Μελέτη των στάσεων και αντιλήψεων των ιατρών στην πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας για την αντιμετώπιση των συνήθων λοιμώξεων της κοινότητας

Abstract

Η ανάπτυξη αντοχής στα αντιμικροβιακά από πολλά σημαντικά παθογόνα για τον άνθρωποέχει συνδεθεί με την έκθεση σε αντιβιοτικά στην πάροδο του χρόνου. Περίπου το 85% τωνσυνταγών για αντιβιοτικά στην κοινότητα προέρχεται από ιατρούς πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας.Σκοπός της παρούσας διατριβής ήταν να καταγράψει σε τρεις διαδοχικές χρονικέςπεριόδους τις στάσεις και αντιλήψεις των ιατρών της πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας (ΠΦΥ όσοναφορά στην αντιμετώπιση (διαγνωστική και θεραπευτική) λοιμώξεων αναπνευστικού καιουροποιητικού σε ασθενείς της κοινότητας, την άμεση επίδραση της ακαδημαϊκής εκπαίδευσης σεαυτές, καθώς και την προοπτική παρακολούθηση των πιθανών αλλαγών μετά από την παρέμβασητης εκπαίδευσης στη διάρκεια του χρόνου.Η μελέτη διενεργήθηκε σύμφωνα με τις αρχές της ποιοτικής έρευνας και το μεθοδολογικόεργαλείο σε κάθε φάση ήταν κατάλληλα δομημένο ανώνυμο ερωτηματολόγιο. Τα ερωτηματολόγιααπευθύνθηκαν σε γενικούς ιατρούς και ειδικούς παθολόγους ενώ στην περίπτωση των λοιμώξεωναναπνευστικού και σε ειδικούς πνευμονολόγους της κοινότητας.Η μελέτη ολοκληρώθηκε σε μία χρονική πορεία 4 ετών (φάση Α 2008-9 αρχική καταγραφή,συμμετοχή 1.185 ιατρών, φάση Β 2009-2011 ακαδημαϊκή εκπαίδευση 1.204 ιατρών με συμμετοχήστη μελέτη 498 ιατρών και φάση Γ μακροπρόθεσμη παρακολούθηση των μεταβολών της φάσης Βσε σχέση με ομάδα ελέγχου, Μάιος 2012, με συμμετοχή 518 ιατρών).Η φάση Α κατέδειξε σημαντικόπεριθώριο για βελτίωση στη χρήση απλών κλινικοεργαστηριακών εργαλείων για τον περιορισμό τηςχορήγησης αντιμικροβιακών στις περιπτώσεις που είναι απαραίτητο, όπως και στην εμπειρικήεπιλογή των αντιμικροβιακών στις συνήθεις λοιμώξεις που αντιμετωπίζει ο ιατρός της κοινότητας. Ηφάση Β που ακολούθησε με το εκπαιδευτικό πρόγραμμα κατέστησε εμφανή την σημαντικήβελτίωση των απαντήσεων μετά το πέρας της εκπαίδευσης, άλλοτε άλλης έκτασης ανά θεματικόπεδίο. Με τη φάση Γ επιβεβαιώθηκε το ενθαρρυντικό αποτέλεσμα ότι η ακαδημαϊκή επιμόρφωση μεβραχυχρόνια, εντατικά και διαδραστικά σεμινάρια παρέχει σημαντικές βελτιώσεις στιςσυνταγογραφικές αντιλήψεις και στάσεις των ιατρών, και ακόμη σημαντικότερο ότι οι μεταβολέςαυτές διατηρούν την ισχύ τους στην πορεία του χρόνου.Τα αποτελέσματα της φάσης Β, και περισσότερο εκείνα της φάσης Γ επιβεβαίωσαν τηδιατυπωμένη άποψη ότι η διαδραστική διδασκαλία και η συνεπής συνεχιζόμενη εκπαίδευσηκατατάσσονται ανάμεσα στις αποτελεσματικές παρεμβάσεις για όλους τους επαγγελματίες στοντομέα της υγείας. Η συνεχιζόμενη επιμόρφωση των ιατρών ΠΦΥ είναι μία από τις παραμέτρους γιατην επιτυχία προγραμμάτων ορθολογικής συνταγογράφησης αντιμικροβιακών στην κοινότητα, μετελικό στόχο το περιορισμό του φαινομένου της αντοχής.