Constructing aesthetics: reassessing Vygotsky’s early works in the context of the Russian Modernist theatre

Abstract

Lev Vygotsky has produced a significant yet largely understudied body of work in aesthetics, which focuses primarily on theatre and literature. This work was presented in several pieces of writing composed mainly in the years between 1915 and 1924, amid the significant artistic and cultural developments of Russian Modernism. This thesis examines Vygotsky’s perspective on art against the general historical and cultural developments of his time and his later theories on human psychology and presents a comprehensive analysis and reinterpretation of his theories on the social psychological function of theatre. The thesis provides a critical analysis of Vygotsky’s methodology and of his theoretical views regarding the issues of emotion in art and the nature of aesthetic experience, with emphasis on the key term of catharsis. Moreover, it updates the definitions of these terms through the lens of Vygotsky’s subsequent work in the field of psychology. Furthermore, it situates Vygotsky’s aesthetics within the broader cultural context of 1910s and 1920s Russia. It engages critically with the scientific, philosophical and psychological influences under which Vygotsky performed his investigations in aesthetics and, thus, highlights the impact of the passage from the pre- to the post-Revolutionary era on Vygotsky’s work. Finally, the thesis juxtaposes Vygotsky’s approach to Shakespeare's Hamlet to the few—yet, pivotal—Russian Modernist productions of the tragedy and to the theoretical views of the play’s psychological effect, as it was discussed by prominent figures of psychoanalysis. This part of the research acts as a case study to the application of Vygotsky’s perspective on the psychological effect of art on a society at a given historical time—here, within the transitions of the Russian Modernist period. The thesis evidences the capacity of Vygotsky’s theory to encompass a significant part of the spectrum of Russian Modernist thought, which was often characterised by opposition and conflict, and its ability to bridge such contradictions by adopting a unique perspective that combines a subjectivist/idealist standpoint with scientific objectivism. It also highlights the dialectical wholeness of Vygotsky’s combinative approach and indicates its depth and ability to speak to the existential meaning of art amid the deep conflicts that humanity underwent in Russia during the 1910s and 1920s. Through this research, Vygotsky’s aesthetics gain a place among the scholarship of the Russian Modernist theatre and emerge as a distinct topic of study, pertinent to today’s investigations in the field of aesthetics.

Ο Λεβ Βιγκότσκι έχει παράγει έναν αξιόλογο έργο πάνω σε ζητήματα αισθητικής, κυρίως σε σχέση με το θέατρο και τη λογοτεχνία, το οποίο έχει μελετηθεί ελάχιστα. Η δουλειά του αυτή παρουσιάστηκε μέσω διαφόρων γραπτών, κυρίως κατά την περίοδο μεταξύ του 1915 και του 1924, ενώ εξελίσσονταν οι καλλιτεχνικές και πολιτισμικές ζυμώσεις του ρωσικού Μοντερνισμού. Η παρούσα διατριβή εξετάζει την οπτική του Βιγκότσκι πάνω στην τέχνη, σε σχέση με τις γενικότερες ιστορικές και πολιτισμικές εξελίξεις της εποχής του και τις μεταγενέστερες θεωρίες του για την ανθρώπινη ψυχολογία, και παρουσιάζει μια ολοκληρωμένη ανάλυση και επανερμηνεία των θεωριών του πάνω στην κοινωνική ψυχολογική λειτουργία του θεάτρου. Η διατριβή παρουσιάζει την κριτική ανάλυση της μεθοδολογίας του Βιγκότσκι και των θεωρητικών του απόψεων σχετικά με τα ζητήματα του συναισθήματος στην τέχνη και τη φύση της αισθητικής εμπειρίας, με έμφαση στον βασικό όρο της κάθαρσης. Επιπλέον, ενημερώνει τους ορισμούς αυτών των όρων μέσα από το πρίσμα της μεταγενέστερης δουλειάς του Βιγκότσκι στον τομέα της ψυχολογίας. Ακόμα, τοποθετεί την αισθητική θεωρία του Βιγκότσκι στο ευρύτερο πολιτιστικό πλαίσιο της Ρωσίας του 1910 και του 1920, εξετάζοντας με κριτικό βλέμμα τις επιστημονικές, φιλοσοφικές και ψυχολογικές επιρροές κάτω από τις οποίες ο Βιγκότσκι πραγματοποίησε τις έρευνές του πάνω σε ζητήματα αισθητικής, τονίζοντας, έτσι, τον αντίκτυπο που είχε η μετάβαση από την προ- στην μετα-επαναστατική εποχή πάνω στο έργο του. Τέλος, η διατριβή αντιπαραθέτει την προσέγγιση του Βιγκότσκι στον Άμλετ του Σαίξπηρ με τις ελάχιστες —αλλά, κομβικές— ρωσικές μοντερνιστικές παραγωγές της τραγωδίας και τις θεωρητικές απόψεις για την ψυχολογική επίδραση του έργου, όπως συζητήθηκαν από εξέχουσες προσωπικότητες της ψυχανάλυσης. Αυτό το μέρος της έρευνας λειτουργεί ως μελέτη περίπτωσης για την εφαρμογή της θεωρίας του Βιγκότσκι για την ψυχολογική επίδραση της τέχνης σε μια κοινωνία μέσα σε μια δεδομένη ιστορική στιγμή—εδώ, μέσα στις ιστορικές μεταβάσεις της περιόδου του ρωσικού Μοντερνισμού.Η παρούσα διατριβή αποδεικνύει την δυνατότητα της αισθητικής θεωρίας του Βιγκότσκι να εμπεριέχει ένα σημαντικό μέρος του φάσματος της ρωσικής μοντερνιστικής σκέψης, η οποία χαρακτηριζόταν συχνά από αντιθέσεις και συγκρούσεις, και την ικανότητά της να γεφυρώνει αυτές τις διαφορές υιοθετώντας μια μοναδική θέση που συνδυάζει την υποκειμενιστική/ιδεαλιστική οπτική με τον επιστημονικό αντικειμενισμό. Υπογραμμίζει, επίσης, τη διαλεκτική ολότητα της συνδυαστικής προσέγγισης του Βιγκότσκι και υποδεικνύει το βάθος της και την ικανότητά της να εντοπίζει το υπαρξιακό νόημα της τέχνης εν μέσω των βαθέων συγκρούσεων που βίωσε η ανθρωπότητα στη Ρωσία κατά τις δεκαετίες του 1910 και του 1920. Μέσω αυτής της έρευνας η αισθητική θεωρία του Βιγκότσκι αποκτά μια θέση στον τομέα της μελέτης του ρωσικού μοντερνιστικού θεάτρου και αναδεικνύεται ως ένα ξεχωριστό θέμα μελέτης, που σχετίζεται με τις σύγχρονες έρευνες στον τομέα των αισθητικών θεωριών.