Ο ρόλος της φωνολογικής ενημερότητας και της εργαζόμενης μνήμης στην εκμάθηση της ανάγνωσης μαθητών πρώτης σχολικής ηλικίας με μαθησιακές δυσκολίες, σε δίγλωσσο περιβάλλον

Abstract

Students with learning difficulties (LD) show a wide range of difficulties in individual areas of written language, which are due to a variety of factors. In the field of reading, poor decoding and word recognition skills, limited vocabulary, limited perceptions of the structure of the text, ineffective approach strategies lead to poor comprehension of the text and consequently to the impossibility of mastering the reading. Today, a large number of studies confirm the importance of the integrity of the phonological system and the proper functioning of the processing of this information, which is stored in a well-categorized way and helps in the good decoding of written words. It also confirms that Working Memory is inextricably linked to the ability to read and understand texts, and whatever the state of decoding, Working Memory allows information to be stored for use when and if there is a comprehension problem. The main purpose of the present study was to study and highlight the correlation between Phonological Awareness and Working Memory with the reading ability of primary school students with Learning Disabilities in a bilingual educational environment. In addition, the main issue was the extraction of correct results and appropriate conclusions, which in a sequence of similar findings in the international literature will help to raise concerns for further research on the factors that affect the level of reading ability of students with Learning Disabilities. Appropriately weighted psychometric tools for data collection were provided to a satisfactory sample of primary school students and parents and teachers in schools in Cyprus. The results of data processing showed a statistically significant correlation between phonological awareness and working memory in Cypriot students with learning disabilities. Evaluating the findings of the present research, it is considered important their contribution on the one hand to the understanding of the complex interactions of the above factors in the manifestation of learning difficulties and on the other hand, to the application of appropriate forms of intervention in educational practice.

Οι μαθητές με μαθησιακές δυσκολίες (ΜΔ) εκδηλώνουν μεγάλο εύρος δυσκολιών σε επιμέρους τομείς του γραπτού λόγου, οι οποίες οφείλονται σε ποικίλους παράγοντες. Αναφορικά με τον τομέα της ανάγνωσης, οι φτωχές δεξιότητες αποκωδικοποίησης και αναγνώρισης λέξεων, το περιορισμένο λεξιλόγιο, οι περιορισμένες αντιλήψεις σχετικά με τη δομή του κειμένου, οι αναποτελεσματικές στρατηγικές προσέγγισης οδηγούν σε ελλειπή κατανόηση κειμένου και κατ’ επέκταση στην αδυναμία κατάκτησης της αναγνωστικής δεξιότητας. Σήμερα, μεγάλος αριθμός ερευνών επιβεβαιώνει τη σημασία της ακεραιότητας του φωνολογικού συστήματος και της σωστής λειτουργίας της επεξεργασίας αυτών των πληροφοριών, που είναι αποθηκευμένες με ένα καλά κατηγοριοποιημένο τρόπο και βοηθούν στην καλή αποκωδικοποίηση των γραπτών λέξεων. Εξίσου, επιβεβαιώνεται ότι με την ικανότητα ανάγνωσης και την κατανόηση των κειμένων συνδέεται άρρηκτα η Εργαζόμενη Μνήμη, καθώς όποια και αν είναι η κατάσταση της αποκωδικοποίησης, η Εργαζόμενη Μνήμη επιτρέπει τη διατήρηση πληροφοριών, ώστε να χρησιμοποιηθούν όταν και εφόσον παρουσιαστεί κάποιο πρόβλημα κατά την κατανόηση. Κύριο σκοπό της παρούσας έρευνας αποτέλεσε η μελέτη και ανάδειξη συσχέτισης της Φωνολογικής Ενημερότητας και της Εργαζόμενης Μνήμης με την αναγνωστική ικανότητα μαθητών πρώτης σχολικής ηλικίας με Μαθησιακές Δυσκολίες σε δίγλωσσο εκπαιδευτικό περιβάλλον. Επιπρόσθετα, κύριο ζητούμενο αποτέλεσε η εξαγωγή ορθών αποτελεσμάτων και κατάλληλων συμπερασμάτων, τα οποία σε ακολουθία ανάλογων ευρημάτων της διεθνούς βιβλιογραφίας θα συμβάλουν ώστε να τεθούν προβληματισμοί για περαιτέρω έρευνα των παραγόντων που επηρεάζουν το επίπεδο αναγνωστικής ικανότητας των μαθητών με Μαθησιακές Δυσκολίες. Για την συλλογή των δεδομένων κατάλληλα σταθμισμένα ψυχομετρικά εργαλεία χορηγήθηκαν σε ένα ικανοποιητικό δείγμα μαθητών πρώτης σχολικής ηλικίας και γονέων και εκπαιδευτικών, σε σχολεία της Κύπρου.Τα αποτελέσματα της επεξεργασίας των δεδομένων ανέδειξαν στατιστικά σημαντική συσχέτιση μεταξύ της φωνολογικής ενημερότητας και της εργαζόμενης μνήμης σε Κύπριους μαθητές με μαθησιακές δυσκολίες. Αξιολογώντας τα ευρήματα της παρούσας έρευνας, κρίνεται σημαντική η συμβολή τους αφενός στην κατανόηση των σύνθετων αλληλεπιδράσεων των παραπάνω παραγόντων στην εκδήλωση των μαθησιακών δυσκολιών και αφετέρου, στην εφαρμογή κατάλληλων μορφών παρέμβασης στην εκπαιδευτική πράξη.