Αντιμετώπιση ειδικών μαθησιακών δυσκολιών με τη δημιουργία πολυαισθητηριακής μεθόδου διδασκαλίας

Abstract

The purpose of this research is to investigate the effectiveness of the multisensory teachingmethod, which was developed in the Greek language, in order to address the learning difficulties ofdyslexic students. More specifically the proposed teaching method is based on the principles ofmultisensory teaching and aims at copying with the learning difficulties of dyslexic students in bothreading and writing. It has been proven that multisensory teaching has positive resultsin dyslexic students because it simultaneously uses, more than one sensory pathways, suchas auditory, visual, kinesthetic, in order to teach reading and writing. In this way, multiple areas ofthe brain are triggered and connected to the subject being taught.The subjects of the research were 48 dyslexic students attending second to fifth primary schoolgrades. In more detail, 24 dyslexic students have participated in the experimental group of themultisensory intervention program for 3 months and were evaluated with appropriate diagnostictools before and after the implementation. Similarly, 24 dyslexic students, who were taught withthe traditional methods endorsed by the school curriculum, participated in the control group. Thecontrol group was evaluated with the same diagnostic tools in the beginning of the study and after 3months.Both, the experimental and the control group, were assessed on the following skills:1) decoding non-words and words, 2) discerning words from non-words, 3) readingaccuracy and rate, 4) morphology and syntax, 5) reading comprehension, 6) spelling,7) textual organization, 8) putting jumbled words in the correct order to make a sentence,9) restructuring misplaced paragraphs, 10) phonological awareness through the followingexercises : alliteration, rhyme, rapid naming of pictures and numbers, lexical fluency, readingnon-words, 11) reading an unfamiliar text while being timed, 12) copying an unfamiliar textwhile being timed and 13) free topic written production.The tests administered before and after the 3-month time span to both groups were thefollowing:1. Reading Test –A ( Panteliadou-Antoniou, 2007)2. Diagnostic tool investigating difficulties in the writing of third-to-fifth grade primaryschool students (Porpodas, Diakogiorgi, Dimakou, Karantzi, 2007)3. Basic Phonological test in Greek based on the Phonological Assessment Battery(Frederickson, Frith, Reason, 1997)4. Reading an unfamiliar text of 147 words5. Copying a text of 55 words6. Assigning a specific writing topicThe experimental group was also assessed, per month, on the following skills: 1.) Reading anunfamiliar text and 2.) Spelling 12 words and 12 non-words.Method: The performance results of the two student groups, namely, the experimental and thecontrol group, were compared so as to evaluate the effects of the multisensory method.Results: The application of the multisensory method to my sample revealed verypositive results in both the reading and writing tasks of the experimental group of the dyslexicstudents. In particular, the mixed ANOVA used, showed that there was a statistically significantimprovement in the development of the language skills of the experimental group ofdyslexic students in each evaluated parameter. On the contrary, there was no improvement in thedevelopment of the language skills of the control group. Taking into consideration themeasurements made before and after the application of the method, it was shown that thisimprovement was statistically significant for the experimental group. Moreover, the improvementof the experimental group was statistically significant compared with that of the control group, withrespect to all the parameters they were assessed.Conclusion: The Multisensory method is highly effective in teaching Greek primary schoolstudents with specific learning disorders or dyslexia.

