Η επαγγελματική ικανοποίηση νοσηλευτών σε ΜΕΘ παίδων και ενηλίκων σε σχέση με την ποιότητα της επαγγελματικής τους ζωής και της υγείας τους

Abstract

Introduction: It is known working in an ICU environment causes stress to nurses with implications in their satisfaction and their overall health.Aim: The aim of this study was to assess the level of job satisfaction and health status of the nurses working in Adult ICUs and Pediatric ICUs. Methods: For the needs of the present study, a quantitative cross-sectional research was conducted, to record the levels of satisfaction and health status of Adults and Pediatric ICUs nurses and to assess the relationship between job satisfaction and health status. The research population was selected using a sample of convenience and it consists of 45 Pediatric ICUs nurses and 105 Adults ICUs nurses. To assess the quality of nurses’ general health, the General Health Questionnaire (GHQ- 28) was used. Subsequently, the level of the nurses’ professional satisfaction will be investigated through the Stamps Index of Work Satisfaction (IWS). The statistical analysis of the empirical data was performed using the software package IBM SPSS 25.0 for Windows. The level of statistical significance used (value a), in all statistical tests, was set to be equal to 0.05 (value p <0.05 was considered as statistically significant).Results: The analysis showed that nurses have moderate to high satisfaction from interpersonal relationships (M=4.74, SD=0.80) while they show moderate satisfaction from the professional prestige given to them by their work (M=4.22, SD=0.81) and autonomy in their workplace (M=3.85, SD=0.69). On the contrary, nurses expressed moderate to low level satisfaction with their duties (M=3.23, TA=0.78) and the organizational policy of the hospital (M=3.02, SD=0.86). Finally, they declared a low level of satisfaction with their salaries (M=2.05, SD=0.92). The mean value for overall satisfaction was found to be 3.65 (SD=0.51) and is an indication that nurses in ICUs show a moderate level of satisfaction. Moreover, the findings of the analysis showed that women were more satisfied than men with their salaries, the prestige given to them by their profession and their duties. An analysis based on the t-test and Mann-Whitney tests for two independent samples showed a statistically significant difference in terms of working hours (breakfast or cycle) in satisfaction with autonomy (U=474, p=0.014). Nurses who worked circular schedule had low satisfaction with the autonomy in their workplace, compared to nurses who worked only morning shifts. In addition, nurses with supervising duties express a higher level of satisfaction and autonomy in their workplace compared to other nurses. χ2(2) =8.445, p=0.015. The analysis based on Pearson’s and Spearman correlation coefficient indices showed a statistically significant negative and weak correlation between the number of hours nurses worked over the weekend and their satisfaction with autonomy in their workplace. More specifically, it was observed that increased working hours at the weekend are correlated with reduced levels of satisfaction from autonomy. From the findings of the comparisons between Pediatric ICU and Adults ICU is concluded that nurses who worked in Adults ICUs (ΜΤ=3.76, ΤΑ=0.49) were more satisfied than nurses who worked in Pediatric ICUs. (ΜΤ=3.60, ΤΑ=0.51). The overall results regarding nurses’ health showed that they do not have negative physical symptoms (M=7.5, SD=4.4), anxiety/insomnia (M=8.0, SD=5.0), social dysfunction (M=7.2, SD=2.6) while showing low levels of depressive emotions (M=1.7, SD=3.2). Finally, the overall mean value for nurses’ general health was 24.4 (SD=12.3) indicating that nurses have particularly good health condition, as a lower value on the GHQ-28 scale is an indication of a better state of health. From the comparison of the health status of nurses between in Adults ICUs and Pediatric ICUs it was observed that nurses who worked in Pediatric ICUs (ΜΤ=8.5, ΤΑ=4.5) showed more symptoms of anxiety and insomnia compared to nurses who worked in Adults ICUs. Also, nurses who worked in Pediatric ICUs (ΜΤ=7.5, ΤΑ=2.6) have more problems with social dysfunction in comparison with nurses who worked in Adults ICUs (ΜΤ=6.7, ΤΑ=2.6).On the contrary nurses who worked in Pediatric ICUs (ΜΤ=1.5, ΤΑ=3.4) showed less depressive symptoms in comparison with nurses who worked in Adults ICUs (ΜΤ=2.2 ΤΑ=2.9). Finally, there was no statistically significant difference between nurses who worked in Adults ICUs and Pediatric ICUs in terms of their overall level of health.Conclusion: In conclusion, it emerged that Adults and Pediatric ICUs nurses show a moderate level of job satisfaction, while the determining factors of these levels are the level of their salaries, the organizational policy of hospitals and ICUs and the inadequate definition of their duties and roles. It also turned out that nurses are satisfied with the interpersonal relationships in their workplace, as well as with the prestige and importance of their profession, while they do not face significant problems in their physical health. In general, reduced job satisfaction is detrimental to the health of ICUs nurses, while improving conditions such as salaries, organizing and defining nurses’ duties can improve their health and overall well-being.

