Η επίδραση της εκπαίδευσης στην προσήλωση ασθενών με αρτηριακή υπέρταση στη θεραπευτική αγωγή

Abstract

Introduction: High blood pressure (HBP) is among the most serious cardiovascular risk factors involved in the appearance of coronary artery disease, strokes and kidney failure. The major obstacle in the management of hypertension is the insufficient adherence of patients to antihypertensive therapy.Aim: The aim of the study was to evaluate the effect of educational intervention on adherence of patients with hypertension to antihypertensive therapy.Methods: It was an interventional study, involved hypertensive patients from September 2012 to September 2014. Data were collected during the first visit of patients and at 3,6, 9 and 12 months after the first visit. The assessment of adherence was performed by the use of the scales Hill-Bone, Morisky, A-14 scale, while for the assessment of factors affecting adherence were used the BMQ-12-General, PSM-5, HK-LS, BDI and SF-12. The statistical analysis was performed by the use of the statistical program STATA 11.0. The level of statistical significance was set at 0.05.Results: 225 patients completed the study. The mean age of the intervention group was 67.5 years (SD=11.7), whereas the mean age for the control group was 68.1 years (SD=12.1). The intervention group was found to have statistically significant improvement to adherence in antihypertensive therapy after intervention, and the effect was maintained throughout the follow-up duration with significant overall change in score from baseline to end point (p<0.01). Also, the educational intervention was connected to the improvement of knowledge about hypertension, beliefs about medications and depression symptoms (p<0.01). In addition, it was observed a positive correlation between adherence and better knowledge for hypertension, reduction of cholesterol, better relationship between patient and health care provider and between patient and care giver (p<0.01). Improvement in adherence was not found to be associated with better quality of life (p>0.05).Conclusions: Education is emerged as an important nursing intervention so as to improve adherence in antihypertensive therapy.

Εισαγωγή: Η αρτηριακή υπέρταση (ΑΥ) αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους παράγοντες καρδιαγγειακού κινδύνου για την εμφάνιση στεφανιαίας νόσου, αγγειακού εγκεφαλικού επεισοδίου και νεφρικής νόσου. Η πλημμελής προσήλωση στη θεραπευτική αγωγή αποτελεί τον κύριο παράγοντα αναποτελεσματικής διαχείρισης της νόσου.Σκοπός: Η εκτίμηση της επίδρασης της εκπαιδευτικής διαδικασίας στην προσήλωση ασθενών με ΑΥ στη θεραπευτική αγωγή.Μέθοδος: Πρόκειται για μελέτη παρέμβασης στην οποία συμμετείχαν ασθενείς με ΑΥ από τον Σεπτέμβρη του 2012 έως τον Σεπτέμβρη του 2014. Τα δεδομένα συλλέχτηκαν κατά την πρώτη εκτίμηση και σε διάστημα 3,6,9 και 12 μηνών από την αρχική μέτρηση. Η εκτίμηση της προσήλωσης στη φαρμακευτική αγωγή έγινε με τις κλίμακες Hill-Bone, Morisky και Α-14, ενώ η εκτίμηση των προσδιοριστών της προσήλωσης έγινε με τη χρήση των BMQ-12-General, PSM-5, HL-KS, BDI και SF-12. Η στατιστική ανάλυση των δεδομένων έγινε μέσω του προγράμματος STATA 11.0. Το επίπεδο σημαντικότητας ορίστηκε στο 0.05.Αποτελέσματα: Συνολικά 225 ασθενείς συμμετείχαν στη μελέτη. Η μέση ηλικία στην ομάδα παρέμβασης ήταν τα 67,5 έτη (SD=11,7), ενώ στην ομάδα ελέγχου ήταν τα 68,1 έτη (SD=12,1). Η παρέμβαση συνέβαλε σε στατιστικά σημαντική βελτίωση στο βαθμό προσήλωσης στη θεραπευτική αγωγή και η βελτίωση παρέμεινε καθ’ όλη τη διάρκεια παρακολούθησης (p<0,05). Επίσης, η παρέμβαση οδήγησε σε βελτίωση του επιπέδου γνώσεων για την ΑΥ, των αντιλήψεων για τη φαρμακευτική αγωγή και των συμπτωμάτων κατάθλιψης (p<0,01). Επιπλέον, βρέθηκε πως η βελτίωση της προσήλωσης σχετίζεται με τη βελτίωση επιπέδου γνώσεων για την ΑΥ, τη μείωση της χοληστερόλης και με τη βελτίωση της σχέσης μεταξύ του ασθενούς και της θεραπευτικής ομάδας και της σχέσης μεταξύ του ασθενούς και του υποστηρικτικού του δικτύου (p<0,01). Αντιθέτως, η βελτίωση στην προσήλωση δε φάνηκε να σχετίζεται με βελτίωση στην ποιότητα ζωής των ασθενών (p>0,05).Συμπεράσματα: Η εκπαίδευση αποδεικνύεται ως μια σημαντική νοσηλευτική παρέμβαση για τη βελτίωση της προσήλωσης ασθενών με ΑΥ τόσο στη θεραπευτική αγωγή.