Η σημασία της συνεργατικής μάθησης στη μαθηματική εκπαίδευση παιδιών γλωσσικών μειονοτήτων

Abstract

The education of language minority students in Greece focuses up to date only on teaching and learning of the second language, the satisfactory sufficiency of which is considered essential and efficient condition for these students’ smooth integration and progress in the Greek school. Regarding Mathematics education no provision has been made, since the dominant opinion prevailing about these students’ limited linguistic sufficiency is not considered as an obstacle to learning Mathematics. This research investigates the importance of cooperative learning in Mathematics education of language minority students. The research was carried out for three months with year 6 pupils of a primary school (control group: n = 20, experimental group: n = 17) in Thessalonica. The experimental group was taught Mathematics with a collaborative model and control group with traditional teaching methods. In this research, quantitative (experiment) and qualitative methods (observation and interview) of collecting data were used in a collateral way. The course of the research procedure briefly included the following: a) the observation of the experimental group before the application of the program; b) a pre test for both groups - written and oral;- c) the application of the learning model and the observation of the experimental group until its completion; d) a post test for the two groups, both oral and written; e) interviews with the students in the experimental group, their parents and the teachers; and f) after 3 months, a delay test was conducted for both groups. Bearing in mind the results of all the analysis made above, we actually see that students in the experimental group and especially language minority students have made visible progress and managed to stand as equals to the native speakers of the control group, surpassing the initial differences. In a cooperative environment students are shown to be more effective and able to succeed in various cognitive fields, while a competitive/based on self, individualistic environment promotes feelings of failure and may enhance learning difficulties.

Η εκπαιδευτική πολιτική που αφορά τα παιδιά γλωσσικών μειονοτήτων στη χώρα μας επικεντρώνεται μέχρι σήμερα μόνο στη διδασκαλία και τη μάθηση της δεύτερης γλώσσας, της οποίας ο ικανοποιητικός βαθμός επάρκειας θεωρείται απαραίτητη και ικανή προϋπόθεση για την ομαλή ένταξη και πρόοδο των παιδιών στο ελληνικό σχολείο. Σχετικά με τη μαθηματική εκπαίδευση των παιδιών αυτών δεν έχει ληφθεί μέχρι σήμερα καμιά μέριμνα καθώς επικρατεί η άποψη ότι η περιορισμένη γλωσσική επάρκεια δεν αποτελεί εμπόδιο στη μάθηση των Μαθηματικών, αφού τα Μαθηματικά έχουν τη δική τους παγκόσμια γλώσσα. Στόχος της διατριβής είναι η διερεύνηση της συμβολής της συνεργατικής μάθησης στις μαθηματικές επιδόσεις παιδιών γλωσσικών μειονοτήτων. Η έρευνα πραγματοποιήθηκε σε δύο τμήματα (ομάδα ελέγχου: n = 20, πειραματική ομάδα: n = 17) της ΣΤ΄ τάξη ενός Δημοτικού Σχολείου της Θεσσαλονίκης. Στην πειραματική ομάδα εφαρμόστηκε στο μάθημα των Μαθηματικών και για τρεις μήνες ένα πειραματικό διδακτικό μοντέλο συνεργατικής μάθησης ενώ η ομάδα ελέγχου διδάχτηκε το μάθημα των Μαθηματικών με μετωπική διδασκαλία. Στην έρευνα συνδυάστηκαν ποσοτικές (πείραμα) και ποιοτικές μέθοδοι (παρατήρηση, συνεντεύξεις) συλλογής δεδομένων. Η πορεία της ερευνητικής διαδικασίας περιελάμβανε συνοπτικά τα εξής: α) παρατήρηση της πειραματικής ομάδας πριν την έναρξη της εφαρμογής του προγράμματος, β) αρχικό τεστ και για τις δύο ομάδες - γραπτό και προφορικό, γ) εφαρμογή του διδακτικού μοντέλου και παρατήρηση της πειραματικής ομάδας καθ’ όλη τη διάρκειά του, δ) τελικό τεστ και για τις δύο ομάδες - γραπτό και προφορικό, ε) συνεντεύξεις των παιδιών της πειραματικής ομάδας, των γονέων τους και των εκπαιδευτικών των δύο τμημάτων και στ) μετά την παρέλευση περίπου τριών μηνών τεστ διατήρησης επίσης και για τις δύο ομάδες. Έχοντας υπόψη τα αποτελέσματα όλων των αναλύσεων παρατηρούμε ότι τα παιδιά της πειραματικής ομάδας και κυρίως τα παιδιά γλωσσικών μειονοτήτων παρουσίασαν μια σαφή πρόοδο και κατάφεραν να σταθούν ισοδύναμα έναντι των φυσικών ομιλητών της ομάδας ελέγχου καλύπτοντας τη μεγάλη διαφορά στις αρχικές επιδόσεις. Φαίνεται λοιπόν, ότι τα παιδιά μέσα σε συνεργατικά περιβάλλοντα μάθησης είναι πιο αποτελεσματικά και επιτυγχάνουν σε γνωστικές περιοχές στις οποίες με τα ανταγωνιστικά ή ατομικά μοντέλα μάθησης θεωρούνταν βέβαιη ή σχεδόν βέβαιη η δυσκολία τους αλλά και πιθανή η αποτυχία τους.