Ηλεκτροφυσιολογική μελέτη ασθενών με οπισθοβολβική οπτική νευρίτιδα

Abstract

Purpose: To compare the retinal nerve fiber layer (RNFL) thickness and visual evoked potentials (VEP) findings among eyes with multiple sclerosis (MS) associated optic neuritis (ON), unaffected eyes of the same patients and eyes of disease-free controls. Moreover, RNFL thickness, best corrected visual acuity (BCVA) and VEP changes over time in MS associated ON are evaluated. Methods: 46 eyes of 23 patients (6 male and 17 female), who suffered from MS and were diagnosed with unilateral or bilateral ON, participated in the study. 40 eyes of 20 age- and gender-matched controls were tested. BCVA measurement, optical coherence tomography (OCT) and VEP were performed in all patients at presentation and one, three and six months thereafter. Statistical analysis was performed with SPSS and STATA statistical software.Results: There was a statistically significant difference in BCVA between MS eyes with ON and controls, as well as between MS eyes with and without ON. BCVA was improved over time. Average RNFL thickness was reduced in MS eyes with or without ON in comparison with control eyes. This reduction in RNFL thickness worsened over time. Amplitude of P100 was significantly decreased in MS eyes with ON in comparison to controls and there was a statistically significant delay in peak time of P100 in MS eyes with ON vs. normal subjects eyes, which was improved over time. Conclusions: Our study suggests that there is a progressive decrease in RNFL thickness over time in MS eyes with ON. Amplitude and latency of P100 in VEP examination reach normal ranges over time.

ΠΕΡΙΛΗΨΗ. Σκοπός: Σκοπός της μελέτης μας ήταν να συγκρίνουμε το πάχος της νευρικής στιβάδας του αμφιβληστροειδούς και τα προκλητά δυναμικά ινιακού λοβού (πΔΙΛ) σε οφθαλμούς με οπτική νευρίτιδα σχετιζόμενη με σκλήρυνση κατά πλάκας, στους υγιείς οφθαλμούς των αντίστοιχων ασθενών και σε οφθαλμούς υγιών μαρτύρων. Επίσης, μελετήθηκε η συσχέτιση του μέσου πάχους της στιβάδας των νευρικών ινών του αμφιβληστροειδούς, των ευρημάτων από τα πΔΙΛ και της οπτικής οξύτητας στους ασθενείς με σκλήρυνση κατά πλάκας και οπτική νευρίτιδα. Τέλος, αλλαγές στο πάχος της στιβάδας των νευρικών ινών του αμφιβληστροειδούς, στην οπτική οξύτητα και στα πΔΙΛ μελετήθηκαν σε σχέση με το χρόνο σε ασθενείς με οπτική νευρίτιδα σχετιζόμενη με σκλήρυνση κατά πλάκας.Υλικό και μέθοδος: 46 οφθαλμοί 23 ασθενών με σκλήρυνση κατά πλάκας, οι οποίοι εκδήλωσαν ετερόπλευρη ή αμφοτερόπλευρη οπτική νευρίτιδα, συμμετείχαν στη μελέτη. Επίσης, 40 οφθαλμοί 20 μαρτύρων εξετάστηκαν. Μέτρηση οπτικής οξύτητας, οπτική τομογραφία συνοχής και πΔΙΛ έγιναν σε όλους τους ασθενείς κατά την πρώτη επίσκεψη και ένα, τρεις και έξι μήνες μετά. Η στατιστική ανάλυση πραγματοποιήθηκε με τη χρήση δύο στατιστικών προγραμμάτων, του SPSS 17.0 (SPSS Inc., Chicago, IL) και του STATA 11.1 (StataCorp, College Station, TX, USA).Αποτελέσματα: Υπήρχε στατιστικά σημαντική διαφορά στην οπτική οξύτητα μεταξύ των οφθαλμών με οπτική νευρίτιδα και των μαρτύρων, καθώς και μεταξύ των οφθαλμών με ή χωρίς οπτική νευρίτιδα σε ασθενείς με σκλήρυνση κατά πλάκας. Η οπτική οξύτητα βελτιωνόταν με το χρόνο. Το μέσο πάχος της στιβάδας των νευρικών ινών του αμφιβληστροειδούς μειώνεται σε ασθενείς με σκλήρυνση κατά πλάκας με ή χωρίς οπτική νευρίτιδα σε σύγκριση με τους μάρτυρες και επιδεινώνεται με το χρόνο. Το εύρος του κύματος P100 μειώθηκε σημαντικά σε οφθαλμούς με οπτική νευρίτιδα, ενώ υπήρχε στατιστικά σημαντική καθυστέρηση στο λανθάνοντα χρόνο του P100 σε οφθαλμούς με οπτική νευρίτιδα σε σχέση με τους μάρτυρες, τα οποία βελτιώνονταν με το χρόνο. Όσον αφορά στις συσχετίσεις μεταξύ των παραμέτρων που εξετάστηκαν, το μέσο πάχος της στιβάδας των νευρικών ινών του αμφιβληστροειδούς δε σχετιζόταν με την οπτική οξύτητα, το εύρος του κύματος Ρ100 και το λανθάνοντα χρόνο του κύματος Ρ100 στα πΔΙΛ. Η οπτική οξύτητα ήταν θετικά σχετιζόμενη με το εύρος του κύματος Ρ100, αλλά όχι με το λανθάνοντα χρόνο. Συμπεράσματα: Το πάχος της στιβάδας των νευρικών ινών του αμφιβληστροειδούς μειώνεται προοδευτικά κατά τη διάρκεια του χρόνου σε ασθενείς με οπτική νευρίτιδα σχετιζόμενη με σκλήρυνση κατά πλάκας. Το εύρος και ο λανθάνων χρόνος του κύματος P100 στα πΔΙΛ επανέρχονται σε φυσιολογικά επίπεδα με το χρόνο. Η μελέτη θέτει την οπτική τομογραφία συνοχής για τη μέτρηση του πάχους της στιβάδας των νευρικών ινών του αμφιβληστροειδούς σαν ανατομικό δείκτη της απώλειας των νευραξόνων σε ασθενείς με σκλήρυνση κατά πλάκας, με ή χωρίς οπτική νευρίτιδα.