Αξιολόγηση της διδακτικής αποτελεσματικότητας εκπαιδευτικών φυσικής αγωγής και της ενεργητικής συμμετοχής των μαθητών στη μάθηση με εργαλεία συστηματικής παρατήρησης

Abstract

The purpose of the present study was to evaluate the teaching effectiveness of Physical Education Teachers (PETs) with two different systematic observation tools and the students’ engagement in learning. Specifically to evaluate the participating PETs: a) with an observational protocol based on the initial form of SETEQ-PE (Kyrgiridis, Derri, Emmanouilidou, Chlapoutaki, & Kioumourtzoglou, 2014), after the examination of its validity and reliability, b) with the Greek general assessment framework of the Presidential Decree (P.D.)152/2013, after the clarification and the adaptation of their criteria in physical education and the examination of its validity and reliability, furthermore, c) to discriminate the teachers according to their performance in the two protocols, d) to examine possible differences on their effectiveness due to sex and grade, e) to determine possible correlation of their performance in the two tools and also f) to determine if the level of their lessons’ effectiveness affects the students’ engagement in learning. 80 elementary PETs were observed in the teaching of two lessons, one in an early and one in an upper grade for life by two experienced evaluators and their lessons were analyzed and evaluated according their teaching episodes in any criterion of the two protocols. The time of students’ engagement was evaluated with the systematic observational tool Time Management Form (Graham, 2008). By the examination of construct and factor validity and reliability of the protocols were revealed the five-factor, 18-item form of the ETE-PE protocol and the seven-factors, 26-item adapted to physical education PD 152/2013.The validity and the reliability of the two protocols were enhanced by the results of the chi-squared analysis as they managed to distinguish the teaching practice for both grades as well as statistically significant differences were identified due to gender by the multivariate analysis of variance. Furthermore, the correlation of the two protocols showed that there is a very high positive correlation between them and the non parametric tests revealed that the level of the lessons’ effectiveness affected the students’ engagement in lesson. The results of the study showed that the two protocols are valid and reliable for the evaluation of teaching effectiveness in PE, there is a very high positive correlation between them and that the lessons who achieved higher performance in their criteria also achieved higher students’ engagement in lesson. The part of this doctoral dissertation concerning the development, the adaptation and the examination of the two protocols’ validity and reliability is implemented through the Operational Program "Human Resources Development, Education and Lifelong Learning" and is co-financed by the European Union (European Social Fund) and Greek national funds. The title of the work was “Development, examination and implementation of systematic observation tools of PETs teaching effectiveness” by Ms. Vassiliki Derri, Scientific Officer, and Messrs. Georgia Arampatzi, Pavlos Kyrgyridis and Kyriakoula Emmanouilidou as members of the research team.

