Οικολογία της διατροφής των σημαντικότερων ιχθυαποθεμάτων του Βόρειου Αιγαίου

Abstract

The diet was studied and trophic levels (TROPHs) were estimated for 76 fishes from the N-NW Aegean Sea, on a seasonal basis, June 2001-January 2006. Based on cumulative curves for checking the adequacy of the number of stomachs examined per species for the general description of its diet, a sample of 30-50 stomachs per season and length class, from all seasons and length classes, according to species is sufficient for a good description of the diet and estimation of TROPH. According to the results, the effect of sex on TROPH estimates was of minor importance, whereas that of season and length equally important and higher than that of sex. Additionally, when TROPH values are not available, but necessary for the development of ecological indices, they can be replaced by those from FishBase. The relationship between morphologic characteristics related to feeding (i.e. mouth, gut and fail) and total body length was also explored. In addition, morphologic characteristics examined were found to be related to the species’ feeding habits, since for the same body length (a) carnivores displayed a larger mouth opening, tail height, perimeter and area, and (b) omnivores displayed greater gut length than carnivores. Finally, all the above parameters were related to TROPH, both separately and all combined, for the development of models for the estimation of TROPHs from morphologic characteristics that measurements are easy to obtain.

Σκοπός της παρούσας διδακτορικής διατριβής ήταν η διερεύνηση της διατροφής των ψαριών, η εκτίμηση των τροφικών επιπέδων (TROPHs), αλλά και η συσχέτισή τους με μορφολογικά χαρακτηριστικά. Στο πλαίσιο αυτό, ερευνήθηκε η διατροφή και υπολογίστηκε το TROPH για 76 είδη ψαριών από το Β-Β Αιγαίο σε εποχική βάση (6/2001-1/2006). Βρέθηκε ότι δείγμα από 30-50 στομάχια ανά εποχή και ανά κλάση μήκους, από όλες τις εποχές και κλάσης μήκους, ανάλογα με το είδος, είναι ικανοποιητικό για την καλή περιγραφή της διατροφής και την επαρκή εκτίμηση του TROPH. Όλες οι εκτιμήσεις και υπολογισμοί που έγιναν, έδειξαν ότι η επίδραση στις εκτιμήσεις TROPH παραγόντων όπως του φύλου ήταν πολύ μικρή, ενώ της εποχής και του μήκους σώματος εξίσου σημαντικά. Επιπλέον, όταν δεν είναι διαθέσιμες τοπικές τιμές TROPH, αλλά απαιτούνται για την ανάπτυξη οικολογικών δεικτών μπορούν να χρησιμοποιηθούν οι τιμές από τη FishBase. Ακόμα, εξετάστηκαν οι σχέσεις μορφολογικών παραμέτρων οι οποίες σχετίζονται με τη διατροφή με το ολικό μήκος σώματος. Βρέθηκε ότι υπάρχει άμεση σχέση ανάμεσα στις τροφικές συνήθειες και τα μορφολογικά χαρακτηριστικά που εξετάστηκαν αφού για το ίδιο μήκος σώματος (α) τα σαρκοφάγα ψάρια έχουν μεγαλύτερο άνοιγμα στόματος, ύψος, περίμετρο και επιφάνεια ουραίου πτερυγίου από ό,τι τα παμφάγα, και (β) τα παμφάγα ψάρια έχουν μεγαλύτερο μήκος εντέρου από ό,τι τα σαρκοφάγα. Τέλος, οι παραπάνω παράμετροι συσχετίστηκαν με το TROPH, τόσο καθεμιά ξεχωριστά, όσο και όλες μαζί σε συνδυασμό, με σκοπό την ανάπτυξη μοντέλων πρόβλεψης του TROPH από εύκολα μετρημένα μορφολογικά χαρακτηριστικά.