Φιλοσοφικές θεωρήσεις της έννοιας της βούλησης στην οικονομική θεωρία του 18ου και του 19ου αιώνα

Abstract

This dissertation explores the role that will played in the formation of the hard core of Economics during the 18th and 19th centuries, namely at the same time that the concept of will strengthens its position in Philosophy.In order to identify the will in the texts of thinkers with a distinct contribution in both Economics and Philosophy, a language tool that draws on the Saussurean tradition is used. The analysis that follows is based on a mixed methodological approach of the History of Economic Thought.The will through this research path is emerging as a stabilizing factor particularly useful for observing the manifestation of human behavior in its economic interaction. In the 18th century, the will gradually overthrows its metaphysical characteristics in its connection with the economic discourse, while in the next century the will seems to gain a clear direction and firm connection with action.In conclusion, the concept of will, as part of the structure of the economic discourse, appears to be bound to necessity in its operational use. Additionally, the will is an index of epistemological content adaptation, initially reflecting the need of Economics for shaping its limits as a new science and, subsequently, a tendency of its expansion.

Η διατριβή αυτή διερευνά τον ρόλο που διαδραμάτισε η βούληση στον σχηματισμό του σκληρού πυρήνα της Οικονομικής κατά τον 18ο και 19ο αιώνα, την ίδια δηλαδή χρονική περίοδο που η έννοια της βούλησης ενδυναμώνει τη θέση της στη Φιλοσοφία.Για τον εντοπισμό της βούλησης στα κείμενα στοχαστών με διακριτή συνεισφορά τόσο στην Οικονομική όσο και στη Φιλοσοφία, γίνεται χρήση ενός γλωσσικού εργαλείου που αντλεί από τη σωσσυριανή παράδοση. Η ανάλυση που έπεται, εδράζεται σε μία μικτή μεθοδολογική προσέγγιση της Ιστορίας Οικονομικής Σκέψης.Η βούληση μέσω αυτής της ερευνητικής πορείας αναδεικνύεται ως σταθεροποιητικός παράγοντας ιδιαιτέρως χρήσιμος για την παρατήρηση της εκδήλωσης της ανθρώπινης συμπεριφοράς στην οικονομική της διάδραση. Κατά τον 18ο αιώνα, η βούληση απεμπολεί σταδιακά τα μεταφυσικά της χαρακτηριστικά στη σύνδεση της με τον οικονομικό λόγο, ενώ τον επόμενο αιώνα, η βούληση φαίνεται να αποκτά σαφή κατεύθυνση και σταθερή σύνδεση με την πράξη.Εν κατακλείδι, η έννοια της βούλησης, ως τμήμα της διάρθρωσης του οικονομικού λόγου, φαίνεται να είναι προσδεδεμένη στην αναγκαιότητα κατά τη λειτουργική της χρήση. Επιπρόσθετα, η βούληση αποτελεί έναν δείκτη επιστημολογικής προσαρμογής περιεχομένου, αντικατοπτρίζοντας αρχικά την ανάγκη της Οικονομικής για διαμόρφωση των ορίων της ως νέας επιστήμης, και, εν συνεχεία, μία τάση διεύρυνσής της.