Οικονομική αξιολόγηση της δοκιμασίας HPV DNA ως πρωταρχικής μεθόδου προσυμπτωματικού ελέγχου για καρκίνο τραχήλου της μήτρας στην Ελλάδα

Abstract

Cervical cancer is the 7th most common form of cancer in women in Greece. Until recently screening with cytology test was the most effective intervention in controlling cervical cancer burden. The association of cervical cancer with the human papillomavirus has led to the development of the HPV DNA test, which has proven to be clinically superior compared to cytology. Despite its clinical superiority, its introduction into national screening programs requires the fulfillment of the cost-effectiveness criterion the estimation of which is the aim of the present thesis. Markov models were developed to examine the effectiveness and cost of 9 alternative screening strategies in Greece. All strategies were tested with alternative approaches to their key parameters such as the primary screening method, the screening interval, the age limits of the target population and the level of womens’ screening compliance. The analysis was conducted from the perspective of the health care system and was based mostly on the HERMES clinical study (HEllenic Real life Multicentric cervical Screening), for the clinical and epidemiological parameters of the models and on data of the social security for the various intervention costs. In the absence of relevant data regarding the disease management cost, European data were used which were converted into Greek relative prices using the Consumer Price Index of medical technology services and products and the Purchasing Power Parity. Finally, for the robustness of the results, a series of deterministic (one-way sensitivity analyses) and probabilistic sensitivity analyzes were performed. The clinical effectiveness of the strategies turned out to be maximized with the 4 strategies that offered HPV test (HPV test simultaneous 16/18genotyping, HPV test reflex 16/18 genotyping, co-testing of cytology test & HPV test with simultaneous 16/18 genotyping, g) co-testing of cytology test & HPV test with reflex 16/18 genotyping) every 3 years and aimed women 25-69 years old tha full adhered to screening (100%). These strategies can reduce the incidence of the disease in women 25-85 years old by 24.5% compared to current practice (7.64 cases / 100,000 women, 95% CI 7.56 - 7.69 vs 10.12, 95% CI 9.99 - 10.26) and by 34.9% compared to the less effective strategy with HPV test without genotyping every 5 years (11.47, 95% CI 11.30 - 11.61). The cost-utility ratio of the strategy with HPV test with simultaneous 16/18 genotyping every 3 or 5 years compared to the current practice was estimated at € 3,918 / QALY and –162.843€/QALY, respectively and significantly lower than the threshold of € 52,437/QALY. The adoption of a screening program with HPV test with simultaneous 16/18 genotyping every 3 or 5 years for women 25-69 years is a cost-effective option that maximizes health outcomes and optimizes the resources invested in cervical cancer prevention in Greece.

Ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας αποτελεί την 7η συχνότερη μορφή καρκίνου στις γυναίκες στην Ελλάδα. Η αποτελεσματική διαχείριση της νόσου βασίζεται στην πρόληψη και δει στον προσυμπτωματικό έλεγχο ο οποίος έως πρόσφατα βασιζόταν στην κυτταρολογική εξέταση. Η σύνδεση του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας με τον ιό των ανθρωπίνων θηλωμάτων οδήγησε στην ανάπτυξη της δοκιμασίας HPV DNA, η κλινική αποτελεσματικότητα της οποίας αποδεικνύεται πως υπερέχει της καθιερωμένης πρακτικής της κυτταρολογικής εξέτασης. Παρά την κλινική του υπεροχή η εισαγωγή του σε εθνικά προγράμματα προσυμπτωματικού ελέγχου απαιτεί τον έλεγχο της οικονομικής του αποδοτικότητα καθώς υπό τον περιορισμό των σπανίων πόρων η χρηματοδότησή του οφείλει να μεγιστοποιεί την αξία της επένδυσης. Στο πλαίσιο αυτό, σκοπό της παρούσας διατριβής αποτελεί η διερεύνηση της οικονομικής αποδοτικότητας εναλλακτικών στρατηγικών προσυμπτωματικού. Η προσέγγιση της υπόθεσης εργασίας επιτευχθεί με την ανάπτυξη μαρκοβιανών υποδειγμάτων τα οποία εξέτασαν την αποτελεσματικότητα και το κόστος εννέα εναλλακτικών στρατηγικών προσυμπτωματικού ελέγχου στην Ελλάδα. Οι στρατηγικές ελέγχθηκαν με ενναλακτικές προσεγγίσεις των βασικών παραμέτρων τους όπως η πρωταρχική μέθοδος, το διάστημα επανελέγχου, τα ηλικιακά όρια του πληθυσμού-στόχου και το επίπεδο συμμόρφωσης. Οι αναλύσεις διεξήχθησαν υπό την οπτική του συστήματος υγείας και βασίστηκαν ως επί το πλείστων στην κλινική μελέτη HERMES (HEllenic Real life Multicentric cErvical Screening), για τις κλινικές και επιδημιολογικές παραμέτρους των υποδειγμάτων και σε δεδομένα της κοινωνικής ασφάλισης για τις τιμές των παρεμβάσεων υγείας και των ιατρικών πράξεων. Δεδομένης της απουσίας δεδομένων σχετικά με το κόστος διαχείρισης της νόσου χρησιμοποιήθηκαν ευρωπαϊκά δεδομένα τα οποία μετατράπηκαν σε ελληνικές σχετικές τιμές με την χρήση των Δεικτών Τιμών Καταναλωτή (Consumer Price Index, CPI) ιατροτεχνολογικών υπηρεσιών και προϊόντων και των δεικτών Ισοτιμίας Αγοραστικής Δύναμης (Purchasing Power Parity, PPP). Τέλος, για τον έλεγχο της αξιοπιστίας των αποτελεσμάτων διεξήχθη μια σειρά από ντερμινιστικές (one way sensitivity analyses) και πιθανολογικές αναλύσεις ευαισθησίας (probabilistic sensitivity analyses). Η αποτελεσματικότητα των στρατηγικών προέκυψε ότι μεγιστοποιείται με τις 4 στρατηγικές (HPV test ταυτόχρονη γονοτύπηση, HPV test μετέπειτα γονοτύπηση, συνδυασμός κυτταρολογικής εξέτασης & HPV test μετέπειτα γονοτύπηση, συνδυασμός κυτταρολογικής εξέτασης & HPV test ταυτόχρονη γονοτύπηση,) οι οποίες προσφέρουν HPV test με γονοτύπηση ανά 3 έτη και απευθύνονται σε γυναίκες 25-69 με πλήρη συμμόρφωση στον έλεγχο (100%). Οι στρατηγικές αυτές δύνανται να μειώσουν την επίπτωση της νόσου σε γυναίκες 25-85 ετών κατά 24,5% σε σχέση με την τρέχουσα πρακτική (7,64 περιστατικά/100.000 γυναίκες, 95% CI 7,56 – 7,69 έναντι 10,12, 95% CI 9,99 – 10,26) και κατά 34,9% σε σχέση με της χαμηλότερης αποτελεσματικότητας στρατηγικής HPV test χωρίς γονοτύπηση ανά 5 έτη (11,47, 95% CI 11,30 – 11,61). Ο λόγος κόστους-χρησιμότητας της στρατηγικής με HPV test και ταυτόχρονη γονοτύπηση ανά 3 ή 5 έτη σε σχέση με την τρέχουσα πρακτική εκτιμήθηκε στα 3.918€/QALY και στα –162.843€/QALY, αντίστοιχα, αρκετά χαμηλότερα από το συμβατικό όριο των 52.437€/QALY. Η υιοθέτηση ενός προγράμματος προσυμπτωματικού ελέγχου με HPV test και ταυτόχρονη γονοτύπηση ανά 3 ή 5 έτη για γυναίκες 25-69 ετών αποτελεί μια οικονομικά αποδοτική επιλογή η οποία βελτιώνει τις εκβάσεις υγείας των γυναικών και βελτιστοποιεί την κατανομή των πόρων που επενδύονται στην πρόληψη του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας στην Ελλάδα.