Ecriture et imaginaire dans L'Herbe rouge de Boris Vian

Abstract

The objective of this research is the approach of the novel "Red grass" of Boris Vian through the concepts of writing and imaginary. For the narrative analysis of the project we used mainly theories of J. M. Adam, U. Eco, G. Genette, P. Hamon, O. Rank and T. Todorov.The research was divided into three parts. The first part studies space and time, characters and social environment of the novel and how these parameters are presented through narrative writing and the imaginaryThe second part focuses mainly on writing and linguistic universe that Vian has created. Studying the frequency of words with the help of Atlas.ti software and their coexistence, we observed that the story revolves around the semiotic dipole “death and love”. Analyzing the hidden poetry in the novel, we carried out a comparison with the baroque poetry. Finally, we located the autobiographical elements both in the final version of the novel and the different versions of the manuscript and studied whether the author has signed autobiographical or fictional contract with the reader.In the third part, we examined the influence of science fiction through the study of "machine" and the influence of the Fantastic through the concept of "ghostly double". The concept of ghostly double who appears in the novel in the history of Lazuli in the form of a mysterious man watching him, has been approached through the theories of O. Rank and T. Todorov and through comparison with known works such as Dostoyevsky’s The Double. The machine is also subject to intertextual study, especially compared with machines in the works of Van Vogt, author influenced by the non-Aristotelian philosophy of A.Korzybski. The third part concludes with a broader reference to the novel influences both from other works (literature and cinema) and philosophical and artistic trends (non-Aristotelian philosophy, 'Pataphysique, OuLiPo).Through this study we tried to define imaginary element in this novel, with references to the broader work of Boris Vian, and concluded that the imaginary is inextricably linked with writing, since the linguistic creation of the author is capable of transporting us to an alternative imaginary universe, which follows its own rules, its own logic. In this universe the invasion of the Fantastic upsets this alternate reality, only to lead to the recovery of non-Aristotelian logic.

Στόχος της παρούσας έρευνας είναι η προσέγγιση του μυθιστορήματος «Το κόκκινο χορτάρι» του Μπόρις Βιάν μέσω των εννοιών της γραφής και του φαντασιακού. Για την αφηγηματική ανάλυση του έργου χρησιμοποιήθηκαν κυρίως οι θεωρίες των J. M. Adam, U. Eco, G. Genette, P. Hamon, O. Rank και T. Todorov. Η έρευνα χωρίστηκε σε τρία μέρη. Το πρώτο μέρος μελετάει το χωρόχρονο του έργου, τα πρόσωπα και τον κοινωνικό περίγυρο και το πώς αυτές οι παράμετροι παρουσιάζονται αφηγηματικά μέσα από τη γραφή και το φαντασιακό.Το δεύτερο μέρος επικεντρώνεται κυρίως στη γραφή και στο γλωσσικό σύμπαν που έχει δημιουργήσει ο Βιάν. Μελετώντας τη συχνότητα των λέξεων με τη βοήθεια του λογισμικού Atlas.ti και τη συνύπαρξή τους, παρατηρείται ότι η ιστορία εξελίσσεται γύρω από το σημειωτικό δίπολο «θάνατος και έρωτας». Αναλύοντας τα κρυμμένα ποιήματα μέσα στο έργο, πραγματοποιείται μια σύγκριση με τη μπαρόκ ποίηση. Τέλος, εντοπίζονται τα αυτοβιογραφικά στοιχεία τόσο στην τελική έκδοση του μυθιστορήματος όσο και στις διαφορετικές εκδοχές του χειρόγραφου και μελετάται το κατά πόσο ο συγγραφέας έχει υπογράψει αυτοβιογραφικό ή μυθιστορηματικό συμβόλαιο με τον αναγνώστη. Στο τρίτο μέρος, εξετάζονται η επιρροή της επιστημονικής φαντασίας μέσα από τη μελέτη της «μηχανής» καθώς και η επιρροή του φανταστικού μέσα από την έννοια του «σωσία». Η έννοια του σωσία, που εμφανίζεται στο μυθιστόρημα στην ιστορία του Lazuli με τη μορφή ενός μυστηριώδη άντρα που τον παρακολουθεί, προσεγγίζεται μέσα από τις θεωρίες των O. Rank και T. Todorov καθώς και μέσα από τη σύγκριση με γνωστά έργα όπως ο Σωσίας του Ντοστογιέφσκι. Η μηχανή υπόκειται επίσης σε διακειμενική μελέτη, και συγκρίνεται ιδιαίτερα με τις μηχανές στα έργα του Van Vogt, συγγραφέα επηρεασμένο από τη μη-αριστοτελική φιλοσοφία του Korzybski. Το τρίτο μέρος ολοκληρώνεται με μια ευρύτερη αναφορά στις επιρροές του μυθιστορήματος τόσο από άλλα έργα (λογοτεχνικά και κινηματογραφικά) όσο και από φιλοσοφικές και καλλιτεχνικές τάσεις (μη-αριστοτελική φιλοσοφία, ’Pataphysique, OuLiPo).Μέσα από αυτή τη μελέτη προσπαθήσαμε να ορίσουμε το φαντασιακό στοιχείο μέσα στο συγκεκριμένο έργο αλλά και με αναφορές στο ευρύτερο έργο του Μπόρις Βιάν και συμπεράναμε ότι το φαντασιακό είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με τη γραφή, εφόσον η γλωσσική δημιουργία του συγγραφέα είναι ικανή να μας μεταφέρει σε ένα εναλλακτικό φαντασιακό σύμπαν, που ακολουθεί τους δικούς του κανόνες, τη δική του λογική. Στο σύμπαν αυτό δε λείπει η εισβολή του φανταστικού που ανατρέπει αυτή την εναλλακτική πραγματικότητα, με κατάληξη την αποκατάσταση της μη-αριστοτελικής λογικής.