Κοινωνικοποίηση στο σχολείο: θεσμοί, αξίες και πρότυπα συμπεριφοράς στα σχολικά εγχειρίδια Η ΓΛΩΣΣΑ ΜΟΥ

Abstract

Η εργασία αυτή διερεύνησε τους θεσμούς, τις αξίες και τα πρότυπα συμπεριφοράς που περιέχονται στα σχολικά εγχειρίδια Η ΓΛΩΣΣΑ ΜΟΥ και προβάλλονται μέσω των αναγνωστικών τους κειμένων, με σκοπό, αφενός να αποτυπωθεί το εύρος παρουσίας των κοινωνικών αυτών φαινομένων στα εν λόγω εγχειρίδια, αφετέρου τα πορίσματά της να αξιοποιηθούν από τους υπεύθυνους συγγραφής σχολικών εγχειριδίων. Αναφέρθηκε σύντομα στην κονωνικοποιητική αξία και έρευνα των σχολικών εγχειριδίων στην Ελλάδα και διεθνώς, παρουσίασε τη μεθοδολογία της και διευκρίνισε όλους τους όρους του συστήματος κατηγοριών, που για τις ανάγκες της έρευνας καταρτίστηκε. Το κύριο όμως ενδιαφέρον της εστιάσθηκε στην αναλυτική περιγραφή των δεδομένων, με τα οποία, αφού συζήτησε διεξοδικά, επεσήμανε τις βασικές τους απόψεις, τα σχολίασε και διατύπωσε τις διαπιστώσεις και συμπεράσματα. Επιπλέον, η παρουσία των θεσμών, των αξιών και των προτύπων συμπεριφοράς στα περιεχόμενα των εν λόγω εγχειριδίων κρίνεται, από γνωσιολογική και κοινωνική σκοπιά, ως πολύ σημαντική. Πιο συγκεκριμένα, γίνεται λόγος για τους κυριότερους θεσμούς, όπως οικογένεια, σχολείο, εργασία, εκκλησία κ.ά., έχουμε αναφορές σε ένα κορμό από πολύ σημαντικές ηθικοκοινωνικές αξίες, όπως αγάπη, αλληλεγγύη, ειρήνη, ανδρεία, ελευθερία, φιλία, δικαιοσύνη κ.ά., καθώς και σε πολλά πρότυπα συμπεριφοράς από όλες τις ηλικίες. Τέλος, θεωρούμε απαραίτητο τα περιεχόμενα των εγχειριδίων αυτών να ανανεωθούν και να προσαρμοσθούν στα νέα δεδομένα που στο μεταξύ έχουν προκύψει από τις ραγδαίες εξελίξεις στην τεχνολογία και πολιτική τις δύο τελευταίες δεκαετίες. Θα πρέπει, επομένως, να εμπλουτισθούν με κείμενα, τα οποία θα αναφέρονται στους νέους θεσμούς, όπως για παράδειγμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθώς και στους ξένους πληθυσμούς, που ως οικονομικοί μετανάστες ή άλλες περιπτώσεις ζουν και εργάζονται ανάμεσά μας.

La présente étude est une recherche sur les institutions, les valeurs et les modèles de comportement tels qu’ils sont contenus dans les manuels scolaires °Ma Langue° (H Γλώσσα μου) et mis en valeur dans les textes de lecture. Elle a pour objectif d’une part de rendre compte de l’ étendue de la présence de ces phénomènes sociaux dans les manuels cités ci - dessus, d’autre part que les conséquences en soient estimées par les auteurs des manuels scolaires. L’étude se réfère brièvement à la valeur sociale et à la recherche faite à partir des manuels scolaires de Grèce et de différents pays. Puis elle présente sa méthodologie et précise tous les termes du système de catégories dressé pour les besoins de la recherche. Cependant, l’ intérêt principal se focalise sur la description détaillée des données qui sont analysées de façon approfondie. L’étude souligne les points de vue essentiels des données, les commente, formule des constatations et en tire des conclusions. En outre, la référence faite dans les manuels aux institutions, aux valeurs et aux modèles de comportement est considérée, des points de vue cognitif et social. Plus précisément, il est question des institutions capitales comme la Famille, l’ Ecole, le Travail, l’ Eglise etc. Référence est faite à un groupe de valeurs morales et sociales fondamentales telles que l’ Amour, la Solidarité, la Paix, la Bravoure, la Liberté, l’ Amitié, la Justice etc, de même qu’ à de nombreux modèles de comportement de tous les ages. Finalement, nous considérons comme indispensable que les contenus de ces manuels soient renouvelés et adaptés aux nouvelles données apparues ces deux dernières décennies, suite aux développements radicaux tant en politique qu’ en technologie. Les manuels doivent être enrichis de textes se référant aux nouvelles institutions de l’ Union Européenne, de même qu’ à la population étrangère qui, soit en tant qu immigrés économiques, soit pour d’autres raisons, vit et travaille parmi nous.