the former patients were contacted by telephone and a focused questionnaire was completed on asthma symptoms and related atopic diseases during the previous year, as well as symptoms of asthma at the ages of 10 and 16 years. All the subjects were invited to the Respiratory Laboratory for a complete investigation of their physical condition with spirometry, exercise challenge test, metacholine challenge test and skin prick tests. Of the original population 78 subjects (54 males and 24 females) with a mean age of 27 ± 2.7 years ccompleted the investigation. The mean time that elapsed between the first visit in the Outpatient Department, at the age of 6 years or above and the reinvestigation was 19.5 years (from 16 to 23 years). Results-Conclusions: Although two thirds (2/3) of our sample continued to have asthma symptoms later in life, the majority (85%) had rather mild symptoms. The mean age of remission in the asymptomatic subjects was 15 years. Relapse after a period of remission occurred in 1/3 of the patients. The quality of life was satisfactory and it was negatively related to the severity of asthma. However, there was poor medical follow-up in the majority of subjects and high percentage of smoking. Asthma severity in childhood was predictive of pulmonary function in adulthood. The persistence of symptoms to adolescence was an unfavorable predictive factor for the outcome of asthma. Bronchial hyperreactivity demonstrated by 1/3 of the subjects. There was significant association between bronchial hyperreactivity and current asthma severity as well as pulmonary function. Two thirds of the adults had atopic symptoms in the reexamination, whereas the skin prick test were positive in 82% of the subjects. The number of positive skin prick tests was higher in the adults with allergic rhinitis. There was no significant association between atopy in childhood or in adulthood and the persistence or the severity of current symptoms. Atopy in adulthood was an unfavorable factor for the presence of bronchial hyperreactivity.

Η φυσική πορεία του παιδικού άσθματος δεν έχει διερευνηθεί πλήρως. Μελέτη πρόγνωσης του παιδικού άσθματος και μάλιστα με αντικειμενικές μεθόδους προσδιορισμού της πνευμονικής λειτουργίας, διενεργείται για πρώτη φορά στην Ελλάδα. Σκοπός της διατριβής ήταν η εκτίμηση της έκβασης του παιδικού άσθματος στη νεαρή ενήλικη ζωή στην Ελλάδα & η διερεύνηση παραγόντων που μπορεί να σχετίζονται με την πρόγνωση. Το υλικό της μελέτης αποτέλεσαν 148 ενήλικες με ιστορικό βρογχικού άσθματος που παρακολουθούνταν στο τακτικό αναπνευστικό ιατρείο της Γ’ Παιδιατρικής Κλινικής, ΑΠΘ, στο Ιπποκράτειο Γενικό Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης, με πρώτη επίσκεψη κατά την πενταετία 1987-1992. Μέθοδος: Έγινε ανασκόπηση και καταγραφή στοιχείων από τα ιστορικά των ασθενών. Πραγματοποιήθηκε τηλεφωνική επικοινωνία με όλους τους ενήλικες και συμπληρώθηκε στοχευμένο ερωτηματολόγιο που αφορούσε συμπτώματα άσθματος και συνοδές αλλεργικές παθήσεις κατά τον προηγούμενο χρόνο, καθώς και συμπτωματολογία άσθματος στις ηλικίες των 10 και 16 χρόνων. Όλα τα άτομα κλήθηκαν να προσέλθουν στο Αναπνευστικό Εργαστήριο για ολοκληρωμένη διερεύνηση της φυσικής τους κατάστασης με σπιρομέτρηση, δοκιμασία κόπωσης, δοκιμασία μεταχολίνης και δερματικές δοκιμασίες νυγμού. Από τον αρχικό πληθυσμό 78 άτομα (54 άνδρες και 24 γυναίκες) με μέση ηλικία 27.4 ± 2.7 έτη ολοκλήρωσαν τον έλεγχο. Το χρονικό διάστημα που μεσολάβησε από την πρώτη τους επίσκεψη στα ειδικά ιατρεία, σε ηλικία μεγαλύτερη των 6 χρόνων, μέχρι τον επανέλεγχο στην ενηλικίωση ήταν κατά μέσο όρο 19.5 χρόνια (διακύμανση από 16 έως 23 χρόνια). Αποτελέσματα- Συμπεράσματα: Παρότι τα δύο τρίτα (2/3) των ενηλίκων συνέχιζαν να έχουν συμπτώματα άσθματος, η πλειοψηφία (85%) είχε μάλλον ήπια συμπτώματα. Η μέση ηλικία υποχώρησης των συμπτωμάτων ήταν τα 15 χρόνια. Υποτροπή συμπτωμάτων μετά από αρχική υποχώρηση παρουσίαζε το 1/3 των ενηλίκων στον επανέλεγχο. Η ποιότητα ζωής των ατόμων ήταν ικανοποιητική και είχε ισχυρή αρνητική συσχέτιση με τη βαρύτητα του άσθματος. Υπήρχε ωστόσο πτωχή ιατρική παρακολούθηση στην πλειοψηφία των ατόμων και υψηλά ποσοστά καπνίσματος. Η βαρύτητα του παιδικού άσθματος ήταν προγνωστικός δείκτης για την πνευμονική λειτουργία στην ενήλικη ζωή. Η παραμονή του άσθματος μέχρι την εφηβεία ήταν επιβαρυντικός παράγοντας για την έκβαση του άσθματος. Βρογχική υπεραντιδραστικότητα επέδειξε το 1/3 των ατόμων στον επανέλεγχο. Σημαντική συσχέτιση διαπιστώθηκε ανάμεσα στη βρογχική υπεραντιδραστικότητα και την τωρινή βαρύτητα του άσθματος, αλλά και την πνευμονική λειτουργία. Συμπτώματα ατοπίας στην ενήλικη ζωή είχαν τα 2/3 των ατόμων που εξετάσθηκαν, ενώ οι δερματικές δοκιμασίες νυγμού ήταν θετικές σε ποσοστό 82% των ατόμων. Ο αριθμός των θετικών δερματικών δοκιμασιών ήταν αυξημένος στους ενήλικες με αλλεργική ρινίτιδα. Δε διαπιστώθηκε σημαντική συσχέτιση ανάμεσα στην ατοπία στην παιδική ηλικία ή κατά την ενηλικίωση και την βαρύτητα ή την παραμονή των συμπτωμάτων στην ενήλικη ζωή. Η ατοπία στην ενήλικη ζωή ήταν επιβαρυντικός παράγοντας βρογχικής υπεραντιδραστικότητας.