Η επίδραση της άσκησης στη βελτίωση ψυχολογικών παραμέτρων της ποιότητας ζωής και της στάσης απέναντι στη φυσική δραστηριότητα κρατουμένων ελληνικών φυλακών

Abstract

The purpose of this study was to examine the effect of exercise program on psychological parameters of quality of life and attitudes towards physical activity of inmates in Greek prisons. The sample consisted of 60 inmates, assigned randomly in two groups; a control (N=25), and an experiment (exercise) group (N=35). The duration of the training program for the individuals of the exercise group was 12 weeks at a frequency of three (3) sessions per week, 60 minutes each session. Data included the use of SF-12 Quality of Life Questionnaire (QLQ), the instrument Profile of Mood States (POMS), The State-Trait Anxiety Inventory (STAI) and the Rosenberg Self-Esteem Scale which were selected and administered prior, and after application of the exercise program. Control group individuals did not participate in any program and they just filled in the questionnaires prior (pre) and after (post)intervention. The Two-Way Repeated ANOVA showed that the experiment group had a higher score in the examined Quality of Life (Mental Health, Mental Health), Self esteem, Mood and Stress variables in the post intervention measurement relative to the pre intervention measurement. In contrast, the control group did not show statistically significant improvement in any variable in the post measure compared to the pre. Also, the results showed that the experiment group had a higher score in the post measure of Quality of Life, Self- esteem and Mood after the implementation of the exercise program and lower levels of stress, compared to the control group. The findings of this study strongly support the beneficial effect of exercise on quality of life of inmates in Greek prison. The above results provide a basis for the systematic implementation of exercise programs in Correctional Centers in Greece.

Τα προγράμματα άσκησης κατέχουν σημαντική θέση διεθνώς στα σωφρονιστικά ιδρύματα, όπου ήδη από το 1973 έχει θεσπιστεί η εργασία εκπαιδευτικών Φυσικής Αγωγής στα σωφρονιστικά καταστήματα. Είναι επίσης τεκμηριωμένο ότι η άσκηση συμβάλει σημαντικά στη βελτίωση της σωματικής και ψυχικής υγείας των κρατουμένων. Σκοπός της παρούσας έρευνας ήταν να εξετάσει την επίδραση της άσκησης στη διάθεση, στην αυτοεκτίμηση, στη ποιότητα ζωής και στα επίπεδα άγχους των κρατουμένων και τη στάση των κρατουμένων στις Ελληνικές Φυλακές απέναντι στην άσκηση. Το δείγμα αποτελούνταν από 60 άνδρες, ηλικίας 25 έως 53 ετών, οι οποίοι χωρίστηκαν σε δύο ομάδες: 1) την πειραματική ομάδα (Ν=35), η οποία εφάρμοσε ένα συνδυαστικό πρόγραμμα άσκησης (αερόβια άσκηση, μυϊκή ενδυνάμωση, ασκήσεις ισορροπίας και ευλυγισίας) μέσα στο Κατάστημα Κράτησης διάρκειας 3 μηνών, 3 φορές την εβδομάδα, 60 λεπτά η κάθε συνεδρία και 2) την ομάδα ελέγχου (Ν=25), η οποία ακολούθησε το καθημερινό πρόγραμμα του σωφρονιστικού καταστήματος χωρίς να συμμετέχει σε κάποιο πρόγραμμα άσκησης. Για τη συλλογή των δεδομένων χρησιμοποιήθηκε το ερωτηματολόγιο Ποιότητας ζωής (SF-12 QLQ), το ερωτηματολόγιο του Προφίλ Επιπέδων Διάθεσης (POMS), το Ερωτηματολόγιο αυτοεκτίμησης Άγχους STAI (State-Trait Anxiety Inventory) και η κλίμακα Αυτοεκτίμησης (Rosenberg Self – Esteem Scale) τα οποία δόθηκαν στους συμμετέχοντες πριν και στο τέλος του προγράμματος άσκησης. Η ανάλυση διακύμανσης για επαναλαμβανόμενες μετρήσεις έδειξε στατιστικά σημαντικές διαφορές μόνο στην πειραματική ομάδα, με βελτίωση να επιτυγχάνεται στην τελική μέτρηση σε σύγκριση με την αρχική για κάθε μία από τις εξεταζόμενες μεταβλητές της ποιότητας ζωής (σωματική υγεία, ψυχική υγεία), της αυτοεκτίμησης, και της διάθεσης. Επιπλέον, παρατηρήθηκαν χαμηλότερα επίπεδα στρες στα άτομα της πειραματικής ομάδας στην τελική μέτρηση. Αντίθετα, δεν παρατηρήθηκαν στατιστικά σημαντικές διαφορές μεταξύ αρχικής και τελικής μέτρησης στην ομάδα ελέγχου. Τέλος, βρέθηκαν στατιστικά σημαντικές διαφορές στη τελική μέτρηση όλων των παραγόντων μεταξύ της πειραματικής ομάδας και της ομάδας ελέγχου, υπέρ της πειραματικής ομάδας. Τα παραπάνω αποτελέσματα αποτελούν μια βάση για τη συστηματική εφαρμογή προγραμμάτων άσκησης στα σωφρονιστικά καταστήματα της χώρας.