Κάταγμα ισχίου στα άτομα τρίτης ηλικίας: σχέση της κλινικής κατάστασης – υγείας των ασθενών με κάταγμα ισχίου με : α) τον χρόνο αντιμετώπισης του κατάγματος, β) τον τρόπο αντιμετώπισης του κατάγματος, και γ) την έκβαση, με έμφαση στην επιβίωση

Abstract

INTRODUCTION: Hip fracture remains a main issue in the elderly patient. More than 1.5million patients per year, on a global scale, are victims of a hip fracture. Their incidence isexpected to increase with the ageing of the world's population. The identification of risk factorsis necessary in order to reduce mortality and morbidity.PURPOSE: The aim of the study was to identify risk factors of mortality twelve months aftersurgery for a hip fracture. Also, to investigate potential factors that affect mortality in the firstyear.METHODOLOGY: A prospective observation study was carried out, of a secondary and atertiary hospital in Greece. 744 patients (501 women, 243 men), of average age 82.6 years (SD= 7.20) participated. The 147 patients (92 women, 55 men) come from a secondary hospital(General Hospital of Kastoria) and the remaining 597 patients (409 women, 188 men) fromtertiary (University General Hospital of Larissa). The perioperative data were collected frommedical charts and interviews. The mortality rate and also the functional ability and quality oflife were recorded at 12 months. To investigate the change of a quantitative variable betweentwo time points, the paired t-test was used. The analysis for controlling survival was carried outby the Kaplan-Meier method.RESULTS: Mortality in one year is 19.4%. The highest death rate is recorded among thoseolder than 81 years old compared to those under 81 years of age (p < .001). The highest deathrate is recorded in men versus women (p = .062). The highest average survival time wascalculated in the rehabilitation clinic and the lowest in the orthogeriatric clinic (p < .001). Nosignificantly different survival time was found depending on the coexistence or non-existence ofosteoporosis (p = .779) or by the type of fracture (p = .267). The highest death rate is recordedin patients who have not operated on compared to patients who have undergone surgery (p <.001), as well as in patients who have undergone surgery over a period of ≥48 h from thefracture event compared to patients who have undergone surgery within a period of <12 h fromthe fracture event (p < .002). No significantly different death rate was found in the patients ofthe secondary level hospital compared to the patients of the tertiary level hospital (p = .096).No relationship was found between mortality and length of stay in hospital (p = .485), type inintracapsular fractures (p = .332), type in subtrochanteric fractures (p = .359) and type introchanteric fractures (p = .396). The surgical treatment of trochanteric, intracapsular andsubtrochanteric fracture was not found to be related to mortality (p = .545, p = .075, p = .652respectively). Patients who re-admitted within 30 days observed more deaths statisticallycompared to patients who re-admitted in the period 31-365 days or with patients that they hadnot any readmission (p = .001). In patients who experienced complications, more deaths wereobserved statistically compared to patients they did not experience any complication (p = .001).It was found that the higher the ASA score, the more deaths are statistically observed (p <.001). Also, patients who died record, statistically, a higher Charlson index (p < .001) and alower Body Mass Index (p = .001). The value of albumin, at the time of admission, does notdiffer significantly in patients who died compared to those who did not die (p = .291). Thevalue of albumins, at the time of introduction, is significantly different in patients who diedcompared to those who eventually did not die (p = .011). Also, there is no significantdifference in mortality rate between patients who had to transfuse and those who did nottransfuse (p = .293). Functional ability (p < .001), cognitive function (p < .001) and quality oflife, physical (p < .001) and mental (p < .001), changed negatively in the period of twelvemonths after the fracture.CONCLUSIONS: Predicting the postoperative outcome could help in making clinicaldecisions. The results of this thesis highlight the importance of meeting the basic needs of theelderly, not only at the time of surgery, but also afterwards. Improved functioning,independence and overall quality of life are important outcomes for rehabilitation and should betaken into account in rehabilitation strategies for older people after a hip fracture. Furtherstudies involving control groups and a greater perspective of monitoring are needed to confirmthese results.

