Η κλίμακα της "δύναμης του εγώ" (ego-strength scale) σε φυσιολογικά άτομα και σε διαφορετικές ψυχοπαθολογικές κατηγορίες

Abstract

The purpose of this research was to examine Baron's Ego-Strength scale, a complementary MMPI scale. Originally the scale was designed in order to predict the response of neurotic patients to psychotherapy. Later, it appeared that the scale could measure the various aspects of effective personal functioning, which are usually subsumed under the term "Ego-Strength". The performed research was based on two sample groups. The first sample group was used to standardize the scale and incorporated subjects of the general Greek population (from Athens and the island of Salamina), 461 adults (254 males and 207 females) and 1 050 adolescents (436 males and 614 females). The results demonstrated that the Es-scale scores are influenced by intercultural differences. Other factors influencing the results include age and origin, however, the influence of these factors is obscured by the influence of sex and educational level. A correlation exists between the Es scale and other MMPI clinical scales, thereby demonstrating that the Es scale can provide an Ego dysfunction index. The standardized scale was then used to evaluate a sample group of patients. The subjects of this sample were inpatients and outpatients (337 males and 128 females) of the Psychiatric Clinic of Athens University Medical School, Eginition Hospital. The psychiatric sample group was subdivided into the following groups 140 psychotics, 63 neurotics, 59 depressives, 24 borderline personality disorders, 20 other personality disorders, 94 patients seeking to certify their competence, and 52 patients seeking to certify their incompetence. The results demonstrated that it is possible to distinguish between psychiatric patients and the normal population. Within the psychiatric sample, the scale was not capable of distinguishing neurotics, psychotics and patients with other personality disorders However, the scale was successful in distinguishing patients with borderline personality disorder from the other subgroups, as well as depressive patients from neurotics and psychotics. In order to differentiate patients with borderline personality disorder, it is proposed that the cut-off value should be T<36. In the case of depressive patients, it is proposed that the cut-off value should be T<40. In the case of subjects seeking to certify their competence or incompetence, the results of the scale were of extreme scores. Those that were certified competent scored extremely high while those certified incompetent scored extremely low. The extent to which one perceives his/her competence/incompetence is reflected by these extreme Es scores. It can therefore be deducted that Es-scale is able to evaluate only one aspect of Ego strength, the personal belief that a person has for his/her self-competence/incompetence, as opposed to Ego strength as a whole Es scale can only provide an index of Ego strength as a whole in cases of normal population which has Ego functions approximately at the same level. The constant level of ego functions allows Es-scale to provide an index, whereas psychiatric patients have ego functions at different levels, depending on the nature of their psychopathology, which do not permit the Es-scale to provide an accurate index.

