Ugo Pirro: la scrittura del conflitto: uno scrittore in bicicletta sulle strade della Grecia

Abstract

The thesis «Ugo Pirro: The writing of the conflict. A writer on a bicycle on the roads of Greece» reconstructs for the first time the dense biography of Ugo Mattone, aka Ugo Pirro, starting from the genesis of the pseudonym. Soldier in Yugoslavia and Greece, it is here that he notes in his memory what will be the subject of his first novel, «Le soldatesse», entirely set between Volos, Athens and Thebes during the Italian campaign in Greece. Here he developed a bitter and disenchanted vision of the conflict and the awareness that an order from above is not enough to give rise to hostility between two peoples so intimately close. Over time, three other conflict novels will follow, «Mille tradimenti», «Jovanka e le altre» and «L’sola in terraferma», in which the dry style, the ironic and irreverent vein of the future great and award-winning screenwriter of «A ciascuno il suo», «Indagine su un cittadino al di sopra di ogni sospetto», «Il giardino dei Finzi Contini», «La classe operaia va in paradiso», «La proprietà privata non è più un furto» and many other famous films of Italian cinema.

Η διδακτορική διατριβή «Ugo Pirro: Η γραφή του πολέμου. Ένας συγγραφέας με ποδήλατο στους δρόμους της Ελλάδας» ανασυνθέτει για πρώτη φορά τη μεστή ζωή του Ugo Pirro, καλλιτεχνικό ψευδώνυμο του Ugo Mattone, με αφετηρία την υιοθέτηση του συγκεκριμένου ψευδώνυμου. Έχοντας σταλεί να υπηρετήσει ως στρατιώτης στη Γιουγκοσλαβία και στην Ελλάδα, είναι σε αυτή τη χώρα που ό,τι χαραχτεί στη μνήμη του θα αποτελέσει υλικό για το πρώτο του μυθιστόρημα «Le soldatesse» το οποίο στο σύνολό του διαδραματίζεται μεταξύ Βόλου, Αθήνας και Θήβας κατά τη διάρκεια της Ιταλικής εισβολής στην Ελλάδα. Εκεί ήταν που ωρίμασε μέσα του μια πικρή και απομυθοποιημένη εικόνα του πολέμου καθώς και η συνειδητοποίηση ότι δεν αρκεί μια διαταγή από ψηλά για να φέρει την έχθρα ανάμεσα σε δυο λαούς που αισθάνονται τόσο κοντά. Στα επόμενα χρόνια θα ακολουθήσουν άλλα τρία μυθιστορήματα με θέμα τον πόλεμο, «Mille tradimenti», «Jovanka e le altre» και «L’sola in terraferma», στα οποία μπορεί κανείς ήδη να διακρίνει το ύφος και την ειρωνική χροιά του σπουδαίου μελλοντικού και πολυβραβευμένου σεναριογράφου ταινιών όπως «A ciascuno il suo», «Indagine su un cittadino al di sopra di ogni sospetto», «Il giardino dei Finzi Contini», «La classe operaia va in paradiso», «La proprietà privata non è più un furto» καθώς και πολλών άλλων διάσημων ταινιών του ιταλικού κινηματογράφου.

La tesi «Ugo Pirro. La scrittura del conflitto. Uno scrittore in bicicletta sulle strade della Grecia» ricostruisce per la prima volta la biografia densa di accadimenti di Ugo Mattone, in arte Ugo Pirro, a partire dalla genesi dello pseudonimo. Soldato in Jugoslavia e Grecia, è qui che appunta nella memoria quel che sarà materia del suo primo romanzo, «Le soldatesse», interamente ambientato tra Volos, Atene e Tebe durante la campagna italiana in Grecia. Qui maturò una visione amara e disincantata del conflitto e la consapevolezza che non basti un ordine dall’alto per far nascere l’ostilità tra due popoli così intimamente vicini. Seguiranno nel tempo altri tre romanzi del conflitto, «Mille tradimenti», «Jovanka e le altre» e infine «L’sola in terraferma», nei quali è già riconoscibile lo stile asciutto, la vena ironica e irriverente del futuro grande e pluripremiato sceneggiatore di «A ciascuno il suo», «Indagine su un cittadino al di sopra di ogni sospetto», «Il giardino dei Finzi Contini», «La classe operaia va in paradiso», «La proprietà privata non è più un furto» e molti altri film celebri del cinema italiano.