Εισαγωγή: Η εργασία σε Μονάδες Εντατικής Θεραπείας είναι γνωστό ότι προκαλεί αυξημένα επίπεδα άγχους στο νοσηλευτικό προσωπικό με επιπτώσεις στην ικανοποίηση και στην προσωπική τους υγεία.Σκοπός: Σκοπός της παρούσας έρευνας ήταν η διερεύνηση του επίπεδου της εργασιακής ικανοποίησης των νοσηλευτών που εργάζονταν σε ΜΕΘ Ενηλίκων και σε ΜΕΘ Παίδων και της κατάστασης της υγείας τους.Μεθοδολογία: Για τις ανάγκες της παρούσης μελέτης πραγματοποιήθηκε ποσοτική συγχρονική μελέτη με σκοπό τόσο την καταγραφή των επιπέδων ικανοποίησης και κατάστασης υγείας των νοσηλευτών ΜΕΘ ενηλίκων και Παίδων όσο και για τη διερεύνηση της σχέσης μεταξύ εργασιακής ικανοποίησης και κατάστασης υγείας. Ο μελετώμενος πληθυσμός ήταν δείγμα ευκολίας και το αποτέλεσαν 45 νοσηλευτές ΜΕΘ Παίδων και 105 νοσηλευτές ΜΕΘ Ενηλίκων. Για την αξιολόγηση του επιπέδου της γενικής υγείας των νοσηλευτών χρησιμοποιήθηκε το ερωτηματολόγιο General Health Questionnaire (GHQ – 28). Για τη διερεύνηση του βαθμού επαγγελματικής ικανοποίησης των συμμετεχόντων στην έρευνα χρησιμοποιήθηκε η κλίμακα The Index of Work Satisfaction (IWS). Η επεξεργασία και η στατιστική ανάλυση των εμπειρικών δεδομένων πραγματοποιήθηκε με τη χρήση του λογισμικού πακέτου IBM SPSS 25.0 (Statistical Package for Social Sciences) για Windows. Το χρησιμοποιούμενο επίπεδο στατιστικής σημαντικότητας (τιμή α), σε όλες τις στατιστικές δοκιμασίες, ορίσθηκε να είναι ίσο με 0,05 (τιμή p<0,05 θα θεωρηθεί ως στατιστικά σημαντική).Αποτελέσματα: Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι οι νοσηλευτές σε ΜΕΘ είχαν μέτρια προς υψηλή ικανοποίηση στις διαπροσωπικές σχέσεις (M=4.74, SD=0.80) ενώ μέτρια ήταν η ικανοποίηση από το επαγγελματικό κύρος (M=4.22, SD=0.81) και την αυτονομία τους στο χώρο εργασίας τους.(M=3.85, SD=0.69). Αντίθετα οι νοσηλευτές ΜΕΘ εξέφρασαν μέτριο προς χαμηλό επίπεδο ικανοποίησης από τα καθήκοντά τους ( M=3.23, TA=0.78) και την οργανωτική πολιτική του νοσοκομείου (M=3.02, SD=0.86). Επίσης εξέφρασαν χαμηλό επίπεδο ικανοποίησης με τους μισθούς τους (M=2.05, SD=0.92). Η μέση τιμή για τη συνολική ικανοποίηση βρέθηκε ίση με 3.65 (ΤΑ=0.51) και αποτελεί ένδειξη ότι οι νοσηλευτές στις ΜΕΘ εμφάνιζαν μέτριο επίπεδο ικανοποίησης. Επιπλέον, τα ευρήματα έδειξαν ότι οι γυναίκες ήταν περισσότερο ικανοποιημένες σε σχέση με τους άντρες από τις αποδοχές τους, το κύρος που τους προσδίδει το επάγγελμα τους και από τα καθήκοντα τους. Από την ανάλυση παρατηρήθηκε στατιστικά σημαντική διαφορά ως προς το ωράριο εργασίας (πρωινό ή κυκλικό) στην ικανοποίηση από την αυτονομία (U=474, p=0.014) . Τα ευρήματα έδειξαν ότι οι νοσηλευτές που εργαζόταν σε κυκλικό ωράριο εκφράζουν χαμηλότερο επίπεδο ικανοποίησης από την αυτονομία στον εργασιακό τους χώρο σε σύγκριση με τους νοσηλευτές που εργαζόταν σε πρωινό ωράριο εργασίας. Επίσης παρατηρήθηκε μια στατιστικά σημαντική διαφορά ως προς τη θέση εργασίας στην ικανοποίηση από την αυτονομία χ2(2)=8.445, p=0.015. Τα ευρήματα έδειξαν ότι οι νοσηλευτές σε θέση προϊσταμένου