Μελέτη του μεταγραφικού παράγοντα E2F-1 σε αδενοκαρκινώματα γαστροοισοφαγικής συμβολής και σε αδενοκαρκινώματα οισοφάγου Barrett's. Η σχέση του E2F-1 με τις κινητικές παραμέτρους της κυτταρικής αύξησης και της απόπτωσης: συσχέτιση με τις κλινικοπαθολογικές παραμέτρους

Abstract

E2f-1 is a significant transcriptional factor, that receives signals from phase G1/S regulators and expresses various cellular functions, such as DNA formation and repair, mitosis and apoptosis. Its role in cellular proliferation and apoptosis has been studied in many experimental models and a few of these studies concerning human malignancies have been published, so far. The aim of this study is to investigate the role of E2F-1 in tumor growth, apoptosis and other clinical and pathological parameters of Barrett’s adenocarcinomas as well as in adenocarcinomas of the gastroesophageal junction. The relationship of E2F-1 and p53’s expression has also been studied. Method: The expression levels of E2F-1, p53, Ki-67 and caspase-3 were studied by immuno-istochemistry in 55 (fifty-five) cases of esophageal adenocarcinoma (18 cases of Barrett’s adenocarcinoma and 37 adenocarcinomas of the gastroesophageal junction). In order to ensure greater accuracy in the evaluation of apoptosis, TUNEL technique was performed in 20 of the samples. The outcomes were evaluated in unison as well as in relation to the clinical and pathological findings of the patients. Results: The mean percentage of E2F-1’s expression was 39.43% (±31.19%) in Barrett’s adenocarcinomas and 42% (±30.47%) in adenocarcinomas of the gastroesophageal junction. The expression rate of proliferation indicator Ki-67 was found to be 38.15% (±18.71) in Barrett’s adenocarcinomas and 38.93% (±16.32) in adenocarcinomas of the gastroesophageal junction. High expression of E2F-1 was associated with a low expression of Ki-67 (p=0.038) in all of the samples. Positive staining for p53 was observed in 50% of all Barrett’s adenocarcinomas and in 67.6% in adenocarcinomas of the gastroesophageal junction. Whenever E2F-1 was greatly expressed, so was p53, on both types of cancer. Caspase-3 was expressed in 1.025% (±0.3948) of all Barrett’s adenocarcinomas and in 0.9783% (±0.4635) of all gastroesophageal junction adenocarcinomas. The inversed relation between E2F-1 and Ki-67 was statistically significant (p=0.038) both in Barrett’s and gastroesophageal adenocarcinomas. The E2F-1 expression rates were also directly associated with the p53 expression rates. Moreover, E2F-1 high levels were inversely related with survival (p=0.08) in gastroesophageal junction adenocarcinomas. Finally, the lymph node infiltration was seriously associated with grim survival (p=0.07). Conclusions: E2F-1 expression is inversely related with cellular proliferation (Ki-67), it is directly related with p53 positive expression, it is not connected with caspase-3 expression (apoptosis), and tends to be related with lymph node infiltration and grim survival. E2F-1 seems to act as a tumor suppressor both in Barrett’s and gastroesophageal adenocarcinomas.

Τα αδενοκαρκινώματα οισοφάγου Barrett και γαστροοισοφαγικής συμβολής παρουσιάζουν σημαντική αύξηση τα τελευταία τριάντα χρόνια. Στην ερμηνεία της καρκινογένεσης στον οισοφάγο Barrett φαίνεται να ισχύει η ακολουθία: φυσιολογικό επιθήλιο-μεταπλαστικό επιθήλιο-χαμηλόβαθμη δυσπλασία-υψηλόβαθμη δυσπλασία-αδενοκαρκίνωμα. Το παραπάνω πρότυπο δε φαίνεται να ισχύει στα αδενοκαρκινώματα της γαστροοισοφαγικής συμβολής. Διαταραχές στην λειτουργία πολλών γονιδίων που εμπλέκονται στην καρκινογένεση του οισοφάγου Barrett και της γαστροοισοφαγικής συμβολής έχουν καταγραφεί. Ο Ε2F-1 είναι ένας κορυφαίος μεταγραφικός παράγοντας που λαμβάνει σήματα από ρυθμιστές της G1/S φάσης και εκφράζει διαφορετικές κυτταρικές λειτουργίες όπως σύνθεση DNA, επιδιόρθωση DNA, μίτωση και απόπτωση. Ο ρόλος του στον κυτταρικό πολλαπλασιασμό και την απόπτωση έχει μελετηθεί σε πειραματικά μοντέλα και έχουν δημοσιευτεί σε περιορισμένο αριθμό μελέτες που αφορούν ανθρώπινες κακοήθειες. Σε μελέτη μη-μικροκυτταρικού καρκίνου του πνεύμονα η υπερέκφραση του Ε2F-1 συσχετίζεται με την αύξηση του όγκου υποδηλώνοντας «ογκογενετική» δράση. Σε μελέτη αδενοκαρκινώματος παχέος εντέρου η έκφραση του Ε2F-1 συσχετίζεται αντίστροφα με την αύξηση του όγκου και εκφράζεται σε περιοχές με αυξημένη απόπτωση. Σκοπός αυτής της ερευνητικής εργασίας είναι η διερεύνηση του ρόλου του μεταγραφικού παράγοντα Ε2F-1 σε σχέση με τις κινητικές παραμέτρους της αύξησης και της απόπτωσης και με τις κλινικοπαθολογικές παραμέτρους στα αδενοκαρκινώματα Barrett και γαστροοισοφαγικής συμβολής. Μελετήθηκε επίσης η σχέση με την έκφραση της p53. Τα αποτελέσματά τους συσχετίστηκαν τόσο μεταξύ τους, όσο και με τις κλινικοπαθολογικές παραμέτρους (διήθηση λεμφαδένων, στάδιο νόσου, επιβίωση). Μέθοδος: Εξετάστηκαν ανοσοϊστοχημικά τα επίπεδα έκφρασης των μορίων Ε2F-1, p53, Ki 67, κασπάση 3 σε μια σειρά πενήντα πέντε αδενοκαρκινωμάτων (δεκαοκτώ αδενοκαρκινωμάτων Barrett και τριάντα-επτά αδενοκαρκινωμάτων γαστροοισοφαγικής συμβολής). Για μεγαλύτερη ασφάλεια ως προς την εκτίμηση της απόπτωσης έγινε η τεχνική TUNEL σε είκοσι δείγματα. Οι όγκοι προέρχονταν από χειρουργημένους ασθενείς σταδίων ?, ??, ?, χωρίς να έχει προηγηθεί χημειοθεραπεία ή ακτινοθεραπεία. Τα ευρήματα συσχετίστηκαν μεταξύ τους και με κλινικοπαθολογικά δεδομένα των ασθενών. Αποτελέσματα: Ο μέσος όρος έκφρασης του E2F-1 στα αδενοκαρκινώματα Barrett ήταν 39.43% (±31.19%), ενώ στα αδενοκαρκινώματα γαστροοισοφαγικής συμβολής ο μέσος όρος της έκφρασης του E2F-1 ήταν 42% (±30.47%)...