Η Ευρωπαϊκή Ένωση μέσα από τα σχολικά εγχειρίδια και τα καινοτόμα προγράμματα στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση

Abstract

The concepts of Europe and the European Union (E.U.) are intertwined. The vision of the United Europe, today the European Union (E.U.), has its roots deep into the historical background of the European continent. The European convergence demonstrates the decision of the European countries to cooperate in all sectors. Education is the driving force in the process of the European integration. The union educational policy, respecting the subsidiarity principle, adopts actions and initiatives, in order to develop a sense of “belonging” to all European students. Important tools, so that the students develop a common European identity into the diverse European framework, are the European Educational Programmes. Greece, as a partner, participates equally in the European Union (E.U.) and follows the common European policies in all areas including education. The school textbooks and Learning Object Repository (LOR) Photodentro, as the main educational goods and means of ideology, but also the programmes proposed by the Ministry of Education and Religious Affairs make true the goals of education promoted by the Greek state. The research objectives of this study are to explore the visibility of Europe and the European Union (E.U.) within the texts of the language course of Primary Education, but also to highlight the trends among the students of the same levels of education, regarding the European Union (E.U.) and the contribution of the innovative European Programmes. The research was carried out at two levels. Firstly, the explicit or implicit messages-which are recorded in the school textbooks of Primary Education that are used at the language lesson and at the texts of Learning Object Repository (LOR) Photodentro-culture and concern Europe and the European Union (E.U.)- were examined. At the second level, partly using texts and textbooks, the opinions of the recipient students of Primary Education(10 – 12 years old) about the European Union (E.U.) and its policies, but also about the contribution of the innovative European Educational Programmes (Erasmus+,Teachers4europe, eTwinning) were explored. The results showed the orientation of the texts that the students are taught, regarding the visibility of Europe and the European Union (E.U.). They highlighted the trends that prevail among the students and concern their opinions about the European Union (E.U.) and the contribution of the innovative European Educational Programmes.

Οι έννοιες της Ευρώπης και της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Ε.Ε.) είναι συνυφασμένες μεταξύ τους. Το όραμα της ενωμένης Ευρώπης, σήμερα Ευρωπαϊκή Ένωση (Ε.Ε.), έχει τις ρίζες του βαθιά στο ιστορικό παρελθόν της γηραιάς ηπείρου. Η ευρωπαϊκή σύγκλιση καταδεικνύει την απόφαση των κρατών της Ευρώπης να συνεργαστούν σε όλους τους τομείς. Η εκπαίδευση αποτελεί την κινητήρια δύναμη στη διαδικασία της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης. Η ενωσιακή εκπαιδευτική πολιτική, σεβόμενη την αρχή της επικουρικότητας, υιοθετεί δράσεις και πρωτοβουλίες, προκειμένου να αναπτυχθεί ένα αίσθημα «ανήκειν» σε όλους τους ευρωπαίους μαθητές. Σημαντικό εργαλείο, ώστε να αναπτύξουν οι μαθητές μια κοινή ευρωπαϊκή ταυτότητα εντός του ποικιλόμορφου ευρωπαϊκού πλαισίου, αποτελούν τα Ευρωπαϊκά Εκπαιδευτικά Προγράμματα. Η Ελλάδα, ως εταίρος, συμμετέχει ισότιμα στην Ευρωπαϊκή Ένωση (Ε.Ε.) και ακολουθεί τις κοινές ευρωπαϊκές πολιτικές σε όλους τους τομείς συμπεριλαμβανομένης και της εκπαίδευσης. Τα σχολικά εγχειρίδια και τα Ψηφιακά Αποθετήρια Μαθησιακών Αντικειμένων (Learning Object Repository-LOR) Φωτόδεντρο, ως τα κύρια μορφωτικά αγαθά και φορείς ιδεολογίας, αλλά και τα προγράμματα που προτείνει το Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων, πραγματώνουν τους σκοπούς της αγωγής και της εκπαίδευσης που η ελληνική πολιτεία προωθεί. Η ερευνητική στόχευση της παρούσας μελέτης, αφορά τη διερεύνηση της προβολής της Ευρώπης και της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Ε.Ε.) μέσα στα κείμενα των γλωσσικών μαθημάτων της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης, αλλά και την ανάδειξη των τάσεων, μεταξύ των μαθητών της ίδιας βαθμίδας, αναφορικά με την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ε.Ε.) και τη συμβολή των καινοτόμων Ευρωπαϊκών Προγραμμάτων. Η έρευνα διενεργήθηκε σε δύο επίπεδα. Αρχικά διερευνήθηκαν τα μηνύματα ρητά ή σιωπηρά που καταγράφονται στα σχολικά εγχειρίδια της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης που χρησιμοποιούνται στο γλωσσικό μάθημα και στα κείμενα του Ψηφιακού Αποθετηρίου Μαθησιακών Αντικειμένων (Learning Object Repository-LOR) Φωτόδεντρο-πολιτισμός και αφορούν την Ευρώπη και την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ε.Ε.). Σε δεύτερο επίπεδο, κάνοντας εν μέρει χρήση κειμένων των εγχειριδίων, διερευνήθηκαν οι απόψεις των αποδεκτών μαθητών της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης (10-12 ετών) για την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ε.Ε.) και τις πολιτικές της, αλλά και για τη συνεισφορά των καινοτόμων Ευρωπαϊκών Εκπαιδευτικών Προγραμμάτων (Erasmus+, Teachers4europe, eTwinning). Τα αποτελέσματα κατέδειξαν τον προσανατολισμό των κειμένων που διδάσκονται οι μαθητές, αναφορικά με την προβολή της Ευρώπης και της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Ε.Ε.). Ανέδειξαν τις τάσεις που κυριαρχούν μεταξύ των μαθητών και αφορούν τις απόψεις τους για την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ε.Ε.) και τη συνεισφορά των καινοτόμων Ευρωπαϊκών Εκπαιδευτικών Προγραμμάτων.