Ανοσοπαρεμβατική θεραπεία με κλαριθρομυκίνη στην αντιμετώπιση της νοσοκομειακής σήψης από πνευμονία του αναπνευστήρα

Abstract

Background. The recently published (2008) clinical trial of clarithromycin in patientswith sepsis and ventilator-associated pneumonia showed improved outcome in patientswith septic shock and multi-organ failure. This beneficial effect is probably correlatedwith the effect of clarithromycin on the monocytes of septic patients.Patients and Methods. To prove this hypothesis, monocytes from 33 septic patientswere cultured ex vivo for 24 hours in the absence and in the presence of clarithromycinafter being stimulated by different antigens: LPS, Pam3Cys-SKKK, Phytohemaglutininand heat-killed isolates of Candida albicans, Pseudomonas aeruginosa andStapohylococcus aureus. The percentage change of cytokine release in thesesupernatants was compared with the percentage change of cytokine release fromstimulated monocytes from 9 healthy volunteers.Results. Monocytes stimulated by Phytohemaglutinin increased the percentage ofIL-1β, IL-6 and TNFα production. Monocytes stimulated by heat-killed Pseudomonasaeruginosa increased the percentage of IL-1β and TNFα production. Monocytesstimulated LPS and heat-killed Candida albicans increased IL-1β production.Monocytes stimulated by heat-killed Staphylococcus aureus increased TNFαproduction. The percentage change of TNFα release from monocytes stimulated byheat-killed Pseudomonas aeruginosa and heat killed Staphylococccus aureus waspositively related to the APACHE II scores of the patients (rs= +0,441, P=0,040 and rs==+0,527, P=0,010 respectively).Conclusion. These findings suggest that clarithromycin may partially reverse thenegative effects of immunoparalysis on monocytes and explain the positive outcome ofpatients with septic shock and multi-organ failure

Εισαγωγή. Η πρόσφατα δημοσιευμένη (2008) κλινική μελέτη της κλαριθρομυκίνηςστους ασθενείς με σήψη και πνευμονία του αναπνευστήρα έδειξε ευνοϊκά αποτελέσματαστους ασθενείς με σηπτική καταπληξία και πολυοργανική ανεπάρκεια. Η ευνοϊκή αυτήδράση συσχετίζεται πιθανώς με τη δράση της κλαριθρομυκίνης στα μονοκύτταρα τωνσηπτικών ασθενών.Ασθενείς και Μέθοδοι. Για να επιβεβαιωθεί η ανωτέρω υπόθεση, μονοπύρηνα από33 σηπτικούς ασθενείς καλλιεργήθηκαν ex vivo για 24 ώρες παρουσία και απουσίακλαριθρομυκίνης έχοντας διεγερθεί με διάφορα αντιγόνα: LPS, Pam3Cys-SKKK,Phytohemaglutinin και θανατωμένα δια θερμότητας κύτταρα Candida albicans,Pseudomonas aeruginosa και Stapohylococcus aureus. Το ποσοστό μεταβολής τηςαπελευθέρωσης κυτταροκινών στα υπερκείμενα τους συγκρίθηκε με το ποσοστόμεταβολής της απελευθέρωσης κυτταροκινών από τα μονοκύτταρα 9 υγειών εθελοντών.Αποτελέσματα. Τα μονοκύτταρα που διεγέρθηκαν από τη φυτοαιμαγλουτινίνηαύξησαν το ποσοστό παραγωγής IL-1β, IL-6 και TNFα. Τα μονοκύτταρα πουδιεγέρθηκαν από θανατωμένα κύτταρα Pseudomonas aeruginosa αύξησαν τα ποσοστόπαραγωγής IL-1β and TNFα. Τα μονοκύτταρα που διεγέρθηκαν από τολιποπολυσακχαρίδιο και την Candida albicans αύξησαν το ποσοστό παραγωγής IL-1β,ενώ αυτά που διεγέρθηκαν από τον Staphylococcus aureus αύξησαν την παραγωγήTNFα. Η εκατοστιαία μεταβολή της απελευθέρωσης TNFα από τα μονοκύτταρα πουείχαν διεγερθεί από Pseudomonas aeruginosa και Staphylococccus aureusσυσχετίζονταν θετικά με τη βαθμολογία της κλίμακας APACHE II των ασθενών (rs=+0,441, P=0,040 και rs= +0,527, P=0,010 αντίστοιχα).Συμπέρασμα. Η κλαριθρομυκίνη μπορεί να αναστρέφει μερικώς τα αρνητικάαποτελέσματα της ανοσοπαράλυσης στα μονοκύτταρα και με τον τρόπο αυτό ναεξηγείται η ευεργετική της δράση στους ασθενείς με σηπτική καταπληξία καιπολυοργανική ανεπάρκεια στην προαναφερθείσα κλινική μελέτη.