Σκοπός της παρούσας έρευνας ήταν να αξιολογηθεί η διδακτική αποτελεσματικότητα Εκπαιδευτικών Φυσικής Αγωγής (ΕΦΑ) με δύο διαφορετικά εργαλεία συστηματικής παρατήρησης καθώς και ο χρόνος ενεργητικής συμμετοχής/χρόνος δραστηριότητας των μαθητών/τριών στη μάθηση. Συγκεκριμένα, στόχοι ήταν να αξιολογηθούν οι συμμετέχοντες ΕΦΑ: α) με ένα πρωτόκολλο συστηματικής παρατήρησης βασισμένο στην αρχική μορφή του SETEQ-PE (Kyrgiridis, Derri, Emmanouilidou, Chlapoutaki, & Kioumourtzoglou, 2014), αφού πρώτα ελεγχθεί η εγκυρότητα και η αξιοπιστία του, β) με το γενικό πλαίσιο αξιολόγησης του Π.Δ. 152/2013, αφού πρώτα αποσαφηνιστούν τα κριτήρια του και προσαρμοστούν στη διδασκαλία της ΦΑ και ελεγχθεί η εγκυρότητα και η αξιοπιστία του και επιπλέον, γ) να κατηγοριοποιηθούν τα διδακτικά επεισόδια των μαθημάτων τους σύμφωνα με την απόδοσή τους στα δύο εργαλεία, δ) να εξεταστούν πιθανές διαφορές λόγω φύλου και τάξης, ε) να διαπιστωθεί εάν υπάρχει συσχέτιση των δύο προαναφερθέντων εργαλείων και στ) να διαπιστωθεί εάν το επίπεδο αποτελεσματικότητας των μαθημάτων τους επηρεάζει το ποσοστό του χρόνου δραστηριότητας των μαθητών/τριών στο μάθημα. Παρατηρήθηκαν 80 ΕΦΑ στη διδασκαλία μίας μικρής και μίας μεγάλης τάξης δημοτικού δια ζώσης από δύο έμπειρους αξιολογητές και οι διδασκαλίες τους αναλύθηκαν και αξιολογήθηκαν σύμφωνα με τα διδακτικά τους επεισόδια σε κάθε κριτήριο των δύο εργαλείων. Το ποσοστό του χρόνου δραστηριότητας των μαθητών/τριών αξιολογήθηκε με το εργαλείο συστηματικής παρατήρησης Time Management Form (Graham, 2008). Από τον έλεγχο της δομικής και παραγοντικής εγκυρότητας και αξιοπιστίας των εργαλείων αποκαλύφτηκαν το πρωτόκολλο/ρουμπρίκα ΑΔΑ-ΦΑ πέντε παραγόντων και 18 θεμάτων και το προσαρμοσμένο στη ΦΑ γενικό πλαίσιο αξιολόγησης Π.Δ.152/2013 επτά παραγόντων και 26 δεικτών. Η εγκυρότητα και η αξιοπιστία των δύο πρωτοκόλλων επιβεβαιώθηκε, περαιτέρω, διότι κατάφεραν να διαχωρίσουν τη διδακτική πρακτική στις μεγάλες και μικρές τάξεις. Επιπλέον, εντοπίστηκαν στατιστικά σημαντικές διαφορές λόγω φύλου και τάξης από τη διενέργεια της πολυμεταβλητής ανάλυσης διακύμανσης. Από τον έλεγχο της συσχέτισης των δύο εργαλείων φάνηκε πολύ υψηλή θετική συσχέτιση μεταξύ τους. Επίσης, από την εφαρμογή μη παραμετρικών ελέγχων προέκυψε ότι το επίπεδο αποτελεσματικότητας των μαθημάτων επηρέασε το ποσοστό του χρόνου δραστηριότητας των μαθητών/τριών στο μάθημα. Από τα αποτελέσματα της έρευνας διαπιστώθηκε ότι τα δύο πρωτόκολλα είναι έγκυρα και αξιόπιστα για την αξιολόγηση της διδακτικής αποτελεσματικότητας ΦΑ, έχουν υψηλή συσχέτιση μεταξύ τους και ότι τα μαθήματα που σημείωσαν υψηλότερες επιδόσεις στα κριτήρια τους είχαν και υψηλότερο ποσοστό χρόνου δραστηριότητας των μαθητών/τριών στο μάθημα. Το τμήμα της παρούσας διδακτορικής διατριβής που αφορά την ανάπτυξη, την προσαρμογή και τον έλεγχο της εγκυρότητας και της αξιοπιστίας των δύο πρωτοκόλλων (ΑΔΑ-ΦΑ και γενικό πλαίσιο αξιολόγησης Π.Δ.152/2013) πραγματοποιήθηκε μέσω του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού, Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση 2014-2020» επ:3 - Άξονας: 6 - Τίτλος Άξονα: Βελτίωση της Ποιότητας και Αποτελεσματικότητας του Εκπαιδευτικού Συστήματος» που συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους. Ο τίτλος του έργου ήταν «Ανάπτυξη, έλεγχος και εφαρμογή εργαλείων συστηματικής παρατήρησης/αξιολόγησης της διδακτικής αποτελεσματικότητας εκπαιδευτικών Φυσικής Αγωγής» με την κα Βασιλική Δέρρη, Επιστημονικά Υπεύθυνη, και τους κκ Γεωργία Αραμπατζή, Παύλο Κυργυρίδη και Κυριακούλα Εμμανουηλίδου, ως μέλη της ερευνητικής ομάδας.