Η επίδραση της καρδιοαναπνευστικής αποκατάστασης στη διαστολική καρδιακή ανεπάρκεια

Abstract

Background: Chronic heart failure (CHF) is a complex syndrome characterized by a progressive reduction of the left ventricular (LV) contractility, low exercise tolerance and raised mortality and morbidity. Diastolic dysfunction of the LV is a keystone in the pathophysiology of CHF and plays a major role in the progression of most cardiac diseases. Also, it is well established that exercise training induces several beneficial effects on patients with CHF. Aim: The aim of the present study was to evaluate the impact of a cardiac rehabilitation program on the grades and other indices of diastolic dysfunction of the LV, the ejection fraction (EF) of the LV and the peak oxygen uptake and the workload in patients with CHF and EF < 50%. Also, the whole cohort was assigned randomly in aerobic exercise, or a combined aerobic and exercise group and all the indices were compared. Methods: Thirty-two stable patients with CHF (age: 56 ± 10 years, EF: 32 ± 8%, 88% men) participated in an exercise rehabilitation program. They randomly assigned to aerobic exercise or combined aerobic and strength training. Before and after the program, they underwent a symptom-limited maximal cardiopulmonary exercise testing (CPET) and serial echocardiography evaluation. Results: The whole cohort improved peak oxygen uptake and workload p < 0.05). The whole group also improved diastolic dysfunction, as assessed with grades. Overall, 9 patients (28.1%) improved grade, while 23 ones (71.9%) remained at the same grade. A significant difference was observed between these groups of patients, considering grade at baseline (p < 0.05). The whole sample did not improve any of the other diastolic dysfunction variables examined (p > 0.05). In addition, the whole cohort improved the Right Ventricular Systolic Pressure (RVSP) and the EF (p < 0.05). Not any between-group differences were observed in the variables assessed (p > 0.05). Conclusions: Exercise rehabilitation improves indices of diastolic and systolic dysfunction. Exercise protocol was not observed to affect outcomes. These results need to be further investigated in larger samples.

Εισαγωγή: Η χρόνια καρδιακή ανεπάρκεια (ΧΚΑ) είναι ένα σύνθετο σύνδρομο που χαρακτηρίζεται από προοδευτική μείωση ικανότητας της αριστερής κοιλίας (ΑΚ) να προωθεί αίμα στην περιφέρεια, χαμηλή ανοχή στην άσκηση και αυξημένη νοσηρότητα και θνησιμότητα. Η διαστολική δυσλειτουργία (ΔΔ) της ΑΚ είναι ένας ακρογωνιαίος λίθος στην παθοφυσιολογία της ΧΚΑ και διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην εξέλιξη των περισσότερων καρδιακών παθήσεων. Επίσης, έχει αποδειχθεί επαρκώς ότι η άσκηση επάγει πολλαπλές ευεργετικές επιδράσεις σε ασθενείς με ΧΚΑ. Ο προσδιορισμός επίδρασης της άσκησης σε παθοφυσιολογικά μονοπάτια της ΧΚΑ, όπως η ΔΔ, είναι αντικείμενο υπό διερεύνηση.Στόχος: Στόχος της παρούσας μελέτης ήταν η αξιολόγηση της επίδρασης ενός προγράμματος καρδιακής αποκατάστασης στη ΔΔ και στο κλάσμα εξώθησης (ΚΕ) της ΑΚ, σε ασθενείς με ΧΚΑ και ΚΕ < 50%. Συγχρόνως, αξιολογήθηκε η συστολική πίεση της δεξιάς κοιλίας (ΣΠΔΚ), o δείκτης του μεγέθους του αριστερού κόλπου (LAVi) και δείκτες από την καρδιοαναπνευστική δοκιμασία κόπωσης (μέγιστη πρόσληψη οξυγόνου και μέγιστο έργο).Μέθοδοι: Τριάντα δύο σταθεροί ασθενείς με ΧΚΑ (ηλικίας: 56 ± 10 ετών, ΚΕ: 32 ± 8%, 88% άνδρες) συμμετείχαν σε ένα πρόγραμμα αποκατάστασης μέσω της άσκησης. Τυχαιοποιήθηκαν σε δύο ομάδες και συγκεκριμένα σε αυτούς που ακολούθησαν ένα αερόβιο πρόγραμμα (n = 17) και αυτούς που ακολούθησαν ένα συνδυασμένο πρόγραμμα αερόβιας και άσκησης ενδυνάμωσης (n = 15) και συγκρίθηκαν τα επιμέρους στοιχεία. Οι ασθενείς υπεβλήθηκαν σε καρδιοαναπνευστική δοκιμασία κόπωσης (ΚΑΔΚ) όπου προσδιορίστηκε η μέγιστη πρόσληψη οξυγόνου (VO2peak) και το μέγιστο έργο (Wpeak) πριν και μετά την αποκατάσταση. Επίσης, ενδελεχής υπερηχογραφική μελέτη καθόρισε τη διαστολική λειτουργία, τη ΣΠΔΚ και το μέγεθος του ΑΚο.Αποτελέσματα: Ολόκληρη η σειρά βελτίωσε τη μέγιστη πρόσληψη οξυγόνου και το μέγιστο έργο (p < 0.05). Ολόκληρη η ομάδα επίσης βελτίωσε τη ΔΔ, όπως αξιολογήθηκε με βαθμούς. Συνολικά, 9 ασθενείς (28,1%) βελτίωσαν το βαθμό, ενώ 23 (71,1%) 9%) παρέμειναν στην ίδια βαθμίδα. Παρατηρήθηκε σημαντική διαφορά μεταξύ αυτών των ομάδων ασθενών, λαμβάνοντας υπόψη το βαθμό κατά την έναρξη (p < 0.05). Επιπλέον, ολόκληρη η σειρά βελτίωσε τη συστολική πίεση της δεξιάς κοιλίας και το ΚΕ της ΑΚ (p < 0.05). Τέλος, δεν υπήρχε στατιστικά σημαντική βελτίωση στο μέγεθος του αριστερού κόλπου (LAVi). Είναι αξιοσημείωτο ότι δεν παρατηρήθηκαν διαφορές μεταξύ των ομάδων στις μεταβλητές που αξιολογήθηκαν (p > 0.05). Συμπεράσματα: Η άσκηση βελτίωσε συνολικά τους δείκτες διαστολικής και συστολικής δυσλειτουργίας. Το πρωτόκολλο άσκησης δεν παρατηρήθηκε να επηρεάζει τα αποτελέσματα τα οποία όμως πρέπει να διερευνηθούν περαιτέρω σε μεγαλύτερα δείγματα.