Στην παρούσα εργασία μελετήθηκε η κλίμακα "Ego-Strength" του F. Barron που αποτελεί συμπληρωματική κλίμακα του ερωτηματολογίου MMPI. Η κλίμακα αυτή είχε κατασκευαστεί αρχικά για τη πρόγνωση της ψυχοθεραπευτικής έκβασης νευρωσικών ασθενών, αργότερα δε υποστηρίχτηκε ότι μετράει τη "δύναμη του Εγώ". Στην εργασία αυτή σταθμίστηκε κατ' αρχάς η κλίμακα Ego-Strength σε ένα δείγμα ελληνικού φυσιολογικού πληθυσμού (από την Αθήνα και τη Σαλαμίνα), 1511 ατόμων, από τα οποία 461 ήταν ενήλικες (254 άνδρες και 207 γυναίκες) και 1050 έφηβοι (436 αγόρια και 614 κορίτσια). Από τα αποτελέσματα της στάθμισης προέκυψε ότι οι τιμές της κλίμακας Ego-Strength επηρεάζονται από τις διαπολιτιστικές διαφορές που υπάρχουν μεταξύ ελληνικού και αμερικάνικου πληθυσμού. Επηρεάζονται επίσης από τους παράγοντες της ηλικίας και της προέλευσης, η επίδραση όμως των παραγόντων αυτών επισκιάζεται από την επίδραση των παραγόντων του φύλου και του μορφωτικού επιπέδου που είναι ισχυρότεροι. Από τις συσχετίσεις με τις κλινικές κλίμακες του ΜΜΡΙ προέκυψε επίσης ότι η κλίμακα Ego-Strength, μπορεί σε αδρές γραμμές να αποτελέσει ένα δείκτη της δυσλειτουργίας του Εγώ. Στη συνέχεια, η κλίμακα Ego-Strength μελετήθηκε σε ένα δείγμα 465 ψυχιατρικών ασθενών, 337 ανδρών και 128 γυναικών που είχαν νοσηλευτεί ή ήταν εξωτερικοί ασθενείς της Ψυχιατρικής Κλινικής του Πανεπιστημίου Αθηνών, Αιγινητείου Νοσοκομείου. Οι ασθενείς χωρίστηκαν στις παρακάτω διαγνωστικές κατηγορίες 140 ψυχωσικοί (92 άνδρες και 48 γυναίκες), 63 νευρωσικοί (35 άνδρες και 28 γυναίκες), 59 καταθλιπτικοί (36 άνδρες και 23 γυναίκες), 24 ασθενείς με μεθοριακή διαταραχή προσωπικότητας (16 άνδρες και 8 γυναίκες), 28 ασθενείς με άλλες διαταραχές προσωπικότητας (15 άνδρες και 13 γυναίκες), 99 άτομα που προσήλθαν στην κλινική για γνωμάτευση σχετικά με τη επάρκεια τους (91 άνδρες και 8 γυναίκες) και 52 άτομα που προσήλθαν για γνωμάτευση σχετικά με την ανεπάρκεια τους (όλοι άνδρες). Από τα αποτελέσματα προέκυψε ότι η κλίμακα Ego-Strength έχει τη δυνατότητα να διακρίνει τους ψυχιατρικούς ασθενείς από τα φυσιολογικά άτομα. Δεν έχει τη δυνατότητα να διακρίνει μεταξύ τους τους νευρωσικούς, τους ψυχωσικούς και τους ασθενείς με διαταραχές προσωπικότητας. Διακρίνει όμως τους ασθενείς με μεθοριακή διαταραχή προσωπικότητας από όλες τις παραπάνω διαγνωστικές κατηγορίες, καθώς και τους καταθλιπτικούς ασθενείς από τους νευρωσικούς και τους ψυχωσικούς. Οι τιμές που προέκυψαν από τη μελέτη και προτείνονται ως σημεία διάκρισης (cut-off scores) είναι Τ<36 για τη διάκριση των ασθενών με μεθοριακή διαταραχή προσωπικότητας και για τη διάκριση των καταθλιπτικών. Οι διάφορες διαγνωστικές ομάδες ανάλογα με τη βαθμολογία τους στην κλίμακα Ego-Strength, από την υψηλότερη προς τη χαμηλότερη, διατάχτηκαν με την εξής σειρά νευρωσικοί - διαταραχές προσωπικότητας - ψυχωσικοί (χωρίς σημαντικές διαφορές μεταξύ τους) - καταθλιπτικοί - και μεθοριακές διαταραχές προσωπικότητας. Η διάταξη αυτή έρχεται σε αντίθεση με τις θεωρητικές απόψεις σχετικά με τη δύναμη του Εγώ σε άτομα με ψυχοπαθολογία. Το αποτέλεσμα αυτό, σε συνδυασμό με τις ακραίες τιμές που εμφάνισαν τα άτομα που προσήλθαν στην κλινική για γνωμάτευση σχετικά με την επάρκεια ή ανεπάρκεια τους, μας οδήγησαν στο συμπέρασμα ότι η κλίμακα Ego-Strength δεν έχει τη δυνατότητα να μετράει τη δύναμη του Εγώ ως ολότητα, αλλά μία μόνο διάσταση της την υποκειμενική αίσθηση του ατόμου για την επάρκεια ή την ανεπάρκεια του εαυτού του. Η υποκειμενική αυτή αίσθηση συνδέεται με την "αίσθηση της πραγματικότητας του κόσμου και του εαυτού" που αποτελεί μία από τις λειτουργίες του Εγώ Φαίνεται ότι οι καταθλιπτικοί και οι ασθενείς με μεθοριακή διαταραχή προσωπικότητας έχουν την αίσθηση ότι είναι ανεπαρκείς σε βαθμό πολύ μεγαλύτερο από τις άλλες διαταραχές προσωπικότητας, τους νευρωσικούς, και τους ψυχωσικούς ασθενείς. Η κλίμακα Ego-Strength μπορεί να παρέχει ένα δείκτη της συνολικής δύναμης του Εγώ, μόνο σε φυσιολογικά άτομα, δεδομένου ότι σε αυτά οι επιμέρους ικανότητες του Εγώ βρίσκονται στο ίδιο περίπου επίπεδο λειτουργικότητας. Δε συμβαίνει όμως το ίδιο και στους ψυχιατρικούς ασθενείς, στους οποίους οι διάφορες λειτουργίες του Εγώ θίγονται σε διαφορετικό βαθμό, ανάλογα με τη φύση της ψυχοπαθολογίας τους.