Αξιολόγηση του ελληνικού ερωτηματολογίου για την ποιότητα ζωής σε ασθενείς με κάταγμα του κάτω πέρατος του αντιβραχίου

Abstract

Introduction Distal radius fractures, are of the most common fractures of the upper extremity.They are also, one of the major osteoporotic fractures. This kind of fracture,causes pain and acute loss of physical function and has an impact on social andemotional function. Distal radius fracture, occurs early in the course ofosteoporosis and many patients are still employed. This fracture often, is apredictor of other fractures. Osteoporotic fractures, cause a considerable loss of quality of life, both acute loss, immediately after the fracture, and chronic loss, because of recurrentfractures and disability, due to incomplete recovery. Development of the Questionnaire Several instruments have been developed for the assessment of quality of life,after vertebral fractures. The European Foundation for Osteoporosis, nowmerged with the International Osteoporosis Foundation, developed a specificquestionnaire for quality of life, in patients with vertebral fractures. Thisquestionnaire Qualeffo-41, has been validated and translated into manylanguages. It showed, that quality of life decreased with increasing number ofvertebral fractures and that lumbar fractures, had more impact on quality of lifethan thoracic fractures. A shorter version has also been developed. The Working Group for Quality of Life of the International OsteoporosisFoundation, has developed a questionnaire for quality of life specific for patients,with wrist fracture. This questionnaire can be used, as a supplement to theQualaffo-41. The aim of the study, is to test the validity of the Greek version ofthe International Osteoporosis Foundation (IOF) quality of life questionnaire, inpostmenopausal women with a recent wrist fracture. Study The study included 125 post-menopausal women, with a recent distal radiusfracture. The questionnaire was administered as soon as possible after thefracture, at 6 weeks, 3 months, 6 months and 1 year after the fracture. The validation study, of the Greek version of the quality of life questionnaire,examined internal consistency, concurrent validity, test – retest reliability,sensitivity and specificity. Internal consistency was assessed using the Cronbach’s a coefficient. TheCronbach’s a value should be greater than 0.7 for a scale of good consistency.Pearson’s correlation coefficient, was calculated between all the items and theirdomain score, to check item’s convergent validity. The correlation coefficientshould be moderate to large (>0.4). A discriminant validity checks, if the itemmeasures other concept that it is not supposed to measure. A degree of item’sdiscriminant validity, was calculated as a correlation between items and scores of other domains. The discriminant validity of each item, should be lower than theconvergence one. Reproducibility was estimated through a test-retest after one month. Thestrength of agreement between the repeated measures, was examined using theintraclass correlation coefficient. Concurrent validity was explored by correlations between the scores of theQUALEFFO and SF-36 questionnaires. The sensitivity was assessed by the receiver operating characteristics curve. Thisanalysis can describe discrimination ability of a questionnaire. The curve isdefined by the values of sensitivity (true positive rate) and specificity (truenegative rate) of the questionnaire. Sensitivity is an ability of a questionnaire, todetect a patient with the observed disease versus specificity, that is the ability todetect a patient without the disease. Conclusions The Greek QUALEFFO version is reliable, valid, sensitive and predictive forexaminations of health related quality of life, in post- menopausal women, with arecent distal radius fracture and can be used in further studies. It appears to be areliable and responsive quality of life questionnaire, showing sufficientrepeatability, high internal consistency and adequate sensitivity to change. It isready for use in patients with wrist fracture, for evaluation of quality of life withregard to osteoporosis.

