Ανασκαφική μεθοδολογία και σχεδιασμός πληροφοριακού συστήματος για τη διαχείριση αρχαιολογικών τεκμηρίων

Abstract

The study focuses on the development of a digital information system for intra-site archaeological documentation. The approach presented uses the technology of Geographic Information Systems (GIS) and takes advantage of their capabilities towards the spatial representation and the visual exploration of archaeological data. The Paliambela Kolindros excavation project and the recording methodology employed there are used as a case study. The analysis of the excavation process and the examination of the thematic, spatial and temporal aspects of archaeological information guide the formation of a generalised, expressive and extensible excavation data model. The model elements are defined with reference to the conceptual reference model CIDOC-CRM (ISO 19115) that facilitates data interoperability. The data model is implemented in the spatial database of the GIS platform used. The overall system supports excavation data recording and management, 3D object representation, exploratory data analysis, as well as stratigraphic grouping and chronological phasing, within a dynamic cartographic environment.

Η εργασία εξετάζει την ενσωμάτωση της ψηφιακής τεχνολογίας στην ανασκαφική τεκμηρίωση με επίκεντρο την ανάπτυξη ενός πληροφοριακού συστήματος που καλύπτει όλα τα επιμέρους στάδια της αρχαιολογικής ερευνητικής διαδικασίας. Η προσέγγιση χρησιμοποιεί τα Συστήματα Γεωγραφικών Πληροφοριών (ΣΓΠ), διεθνώς γνωστά με τον όρο GIS, και εκμεταλλεύεται τις δυνατότητες που παρέχουν ως προς τη χωρική αναπαράσταση και την οπτική διερεύνηση της ανασκαφικής πληροφορίας. Η ανασκαφή στην προϊστορική θέση των Παλιαμπέλων Κολινδρού και η ερευνητική μεθοδολογία που ακολουθείται στο συγκεκριμένο πρόγραμμα αποτελεί το παράδειγμα εφαρμογής της εργασίας. Η μελέτη της ανασκαφικής διαδικασίας και η ανάλυση των επιμέρους (θεματικών, χωρικών και χρονικών) χαρακτηριστικών της αρχαιολογικής πληροφορίας καθοδηγεί τη δημιουργία ενός εκφραστικού, γενικευμένου, και επεκτάσιμου ανασκαφικού μοντέλου δεδομένων. Οι όροι του μοντέλου έχουν τεκμηριωθεί ως προς τη σημασιολογική τους συμβατότητα με το εννοιολογικό πρότυπο αναφοράς CIDOC-CRM (ISO 21127) ενισχύοντας τη διαλειτουργικότητα του συστήματος. Το μοντέλο δεδομένων υλοποιείται σε δομές αποθήκευσης στο πλαίσιο της χωρικής βάσης του ΣΓΠ λογισμικού εφαρμογής. Το τελικό σύστημα υποστηρίζει την καταγραφή, τη διαχείριση, την τρισδιάστατη αναπαράσταση και τη διερευνητική ανάλυση των ανασκαφικών δεδομένων, καθώς και την επαγωγική διενέργεια της στρωματογραφικής ανάλυσης, στο πλαίσιο ενός δυναμικού χαρτογραφικού περιβάλλοντος.