Η επίδραση της δημιουργικής κίνησης και του αυτοσχέδιου παιχνιδιού στην αυτοαποτελεσματικότητα για άσκηση και τα εσωτερικά κίνητρα μαθητών/τριών 4ης τάξης δημοτικού σχολείου

Abstract

The purpose of this study is to examine the effect of a program of creative movement and improvised game (C.M.I.G.) on physical activity self-efficacy and on intrinsic motivation (enjoyment-interest, effort-usefulness and perceived ability) of 4th grade students. For this purpose 130 students were chosen and divided in two groups: the experimental group (N1= 61) and the control group (N2= 69). Fourteen (14) lessons of C.M.I.G. were taught to experimental group, while control group had free movement activity. The importance of the research is located on the program of C.M.I.G. which was enriched by creative movement, theatrical and improvised games and was taught in the school environment. The dependent variables were measured by the Physical Activity Self-efficacy scale and the Intrinsic Motivation Scale, respectively. The scales were given to the sample at the beginning and in the end of the intervention. The results of the repeated measures ANOVA showed that the P.A. self-efficacy was increased in the experimental group, while it was not in the control group. The intrinsic motivation was increased significantly in both groups, although the control group had greater values than the experimental group. The enjoyment-interest results showed that the experimental group had a trend for increase, but not significant, while the control group had a statistically significant increase at the end of the intervention. The effort-usefulness was increased significantly in both groups, although the control group had greater values than the experimental group. Lastly, the perceived ability variable had not significant difference either between or within the groups. It seems that the program of C.M.I.G. had an effect on P.A. self-efficacy, on intrinsic motivation and on effort-usefulness. Further, C.M.I.G. showed a trend to increasing on enjoyment-interest, and had no effect on perceived ability. There should be more research about the effect of C.M.I.G. on intrinsic motivation. Perhaps, the accession of hours of free movement activities in the school program, and the time that physical education is taught in everyday curriculum could be two variables that need consideration.

Σκοπός της παρούσας διδακτορικής διατριβής είναι να ερευνήσει κατά πόσο ένα πρόγραμμα δημιουργικής κίνησης και αυτοσχέδιου παιχνιδιού (Δ.Κ.Α.Π.) επηρεάζει την αυτο-αποτελεσματικότητα για άσκηση και τα εσωτερικά κίνητρα (ευχαρίστηση-ενδιαφέρον, προσπάθεια-σημαντικότητα και αντιλαμβανόμενη ικανότητα) μαθητών/τριών 4ης τάξης δημοτικού σχολείου. Για το σκοπό αυτό ένα δείγμα 130 παιδιών επιλέχθηκε και χωρίστηκε σε δύο ομάδες: την πειραματική ομάδα (N1=61) και την ομάδα ελέγχου (N2=69). Η πειραματική ομάδα έκανε 14 ώρες το πρόγραμμα της Δ.Κ.Α.Π., ενώ η ομάδα ελέγχου έκανε 14 ώρες ελεύθερης κινητικής δραστηριότητας. Η σημαντικότητα της έρευνας εντοπίζεται στο γεγονός ότι το πρόγραμμα Δ.Κ.Α.Π. είναι εμπλουτισμένο με στοιχεία δημιουργικής κίνησης, θεατρικού, αυτοσχέδιου και κινητικού παιχνιδιού και διδάχθηκε σε σχολικές συνθήκες. Για τη μέτρηση των εξαρτημένων μεταβλητών χρησιμοποιήθηκαν τα ερωτηματολόγια της αυτο-αποτελεσματικότητας για άσκηση και των εσωτερικών κινήτρων, τα οποία δόθηκαν στην αρχή και στο τέλος της παρέμβασης. Τα αποτελέσματα της πολυπαραγοντικής ανάλυσης διακύμανσης επαναλαμβανόμενων μετρήσεων (RM-ANOVA) έδειξαν ότι η αυτο-αποτελεσματικότητα για άσκηση στην πειραματική ομάδα αυξήθηκε στατιστικώς σημαντικά, ενώ στην ομάδα ελέγχου έμεινε αμετάβλητη. Όσον αφορά τα εσωτερικά κίνητρα και οι δύο ομάδες είχαν στατιστικώς σημαντική αύξηση των τιμών των εσωτερικών κινήτρων με την ομάδα ελέγχου όμως να υπερτερεί σε σχέση με την πειραματική ομάδα. Αναλυτικότερα, όσον αφορά τον παράγοντα ευχαρίστηση-ενδιαφέρον, τα αποτελέσματα έδειξαν ότι, ενώ η ομάδα ελέγχου είχε στατιστικώς σημαντική αύξηση, η πειραματική ομάδα έδειξε μία αυξητική τάση, η οποία, όμως, δεν ήταν στατιστικώς σημαντική. Ο παράγοντας προσπάθεια-σημαντικότητα αυξήθηκε σημαντικά και στις δύο ομάδες, με την ομάδα ελέγχου να εμφανίζει μεγαλύτερη αύξηση από την πειραματική ομάδα. Τέλος, ο παράγοντας αντιλαμβανόμενη ικανότητα έμεινε αμετάβλητος και στις δύο ομάδες. Συμπερασματικά, τα αποτελέσματα της έρευνας έδειξαν ότι το πρόγραμμα Δ.Κ.Α.Π. είχε στατιστικώς σημαντική επίδραση στην αυτo-αποτελεσματικότητα για άσκηση, στα εσωτερικά κίνητρα ως σύνολο και στην προσπάθεια-σημαντικότητα. Επίσης, όσον αφορά την ευχαρίστηση-ενδιαφέρον υπήρχε μια τάση για αύξηση, ενώ η αντιλαμβανόμενη ικανότητα παρέμεινε αμετάβλητη. Η επίδρασή της Δ.Κ.Α.Π. στα εσωτερικά κίνητρα χρειάζεται περαιτέρω διερεύνηση. Ίσως η διερεύνηση αυτή θα πρέπει να συνδυαστεί με την εξέταση και άλλων παραγόντων.