Η έννοια της ταύτισης στη θεωρία της βαθείας οικολογίας του Arne Naess

Abstract

The dissertation at hand is a research of identification with nature or extended identification as is presented in the personal ecosophy of the Norvegian philosopher Arne Naess, who made the distinction between shallow and deep ecology. Identification is used as a technical term and expresses a non rational but not irrational process through which the interests of other being are reacted to as our own interests. Through identification we extend our self to become an ecological self. As a prerequisite Naess considers the acceptance of inherent value of the natural world and relates it to a non anthropocentric world view. Arguments to support such a view were found in scientific ecology, biosemiotics and the philosophical systems of B. Spinoza and A. N. Whitehead. States of consciousness related to identification were located in antiquity in Greek mythology and especially in the Dionysian cult but also among hunter gatherers. In modern times a related proposal can be found in Goethean science.

Η παρούσα διατριβη είναι μία έρευνα της ταύτισης με τη φύση ή διευρυμένης ταύτισης όπως απαντά στην οικοσοφία του Νορβηγού φιλοσόφου Arne Naess, εμπνευστή του κινήματος της βαθείας οικολογίας. Η ταύτιση ορίζεται ως μη λογική αλλά όχι παράλογη διαδικασία δια της οποίας άντιδρούμε στα συμφέροντα των άλλων όντων ωσαν να ήταν δικά μας συμφέροντα. Δια της ταύτισης καταλήγουμε στην έννοια τοι οικολογικού εαυτού ή διευρυμένου Εαυτού και στην οικολογική συνείδηση η οποία αποτελεί καινοφανή συνειδησιακή κατάσαση. Για την διεύρυνση της ταύτισης αποτελεί προϋπόθεση η αναγνώριση της εγγενούς αξίας της φύσης και συνήθως συνδέεται με μη ανθρωποκεντρικές αντιλήψεις. Οι θέσεις αυτές υποστηρίζονται με στοιχεία από την επιστημονική οικολογία και την βιοσημιωτική όπως και με στοιχεία από την φιλοσοφία του Β. Σπινοζα και του A. N. Whitehead. Οικολογικά στοιχεία και συγγενικές προς την ταύτιση καταστάσεις αναζητώνται στην αρχαία Ελληνική μυθολογία και την Διονυσιακή λατρεία και εξετάζεται το πέρασμα από την τροφοσυλλογή στην καλλιέργεια. Στη σύγχρονη εποχή μια συγγενική προς την ταύτιση συνειδησιακή κατάσταση προτείνεται από τον Γκαίτε.