Μελέτη της χρονικής επεξεργασίας σε παιδιά σχολικής ηλικίας με διεγνωσμένη διαταραχή ακουστικής επεξεργασίας

Abstract

Auditory processing disorder (APD) is defined as a specific deficit in the processing of auditory information along the central auditory nervous system and is currently classified in ICD-10 as H93.25. It is a complex disorder with severe implications at a social and psychological level. Children with APD may have low self-esteem, limited social skills, poor performance in school, depression and social isolation. The most commonly encountered symptom is deficient recognition of speech in noise which may give the impression of problems in attention. The purpose of the present doctoral thesis is the study of temporal processing in children with APD. This element of auditory processing and perception affects perception of rapid speech and particularly the ability to differentiate consonants in everyday speech. The following research questions where assessed: 1) Children with diagnosed Auditory Processing Disorder (APD) are expected to present worse temporal processing compared to typically developing age matched peers, and 2) children with diagnosed deficits in temporal processing are expected to perform worse in the tests of the present study compared to the total of the children with APD. Seven psychoacoustic tests were used in total for the purposes of this study, five of which were developed by the PhD candidate. Part of the tests was delivered through an interactive adaptive platform, a methodology not commonly used in clinical practice. Verbal and non-verbal stimuli were used, while some of the tests involved auditory rhythm. During the present doctoral thesis 64 children diagnosed with APD and 91 typically developed children aged 6 to 11 years and 11 months old were tested in total. The diagnosis of Auditory Processing Disorder (APD) was made according to international criteria of the American Academy of Audiology and the European consensus 2017 paper. The comparison of APD children’s performance with the performance of typically developed ones in rhythm tests revealed deficits for both verbal and non-verbal stimuli. Specifically, the present study showed deficits in sensory processing of verbal stimuli in subcortical areas and at a lower level than language processing. Deficits were also observed in non-rhythm tests. These deficits were correlated with deficits in clinical tests of auditory processing. The results suggest a) deficient processing of auditory rhythm in children with APD which is not related with attention, b) deficits in specific aspects of temporal processing, c) correlation of these deficits with auditory processing and specifically temporal processing, as measured through clinical testing, and d) the potential of clinical use of the tests used in the present doctoral thesis and adaptive tests in general. In addition, results underline the potential beneficial use of music/rhythm training for rehabilitation purposes in children with APD.

