Επαγγελματική εξουθένωση και μετατραυματική συμπτωματολογία σε αστυνομικούς επιλεγμένων υπηρεσιών της ελληνικής και κυπριακής αστυνομίας

Abstract

Aim: To investigate the effects of the exposure of police officers to stressors and/or traumatic events on their professional functionality. Methods: A total of 206 police officers were involved in the study, from the police academies of Greece and from the Special Antiterrorist Platoon of Cyprus (SAP). The MBI scale, the MINI interviews Scale, the CES-D Scale, the COPE inventory and a questionnaire with demographic information was used. Results: Α statistically significant difference was found between the police academies of Greece and the SAP in the emotional exhaustion subscale (p=0.046) and the personal accomplishment subscale (p=0.000). In addition the PTSD symptomatology was present in 3.8% for the academies population and 4.5% for the SAP population. Police officers of the academies were found to have unsatisfactory communication among them (p=0.000), inadequate institutional support (p=0.000) and work issues (p=0.000) associated with burnout. Conclusions: The results demonstrate the need for the implementation of anthropocentric management of the personnel by the Police leadership, with concurrent culture of teamwork and creating personal relationships between members of the force.

Στόχος της μελέτης είναι η διερεύνηση της έκθεσης ενός πληθυσμού αστυνομικών συγκεκριμένων υπηρεσιών σε στρεσογόνους παράγοντες ή /και τραυματικά γεγονότα και οι επιπτώσεις της έκθεσης αυτής όσον αφορά στην επαγγελματική τους λειτουργικότητα (αξιολόγηση της επαγγελματικής εξουθένωσης) και στην ψυχική τους κατάσταση (αξιολόγηση μετατραυματικής συμπτωματολογίας). Η εργασία σε αστυνομικές υπηρεσίες ανήκει στις επαγγελματικές δραστηριότητες που χαρακτηρίζονται από υψηλά επίπεδα άγχους. Οι παράγοντες εργασιακού άγχους που απασχολούν αυτόν τον πληθυσμό, είναι υπηρεσιακοί παράγοντες, και παράγοντες που σχετίζονται με τη φύση της δουλειάς του μάχιμου αστυνομικού. Ακόμη η παρατεταμένη έκθεση σε στρεσογόνους παράγοντες, έχει συσχετιστεί με την επαγγελματική εξουθένωση. Ο βαθμός και η συχνότητα έκθεσης σε κάθε μια από τις δύο μεγάλες κατηγορίες στρεσογόνων παραγόντων, παράμετροι οι οποίες, συνδυαζόμενες με τα ατομικά χαρακτηριστικά και ιδιαίτερα τις στρατηγικές διαχείρισης του άγχους που επιστρατεύει κάθε άτομο, θα καθορίσουν τις παρατηρούμενες επιπτώσεις, εξαρτώνται με τη σειρά τους από τη θέση – καθήκοντα και ιεραρχία- που κατέχει ο κάθε εργαζόμενος στην υπηρεσιακή δομή. Στην έρευνα έλαβαν μέρος 184 Αστυνομικοί των Σχολών της Ελλάδας και 22 Αστυνομικοί του Ειδικού Αντιτρομοκρατικού Ουλαμού Κύπρου. Τα αποτελέσματα της μελέτης μας, αναδεικνύουν την ύπαρξη Επαγγελματικής Εξουθένωσης στους Αστυνομικούς των Σχολών με μέσο όρο υπηρεσίας 1.6 έτη, σε αντίθεση με τον πληθυσμό του Ε.Α.Ο., που με μέσο όρο υπηρεσίας 8.91 έτη, δεν παρουσίασε Επαγγελματική Εξουθένωση. Η Επαγγελματική Εξουθένωση βρέθηκε να σχετίζεται με υπηρεσιακούς παράγοντες και συγκεκριμένα με την μη ικανοποιητική επικοινωνία μεταξύ των συναδέλφων, τη μη επαρκή στήριξη – διοικητική, εκπαιδευτική, ψυχολογικής μορφής - που λαμβάνουν από την υπηρεσία ως προς την επιτέλεση των καθηκόντων τους και, τέλος, με τις επαγγελματικές ασχολήσεις. Στη διερεύνηση στρατηγικών αντιμετώπισης προβλημάτων, οι υποκλίμακες που συνδέονται με την συναισθηματική εξουθένωση είναι η επικέντρωση και εκτόνωση των συναισθημάτων, η νοητική αποδέσμευση και ο σχεδιασμός. Η προσωπική εκπλήρωση συνδέεται με την υποκλίμακα της νοητικής αποδέσμευσης, ενώ η αποπροσωποποίηση σχετίζεται με την επικέντρωση στο συναίσθημα και εκτόνωσή του, τον σχεδιασμό και την θρησκεία. Η πλειοψηφία των ερωτώμενων είχαν εμπειρία ενός τραυματικού γεγονότος που είναι έξω από το φάσμα των συνηθισμένων εμπειριών για τους ανθρώπους. Η ύπαρξη τρέχουσας συμπτωματολογίας Διαταραχής Μετά από Τραυματικό Στρες, ήταν για τον πληθυσμό των Σχολών 3.8% και για τον πληθυσμό του Ε.Α.Ο. 4.5%., δηλαδή ποσοστά μεγαλύτερα σε σχέση με την ύπαρξη τρέχουσας συμπτωματολογίας στο γενικό πληθυσμό. Τα αποτελέσματά καταδεικνύουν την ανάγκη εφαρμογής ανθρωποκεντρικής διαχείρισης του προσωπικού από την Διοίκηση της Αστυνομίας, με ταυτόχρονη εμπέδωση της ομαδικότητας και δημιουργίας διαπροσωπικών σχέσεων μεταξύ των μελών του Σώματος.