ΕΙΣΑΓΩΓΗ: Το κάταγμα ισχίου παραμένει συχνότατο στον ηλικιωμένο ασθενή. Περισσότεροαπό 1.5 εκατομμύρια ασθενείς ετησίως, σε παγκόσμια κλίμακα, είναι θύματα ενός κατάγματοςστο ισχίο. Η συχνότητα εμφάνισής τους αναμένεται να αυξηθεί με τη γήρανση του παγκόσμιουπληθυσμού. Ο προσδιορισμός των παραγόντων κινδύνου είναι απαραίτητος προκειμένου ναμειωθεί η θνητότητα και η νοσηρότητα.ΣΚΟΠΟΣ: Στόχος της μελέτης ήταν ο εντοπισμός παραγόντων κινδύνου θνητότητας δώδεκαμήνες μετά από χειρουργική επέμβαση για κάταγμα ισχίου.ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ: Πραγματοποιήθηκε μια προοπτική μελέτη παρατήρησης, ενόςδευτεροβάθμιου και ενός τριτοβάθμιου νοσοκομείου στην Ελλάδα. Συμμετείχαν 744 ασθενείς(501 γυναίκες, 243 άνδρες), μέσης ηλικίας 82.6 έτη (SD = 7.20). Οι 147 ασθενείς (92 γυναίκες,55 άνδρες) προέρχονται από δευτεροβάθμιο νοσοκομείο (Γενικό Νοσοκομείο Καστοριάς) καιοι υπόλοιποι 597 ασθενείς (409 γυναίκες, 188 άνδρες) από τριτοβάθμιο (ΠανεπιστημιακόΓενικό Νοσοκομείο Λάρισας). Τα περιεγχειρητικά δεδομένα συλλέχθηκαν από ιατρικάδιαγράμματα και από συνεντεύξεις. Καταγράφηκε το ποσοστό θνητότητας κατά τη διάρκεια 12μηνών, όπως και η λειτουργικότητα και η ποιότητα ζωής των ασθενών. Για τη διερεύνηση τηςμεταβολής μιας ποσοτικής μεταβλητής ανάμεσα σε δύο χρονικές στιγμές χρησιμοποιήθηκε οέλεγχος t κατά ζεύγη (paired t-test). Η ανάλυση για τον έλεγχο της επιβίωσηςπραγματοποιήθηκε με τη μέθοδο των Kaplan-Meier.ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ: Η θνητότητα σε ένα έτος είναι 19.4%. Το μεγαλύτερο ποσοστό θανάτωνκαταγράφεται στις ηλικίες μεγαλύτερες από 81 ετών έναντι των ηλικιών μικρότερες των 81ετών (p < .001). Το μεγαλύτερο ποσοστό θανάτων καταγράφεται στους άνδρες έναντι τωνγυναικών (p = .062). Ο υψηλότερος μέσος χρόνος επιβίωσης υπολογίστηκε στο κέντροαποκατάστασης και ο χαμηλότερος στον οίκο ευγηρίας (p < .001). Δεν βρέθηκε σημαντικάδιαφορετικός χρόνος επιβίωσης ανάλογα με τη συνύπαρξη ή μη οστεοπόρωσης (p = .779) ή μετο είδος του κατάγματος (p = .267). Το μεγαλύτερο ποσοστό θανάτων καταγράφεται στουςασθενείς που δεν χειρουργήθηκαν εν συγκρίσει με τους ασθενείς που χειρουργήθηκαν (p <.001), καθώς και στους ασθενείς που χειρουργήθηκαν σε χρονικό διάστημα ≥48 h από τοσυμβάν του κατάγματος εν συγκρίσει με τους ασθενείς που χειρουργήθηκαν σε χρονικόδιάστημα <12 h από το συμβάν του κατάγματος (p < .002). Δεν βρέθηκε σημαντικάδιαφορετικό ποσοστό θανάτων στους ασθενείς του δευτεροβάθμιου νοσοκομείου εν συγκρίσειμε τους ασθενείς του