Η Διαταραχή Ακουστικής Επεξεργασίας (ΔΑΕ) είναι μία ειδική διαταραχή στην επεξεργασία της ακουστικής πληροφορίας στο κεντρικό ακουστικό νευρικό σύστημα και είναι ταξινομημένη στο ICD-10 με τον κωδικό H93.25. Πρόκειται για πολύπλοκη διαταραχή με σοβαρές επιπτώσεις σε κοινωνικό και ψυχικό επίπεδο. Τα παιδιά με ΔΑΕ μπορεί να εκδηλώσουν χαμηλή αυτοεκτίμηση, περιορισμένες κοινωνικές δεξιότητες, χαμηλή επίδοση στο σχολείο, κατάθλιψη και κοινωνική απομόνωση. Το πιο συχνό σύμπτωμα είναι η ελλειμματική αναγνώριση ομιλίας σε θόρυβο με εκδηλώσεις που μπορεί να προσομοιάζουν με διάσπαση προσοχής. Σκοπός της παρούσας διδακτορικής διατριβής είναι η μελέτη της χρονικής επεξεργασίας παιδιών με ΔΑΕ. Το συγκεκριμένο στοιχείο της ακουστικής επεξεργασίας και αντίληψης επηρεάζει την αντίληψη ταχείας ομιλίας και ειδικότερα την δυνατότητα διάκρισης συμφώνων στην ρέουσα καθημερινή ομιλία. Τα ερευνητικά ερωτήματα που ελέγχθηκαν ήταν: 1) Τα παιδιά με διεγνωσμένη Διαταραχή Ακουστικής Επεξεργασίας (ΔΑΕ) αναμένεται να παρουσιάζουν φτωχότερη χρονική επεξεργασία από τα τυπικά αναπτυσσόμενα της αντίστοιχης ηλικίας, και 2) τα παιδιά με διεγνωσμένο έλλειμμα ως προς την χρονική επεξεργασία αναμένεται να παρουσιάζουν χαμηλότερα αποτελέσματα στις δοκιμασίες της παρούσας μελέτης από το σύνολο των παιδιών με ΔΑΕ. Στο πλαίσιο της μελέτης χρησιμοποιήθηκαν συνολικά εφτά ψυχοακουστικές δοκιμασίες χρονικής επεξεργασίας, από τις οποίες οι πέντε αναπτύχθηκαν από τον υποψήφιο διδάκτορα. Μέρος των δοκιμασιών χορηγήθηκαν μέσω διαδραστικής προσαρμοστικής πλατφόρμας, μεθοδολογία που δεν χρησιμοποιείται συχνά στην κλινική πράξη. Τα ερεθίσματα που χρησιμοποιήθηκαν ήταν λεκτικά και μη λεκτικά, ενώ σε κάποιες δοκιμασίες συνυπήρχε το στοιχείο του ακουστικού ρυθμού. Κατά την διάρκεια εκπόνησης της παρούσας διδακτορικής διατριβής εξετάστηκαν συνολικά 64 παιδιά διαγνωσμένα με ΔΑΕ και 91 τυπικά παιδιά ηλικίας από 6 ετών έως 11 ετών και 11 μηνών. Η διάγνωση της Διαταραχής Ακουστικής Επεξεργασίας (ΔΑΕ) στηρίχθηκε στα διεθνή κριτήρια της Αμερικανικής Ακουολογικής Εταιρείας και του Ευρωπαϊκού consensus του 2017. Όσον αφορά τις ρυθμικές δοκιμασίες, η σύγκριση των αποτελεσμάτων των παιδιών με ΔΑΕ με τα αντίστοιχα των παιδιών τυπικής ανάπτυξης έδειξε ελλείμματα τόσο για τα λεκτικά, όσο και τα μη λεκτικά ερεθίσματα. Ειδικότερα ως προς τα λεκτικά ερεθίσματα η παρούσα μελέτη έδειξε αισθητηριακά ελλείμματα πριν την γλωσσική επεξεργασία σε υποφλοιικές περιοχές του Κεντρικού Ακουστικού Νευρικού Συστήματος και σε επίπεδο πριν την γλωσσική επεξεργασία. Ελλείμματα παρατηρήθηκαν επίσης για τις μη ρυθμικές δοκιμασίες. Τα παραπάνω ελλείμματα συσχετιζόταν με ελλείμματα στις κλινικές δοκιμασίες ακουστικής επεξεργασίας. Τα αποτελέσματα υποδεικνύουν α) την ελλειμματική επεξεργασία του ακουστικού ρυθμού στα παιδιά με ΔΑΕ που δεν συνδέεται με την προσοχή, β) ελλείμματα σε επιμέρους δεξιότητες της χρονικής επεξεργασίας, γ) την συσχέτιση αυτών των ελλειμμάτων με την ακουστική επεξεργασία και ειδικότερα την χρονική επεξεργασία όπως αυτή μετράται μέσω των κλινικών δοκιμασιών και δ) την εν δυνάμει χρησιμότητα στην διαγνωστική πράξη των δοκιμασιών που χρησιμοποιήθηκαν στην παρούσα διδακτορική διατριβή και γενικότερα των προσαρμοστικών διαδραστικών δοκιμασιών. Επίσης, τα αποτελέσματα υπογραμμίζουν την σύνδεση μεταξύ αντίληψης ομιλίας και ρυθμού και υποδεικνύουν τα ενδεχόμενα οφέλη της μουσικής/ρυθμικής εκπαίδευσης στα πλαίσια της αντιμετώπισης της ΔΑΕ.