εκφράζουν υψηλότερο επίπεδο ικανοποίησης από την αυτονομία στον εργασιακό τους χώρο σε σύγκριση με τους υπόλοιπους νοσηλευτές. Τέλος, με χρήση του συντελεστή συσχέτισης Pearson και του συντελεστή συσχέτισης Spearman διερευνήθηκε αν η εργασιακή ικανοποίηση των νοσηλευτών σχετίζεται σε σημαντικό βαθμό με την ηλικία τους, τη συνολική τους προϋπηρεσία, την προϋπηρεσία στο τμήμα και τις ώρες εργασίας ΣΚ. Αναλυτικότερα παρατηρήθηκε ότι οι αυξημένες ώρες εργασίας το σαββατοκύριακο σχετίζονται με μειωμένα επίπεδα ικανοποίησης από την αυτονομία. Από τα ευρήματα των συγκρίσεων μεταξύ νοσηλευτών ΜΕΘ Παίδων και ΜΕΘ Ενηλίκων παρατηρήθηκε ότι οι νοσηλευτές που εργάζονταν στις ΜΕΘ Ενηλίκων (ΜΤ=3.76, ΤΑ=0.49) ήταν περισσότερο ικανοποιημένοι από τους νοσηλευτές που εργάζονταν στις ΜΕΘ Παίδων ( ΜΤ=3.60, ΤΑ=0.51). Σχετικά με τα ευρήματα της μελέτης με την κατάσταση υγείας των νοσηλευτών, δεν φαίνεται να αντιμετώπιζαν σοβαρά συμπτώματα άγχους και προβλημάτων ύπνου /αυπνίας (ΜΤ=8.0, ΤΑ=5.0), κοινωνικής δυσλειτουργίας (ΜΤ=7.2, ΤΑ=2.6) ενώ εμφάνιζαν χαμηλά επίπεδα καταθλιπτικών συναισθημάτων (ΜΤ=1.7, ΤΑ=3.2). Τέλος, η συνολική μέση τιμή για τη γενική υγεία βρέθηκε ίση με 24.4 (ΤΑ=12.3) δείχνοντας ότι οι νοσηλευτές είχαν πολύ καλή κατάσταση υγείας καθώς χαμηλότερη τιμή στην κλίμακα GHQ-28 ήταν ένδειξη καλύτερου επιπέδου υγείας. Από τη σύγκριση της κατάστασης υγείας των νοσηλευτών ΜΕΘ Ενηλίκων και ΜΕΘ Παίδων παρατηρήθηκε ότι οι νοσηλευτές που εργάζονταν σε ΜΕΘ Παίδων (ΜΤ=8.5, ΤΑ=4.5) εμφάνιζαν περισσότερα συμπτώματα άγχους και αυπνίας σε σύγκριση με τους νοσηλευτές που εργαζόταν σε ΜΕΘ Ενηλίκων (ΜΤ=6.8, ΤΑ=5.3). Επιπρόσθετα, οι νοσηλευτές που εργαζόταν σε ΜΕΘ Παίδων (ΜΤ=7.5, ΤΑ=2.6) εμφανίζουν περισσότερα προβλήματα κοινωνικής δυσλειτουργίας σε σύγκριση με τους νοσηλευτές που εργαζόταν σε ΜΕΘ Ενηλίκων (ΜΤ=6.7, ΤΑ=2.6). Αντίθετα, οι νοσηλευτές που εργαζόταν σε ΜΕΘ Παίδων (ΜΤ=1.5, ΤΑ=3.4) εμφάνιζαν λιγότερο καταθλιπτικά συναισθήματα σε σύγκριση με τους νοσηλευτές που εργαζόταν σε ΜΕΘ Ενηλίκων (ΜΤ=2.2 ΤΑ=2.9). Τέλος, δεν παρατηρήθηκε σημαντική διαφορά μεταξύ νοσηλευτών ΜΕΘ Παίδων και ΜΕΘ Ενηλίκων ως προς το συνολικό επίπεδο υγείας τους.Συμπεράσματα: Από τα αποτελέσματα προέκυψε ότι οι νοσηλευτές που εργάζονταν στις ΜΕΘ Παίδων και ΜΕΘ Ενηλίκων παρουσίαζαν ένα μέτριο επίπεδο ικανοποίησης από την εργασία τους. Οι καθοριστικοί παράγοντες ήταν το επίπεδο των αμοιβών τους, η οργανωτική πολιτική των νοσοκομείων και των τμημάτων στα οποία εργάζονταν, καθώς και ο ανεπαρκής καθορισμός των καθηκόντων τους. Επίσης οι νοσηλευτές ΜΕΘ Παίδων και Ενηλίκων ήταν ικανοποιημένοι από τις διαπροσωπικές σχέσεις τους στο χώρο εργασίας τους, καθώς και από το κύρος και τη σημασία του επαγγέλματός τους ενώ δεν αντιμετώπιζαν σημαντικά προβλήματα στη σωματική τους υγεία. Η μειωμένη ικανοποίηση από την εργασία επηρεάζει την υγεία των νοσηλευτών σε ΜΕΘ Παίδων και Ενηλίκων ενώ η βελτίωση των συνθηκών εργασίας μπορούν να βελτιώσουν την υγεία τους και τη γενική ευημερία τους.