Διαστάσεις διεκδικητικότητας των νέων ενηλίκων και η σχέση τους με ψυχοκοινωνικά χαρακτηριστικά και με αναμνήσεις γονικής συμπεριφοράς

Abstract

This study explores the relationship of assertiveness and parental behavior as perceived by young adults through acceptance-rejection, behavioral and psychological control that they report to have experienced from their parents, as well as with psychosocial personality characteristics (self-evaluation and worldview), in association with gender and age parameters. In addition, issues related to different family structures are examined and how they are correlated with the level of young adults' acceptance-rejection as recalled by them from 7 to 12 years of their age. Assertiveness is examined through the Rathus Assertiveness Schedule – RAS (Rathus, 1973), while parental behavior is studied through the Parental Acceptance-Rejection/Control Questionnaire - PARQ/C (Rohner & Khaleque, 2008) and the Barber’s Psychological Control Scale - PCS-YSR (Barber, 1996), along with the assessment of psychosocial personality traits, which are explored through the Personality Assessment Questionnaire for Adults – PAQ (Rohner & Khaleque, 2008). The sample consists of 1.117 students from various Greek university faculties in Athens, and in Sarajevo, Bosnia and Herzegovina. Findings show that assertive behavioral skills seem to increase with age, and they are predominant in males, rather than in females. Additionally, assertiveness interacts only with maternal psychological control and paternal acceptance-rejection, and seems to have a high interaction with self-evaluation and worldview. Research findings are being discussed in relation to empirical results from the relevant international bibliography.

Η παρούσα διατριβή διερευνά τη σχέση διαστάσεων της διεκδικητικότητας με τη γονική συμπεριφορά όπως αυτή γίνεται αντιληπτή από τους νέους ενηλίκους μέσω της αποδοχής-απόρριψης, ελέγχου της συμπεριφοράς και ψυχολογικού ελέγχου που αναφέρουν ότι βίωσαν εκ μέρους των γονέων τους, καθώς και με ορισμένα ψυχοκοινωνικά χαρακτηριστικά της προσωπικότητάς τους (αυτοαξιολόγηση και κοσμοθεώρηση), σε συνδυασμό με το φύλο και την ηλικία. Επιπλέον μελετώνται θέματα που αφορούν διαφορετικές οικογενειακές δομές και πώς αυτές σχετίζονται με το επίπεδο αποδοχής-απόρριψης των νέων ενήλικων, όπως ανακαλείται στη μνήμη τους από τότε που ήταν σε ηλικία 7 έως 12 ετών. Η διεκδικητικότητα ερευνάται μέσω του Προγράμματος Διεκδικητικότητας (RAS) του Rathus (1973), ενώ η γονική συμπεριφορά μελετάται με το Ερωτηματολόγιο Γονικής Αποδοχής-Απόρριψης/Έλέγχου (PARQ/C) των Rohner & Khaleque (2008) και την Κλίμακα Ψυχολογικού Ελέγχου (PCS-YSR) του Barber (1996). Τα ψυχοκοινωνικά χαρακτηριστικά της προσωπικότητάς ερευνώνται με το Ερωτηματολόγιο Αξιολόγησης Προσωπικότητας (PAQ) για ενήλικες των Rohner & Khaleque (2008). Το δείγμα της έρευνας αποτελείται από 1.117 φοιτητές διαφόρων πανεπιστημιακών σχολών, στην Αθήνα και στο Σαράγιεβο της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης. Τα ευρήματα δείχνουν ότι οι ικανότητες διεκδικητικής συμπεριφοράς φαίνεται να αυξάνονται με την ηλικία, υπερισχύοντας κυρίως στους άνδρες παρά στις γυναίκες και ότι αλληλεπιδρούν μόνο με το μητρικό ψυχολογικό έλεγχο και την πατρική αποδοχή-απόρριψη, ενώ φαίνεται να παρουσιάζουν υψηλή αλληλεπίδραση με την αυτοαξιολόγηση και με την κοσμοθεώρηση. Τα ευρήματα αυτά σχολιάζονται σε σχέση με εμπειρικές μελέτες από τη διεθνή βιβλιογραφία.