Ο σκοπός της παρούσας έρευνας είναι η διερεύνηση της αποτελεσματικότητας της πολυαισθητηριακής διδακτικής μεθόδου, την οποία δημιουργήσαμε στην ελληνική γλώσσα, για την αντιμετώπιση των μαθησιακών δυσκολιών των δυσλεκτικών μαθητών. Αναλυτικότερα, η διδακτική μέθοδος στηρίζεται και αξιοποιεί τις βασικές αρχές των πολυαισθητηριακών μεθόδων και στοχεύει στην αντιμετώπιση των δυσκολιών μάθησης που εμφανίζουν οι δυσλεκτικοί μαθητές στην ανάγνωση και τη γραφή. H πολυαισθητηριακή διδασκαλία έχει αποδεδειγμένα θετικά αποτελέσματα στους δυσλεκτικούς μαθητές, γιατί χρησιμοποιεί ταυτόχρονα,περισσότερες από μία αισθητηριακές οδούς, όπως την ακουστική, την οπτική, την κιναισθητική,συνδέοντας με αυτόν τον τρόπο, πολλαπλές περιοχές του εγκεφάλου με το γνωστικό αντικείμενο που διδάσκεται.Στην έρευνα συμμετείχαν συνολικά 48 δυσλεκτικοί μαθητές που φοιτούσαν στις τάξεις Β΄, Γ΄,Δ΄, και Ε΄ Δημοτικού. Συγκεκριμένα, από αυτούς, 24 δυσλεκτικοί μαθητές (Ν=24), οι οποίοι συμμετείχαν στην πειραματική ομάδα, παρακολούθησαν το πολυαισθητηριακό πρόγραμμα παρέμβασης για διάστημα 3 μηνών και αξιολογήθηκαν πριν και μετά την εφαρμογή του, με κατάλληλα διαγνωστικά εργαλεία. Στην ομάδα ελέγχου, συμμετείχαν, επίσης, 24 δυσλεκτικοί μαθητές (Ν=24), οι οποίοι παρακολούθησαν αποκλειστικά το διδακτικό πρόγραμμα του σχολείου τους και αξιολογήθηκαν, με τα ίδια διαγνωστικά εργαλεία, στην αρχή της έρευνας και μετά από διάστημα 3 μηνών. Οι δεξιότητες, οι οποίες αξιολογήθηκαν, με κατάλληλα διαγνωστικά εργαλεία τόσο στους μαθητές της πειραματικής ομάδας, όσο και της ομάδας ελέγχου, πριν και μετά την παρέμβαση, ήταν οι εξής:1.) η αποκωδικοποίηση ψευδολέξεων και λέξεων 2.) ο διαχωρισμός λέξεων ανάμεσα από ψευδολέξεις 3). η ακρίβεια και η ταχύτητα ανάγνωσης (με χρονομέτρηση) 4.) η μορφολογία και η σύνταξη 5.) η κατανόηση 6.) η ορθογραφική ορθότητα 7.) η κειμενική οργάνωση 8.) η αποκατάσταση αποδομημένης πρότασης 9.) η αποκατάσταση αποδομημένου κειμένου. 10.) η φωνολογική ενημερότητα με ασκήσεις: παρήχησης, ομοιοκαταληξίας, γρήγορης ονομασίας εικόνων, γρήγορης ονομασίας αριθμών, λεξιλογικής ευχέρειας, ανάγνωσηs ψευδολέξεων 11.)η γρήγορη ανάγνωση άγνωστου κειμένου (με χρονομέτρηση) 12.) η αντιγραφή άγνωστου κειμένου (με χρονομέτρηση) 13.) η ελεύθερη γραπτή έκφραση.Τα διαγνωστικά εργαλεία και οι δοκιμασίες που χορηγήθηκαν για την αξιολόγηση των δεξιοτήτων των δυσλεκτικών μαθητών, και στις δυο ομάδες (πειραματική ομάδα και ομάδα ελέγχου), πριν και μετά από διάστημα 3 μηνών ήταν οι εξής :1. Τεστ Ανάγνωσης –Α (Παντελιάδου-Αντωνίου, 2007)2. Εργαλείο διαγνωστικής διερεύνησης δυσκολιών στο γραπτό λόγο των μαθητών Γ΄- ΣΤ΄Δημοτικού (Πόρποδας, Διακογιώργης, Δημάκος, Καραντζή, 2007)3. «Βασική Φωνολογική Δοκιμασία» βασισμένη στο Phonological Assessment Battery(Frederickson, Frith, Reason,1997 )4. Χορήγηση ανάγνωσης άγνωστου κειμένου 147 λέξεων 5. Χορήγηση αντιγραφής κειμένου 55 λέξεων 6. Έκθεση γραπτού λόγου με συγκεκριμένο θέμα για όλους τους συμμετέχοντες Στην πειραματική ομάδα αξιολογήθηκε, επιπλέον, η επίδοση των μαθητών, ανά μήνα στη δοκιμασία ανάγνωσης άγνωστου κειμένου και ορθογραφίας 12 λέξεων και 12 ψευδολέξεων. Μέθοδος: Οι δυο ομάδες, η πειραματική και η ομάδα ελέγχου, συγκρίθηκαν μεταξύ τους και αξιολογήθηκαν οι επιδράσεις της πολυαισθητηριακής μεθόδου στις επιδόσεις της πειραματικής ομάδας. Αποτελέσματα: Διαπιστώθηκαν ιδιαίτερα θετικά αποτελέσματα στην ανάγνωση και τη γραφή στο σύνολο των δυσλεκτικών μαθητών της πειραματικής ομάδας. Αναλυτικότερα, η μεικτή ανάλυση διακύμανσης, που πραγματοποιήσαμε, έδειξε ότι υπήρξε στατιστικά σημαντική βελτίωση της ανάπτυξης των γλωσσικών δεξιοτήτων των δυσλεκτικών μαθητών της πειραματικής ομάδας σε όλες τις παραμέτρους που αξιολογήθηκαν, ενώ δεν παρατηρήθηκε βελτίωση στους δυσλεκτικούς μαθητές της ομάδας ελέγχου. Η παρατηρούμενη βελτίωση ήταν στατιστικά σημαντική στην πειραματική ομάδα, σε σχέση με τις μετρήσεις που έγιναν, πριν και μετά την εφαρμογή της μεθόδου. Εξίσου, στατιστικά σημαντική ήταν η βελτίωση της πειραματικής ομάδας,συγκριτικά με την ομάδα ελέγχου, μετά το πέρας της παρέμβασης σε όλες τις παραμέτρους που αξιολογήθηκαν. Συμπέρασμα: Η χρήση της πολυαισθητηριακής μεθόδου είναι ιδιαίτερα αποτελεσματική για τη διδασκαλία ανάγνωσης και γραφής σε παιδιά με ειδικές μαθησιακές δυσκολίες-δυσλεξία,που μιλούν την ελληνική γλώσσα.