Σχολική βία και παραβατικότητα: οι απόψεις των εκπαιδευτικών δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης

Abstract

Over the last few years bullying and pupil misbehavior are in the center of scientific interest, as it has been proven by relevant research and studies in our country. These studies focus mainly on the frequency, forms and factors of school violence and misbehaving, and less on addressing them. Teachers play a significant role in tackling bullying and misbehaving because they are the ones who exert social control at school. At the present dissertation the views of teachers on the frequency, forms, factors and ways of tackling bullying and misbehaving are analyzed. The sample of the survey was consisted of 868 secondary school teachers and the questionnaire was chosen as a means of collecting the data. According to the views of the sample of teachers, school violence and misbehavior are a "less" common phenomenon. The most common forms of bullying and misbehaving are related to pupils impending the class procedure such as fuss, unreasonable absences and a late arrival in class. The most common form of bullying among pupils is verbal violence. Teachers consider that both the bullying and the misbehaving which some pupils exercise are due to family factors and peer mediation. To handle this, they use dialogue-based teaching practices. These findings are in agreement with other relevant studies.

Τα τελευταία χρόνια η σχολική βία και παραβατικότητα των μαθητών βρίσκεται στο επίκεντρο του επιστημονικού ενδιαφέροντος, όπως προκύπτει από τις σχετικές έρευνες και μελέτες στη χώρα μας. Οι μελέτες αυτές εστιάζουν κυρίως στη συχνότητα, τις μορφές και τους παράγοντες εκδήλωσης της σχολικής βίας και παραβατικότητας, και λιγότερο στην αντιμετώπισή τους. Οι εκπαιδευτικοί διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στην αντιμετώπιση της σχολικής βίας και παραβατικότητας γιατί είναι αυτοί που, κυρίως, ασκούν τον κοινωνικό έλεγχο στο σχολείο. Στην παρούσα εργασία εξετάζονται οι απόψεις των εκπαιδευτικών για τη συχνότητα, τις μορφές, τους παράγοντες και τους τρόπους αντιμετώπισης της σχολικής βίας και παραβατικότητας. Δείγμα της έρευνας αποτελούν 868 εκπαιδευτικοί δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Ως μέσο συλλογής των στοιχείων χρησιμοποιήθηκε το ερωτηματολόγιο. Σύμφωνα με τις απόψεις των εκπαιδευτικών του δείγματος η σχολική βία και παραβατικότητα αποτελούν «λίγο» συχνό φαινόμενο. Οι πιο συχνές μορφές σχολικής βίας και παραβατικότητας σχετίζονται με την παρεμπόδιση του μαθήματος όπως η φασαρία, οι αδικαιολόγητες απουσίες και η καθυστερημένη προσέλευση. Η πιο συχνή μορφή βίας μεταξύ των μαθητών είναι η λεκτική βία. Οι εκπαιδευτικοί θεωρούν ότι οι πιο σημαντικοί παράγοντες εκδήλωσης σχολικής βίας και παραβατικότητας των μαθητών συνδέονται με την οικογένεια και την παρέα των συνομηλίκων. Για την αντιμετώπιση, χρησιμοποιούν παιδαγωγικές πρακτικές που βασίζονται στον διάλογο. Τα ευρήματα αυτά συμφωνούν με τα ευρήματα άλλων ερευνών.