ΕισαγωγήΤα κατάγματα του κάτω πέρατος της κερκίδας, είναι από τις πιο συχνέςκακώσεις του ανθρώπινου σκελετού. Αποτελούν τα πιο συχνά κατάγματα τουάνω άκρου, αντιπροσωπεύοντας σύμφωνα με τις αναφορές στην παγκόσμιαβιβλιογραφία, περίπου το 17 %, όλων των καταγμάτων που αντιμετωπίζονται,κάθε χρόνο. Τα κατάγματα του κάτω πέρατος της κερκίδας συμβαίνουνσυνήθως σε γυναίκες ηλικίας 55 με 70 χρονών. Ένα σημαντικό ποσοστό όμως,κατέχουν και νεότερα άτομα. Το κάταγμα τύπου Colles, αποτελεί τονσυνηθέστερο τύπο κατάγματος που συμβαίνει σε γυναίκεςμετεμμηνοπαυσιακής ηλικίας με οστεοπόρωση. Οστεοπόρωση είναι ηελάττωση της οστικής πυκνότητας, σε τόσο σημαντικό βαθμό, ώστε, λόγω τηςσυνεπαγόμενης ελάττωσης της μηχανικής αντοχής του οστού, να προκαλούνται αναίτια κατάγματα. Δημιουργία Ερωτηματολογίου Τα κατάγματα του περιφερικού άκρου της κερκίδας σε μετεμμηνοπαυσιακέςγυναίκες, επιφέρουν μείωση της σωματικής, πνευματικής καθώς και τηςκοινωνικής λειτουργικότητας και ως εκ τούτου έχουν σαν αποτέλεσμα, τηναπώλεια της προσωπικής ανεξαρτησίας και αυτονομίας. Για τον σκοπό αυτό, ησυγκεκριμένη μελέτη, αποσκοπεί στο να αξιολογήσει το ΕλληνικόΕρωτηματολόγιο για την Ποιότητα Ζωής – Qualeffo, σε μετεμμηνοπαυσιακέςγυναίκες, με ένα πρόσφατο κάταγμα του περιφερικού άκρου της κερκίδας. Η Ομάδα Εργασίας για την Ποιότητα Ζωής του Διεθνούς ΙδρύματοςΟστεοπόρωσης IOF (International Osteoporosis Foundation), ανέπτυξε έναειδικό ερωτηματολόγιο για την ποιότητα ζωής, για τους ασθενείς που έχουνυποστεί ένα κάταγμα του περιφερικού άκρου της κερκίδας . Τοερωτηματολόγιο αυτό, περιλαμβάνει 12 ερωτήσεις και μπορεί ναχρησιμοποιηθεί σαν συμπληρωματικό του QUALEFFO-41. ΜελέτηΗ μελέτη πραγματοποιήθηκε σε μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες, που είχανυποστεί ένα πρόσφατο κάταγμα του κάτω πέρατος της κερκίδας. Μελετήθηκε ηαξιοπιστία του Ελληνικού Ερωτηματολογίου για την ποιότητα ζωής – Qualeffo,συγκρινόμενο με ένα άλλο έγκυρο ερωτηματολόγιο, το SF-36 (ελληνικήέκδοση). Το ερωτηματολόγιο δόθηκε και απαντήθηκε από 125μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες, σε συγκεκριμένες χρονικές στιγμές – αμέσωςμετά την αφαίρεση του γύψου, στους 3 μήνες, στους 6 μήνες και στον 1 χρόνομετά το κάταγμα.Αρχικά μελετήσαμε την κανονική κατανομή των δεδομένων μας -χρησιμοποιώντας το τεστ Kolmogorov-Smirnov και υπολογίσαμε την μέση τιμήκαι την διακύμανση της κάθε ερώτησης.Κατόπιν χρησιμοποιήσαμε την μέθοδο principal component factor analysis σταscore των ερωτήσεων του ερωτηματολογίου, για να μελετήσουμε την δομή του.Η μέθοδος principal component factor analysis, είναι μια στατιστικήμεθοδολογία, που περιγράφει μαθηματικά τις συσχετίσεις και τιςσυνδιακυμάνσεις ανάμεσα σε μία ομάδα από ερωτήσεις, που συνδέονται μεταξύ τους και συνθέτουν αυτό που ονομάζουμε παράγοντα (factor). Με τηνμεθοδολογία factor analysis, μπορούμε να ομαδοποιήσουμε τις ερωτήσεις ενόςερωτηματολογίου, με γνώμονα την συσχέτιση που έχουν αυτές μεταξύ τους. Μεαυτό τον τρόπο, μελετάται η αξιοπιστία, η εγκυρότητα και η επαναληψιμότητα.Από τις στατιστικές αναλύσεις, προκύπτει πως το Ελληνικό Ερωτηματολόγιογια την ποιότητα ζωής – Qualeffo, είναι αξιόπιστο και κατά συνέπεια μπορεί νααποτελέσει ένα έγκυρο εργαλείο ελέγχου της ποιότητας ζωής των ασθενών, πουέχουν υποστεί ένα κάταγμα του κάτω πέρατος της κερκίδας. ΣυμπεράσματαΤο κάταγμα του κάτω πέρατος της κερκίδας, είναι μία σοβαρή κάκωση πουχρήζει σωστής αντιμετώπισης και θεραπείας. Είναι χαρακτηριστικός τύποςκατάγματος σε μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες με οστεοπόρωση. Αν δεναντιμετωπιστεί με την ενδεδειγμένη θεραπεία, θα επιφέρει λειτουργικέςδιαταραχές που θα επηρεάσουν άμεσα και δυσμενώς την ποιότητα ζωής τηςασθενούς. Ένας δείκτης μέτρησης, είναι το Ελληνικό Ερωτηματολόγιο για τηνποιότητα ζωής – Qualeffo, του οποίου η αξιολόγηση αποτέλεσε το αντικείμενοτης μελέτης αυτής.