τριτοβάθμιου νοσοκομείου (p = .096). Δεν βρέθηκε σχέση ανάμεσα στηθνητότητα και τη διάρκεια παραμονής στο νοσοκομείο (p = .485), τον τύπο στα υποκεφαλικάκατάγματα (p = .332), τον τύπο στα υποτροχαντήρια κατάγματα (p = .359), όπως και τον τύποστα διατροχαντήρια κατάγματα (p = .396). Ο τρόπος αντιμετώπισης του διατροχαντήριου, τουυποκεφαλικού και του υποτροχαντήριου κατάγματος δεν βρέθηκε να σχετίζεται με τηθνητότητα (p= .545, p= .075, p= .652 αντίστοιχα). Στους ασθενείς που έκαναν επανεισαγωγήεντός 30 ημερών παρατηρήθηκαν περισσότεροι, στατιστικώς, θάνατοι σε σύγκριση με τουςασθενείς που έκαναν επανεισαγωγή στο χρονικό διάστημα 31-365 ημέρες ή δεν έκανανκαθόλου (p = .001). Στους ασθενείς που εμφάνισαν επιπλοκές παρατηρήθηκαν περισσότεροι,στατιστικώς, θάνατοι σε σύγκριση με τους ασθενείς που δεν εμφάνισαν κάποια επιπλοκή (p =.001). Βρέθηκε ότι όσο υψηλότερο είναι το ASA score τόσο παρατηρούνται περισσότεροι,στατιστικώς, θάνατοι (p < .001). Επίσης, οι ασθενείς που πέθαναν καταγράφουν, στατιστικώς,υψηλότερο δείκτη Charlson (p < .001) και χαμηλότερο Δείκτη Μάζας Σώματος (p = .001). Ητιμή της αλβουμίνης, κατά την εισαγωγή διαφέρει σημαντικά στους ασθενείς που πέθαναν σεσχέση με εκείνους που τελικά δεν πέθαναν (p = .011), ενώ η τιμή των λευκωμάτων, κατά τηνεισαγωγή, δεν διαφέρει σημαντικά στους ασθενείς που πέθαναν σε σχέση με εκείνους πουτελικά δεν πέθαναν (p = .727). Επίσης, δεν παρατηρείται σημαντική διαφορά ως προς τηθνητότητα ανάμεσα στους ασθενείς που χρειάστηκε να μεταγγιστούν και σε αυτούς που δενμεταγγίστηκαν (p = .293). Η λειτουργική ικανότητα (p < .001) η γνωσιακή λειτουργία (p <.001) και η ποιότητα ζωής, φυσική (p < .001) και ψυχική (p < .001), μεταβλήθηκαν με αρνητικότρόπο στο χρονικό διάστημα των δώδεκα μηνών μετά το κάταγμα.ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ: Η πρόβλεψη του μετεγχειρητικού αποτελέσματος θα μπορούσε ναβοηθήσει στη λήψη κλινικών αποφάσεων. Τα αποτελέσματα της παρούσας διατριβήςαναδεικνύουν τη σημασία της κάλυψης των βασικών αναγκών των ηλικιωμένων, όχι μόνο κατάτη στιγμή της χειρουργικής επέμβασης, αλλά και στη συνέχεια. Η βελτιωμένη λειτουργία, ηανεξαρτησία και η συνολική ποιότητα ζωής είναι σημαντικά αποτελέσματα για τηναποκατάσταση και θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη σε στρατηγικές αποκατάστασης γιαηλικιωμένους μετά από κάταγμα ισχίου. Απαιτούνται περαιτέρω μελέτες στις οποίες θασυμμετέχουν ομάδες ελέγχου και μεγαλύτερη προοπτική παρακολούθησης για ναεπιβεβαιωθούν αυτά τα αποτελέσματα.