Η διαγνωστική και προγνωστική αξιολόγηση των επιπέδων της βιταμίνης D σε συστηματικά νοσήματα

Abstract

In the last decades, researchers’ interest is rising for vitamin D due to vitamin D’s many actions, beyond bone health regulation and calcium metabolism. Large part of global general population suffers from vitamin D insufficiency or deficiency, which has been associated with cardiovascular, myosceletal and respiratory diseases.High risk health groups of vitamin D insufficiency or deficiency, include the elderly, the children, the pregnant and the institutionalized. Comprehension and caution to the negative results of solar UV radiation has led to decrease of the positive effects of UV radiation on vitamin D levels, which explains the vitamin D insufficiency or deficiency, especially in pregnant women.Vitamin D is considered safe and it doesn’t induce toxicity, as its surplus vitamin D3 active form is transformed to inactive metabolites. However, more studies must be conducted in order to totally clarify the role of vitamin D supplementation in prevention of cardiovascular, myoskeletal and respiratory diseases. Conclusively, observational studies in Mediterranean countries show high prevalence of vitamin D insufficiency or deficiency in mothers. It must be noted though, that vitamin D levels are influenced by unregulated environmental factors such as geographical latitude, local climate and season, by unregulated parameters such as ethnicity, skin color, width and age and by regulated life habbits such as clothing, eating habbits and solar exposure.Finally, heterogeneity among studies in Mediterranean countries with high and similar solar exposure diminishes the capability of credible result interpretation and reach of safe conclusions. More studies must be conducted in an attempt of homogenization, or at least inclusion and adaptation to possible upsetting and misleading factors. Supplementation of vitamin D can reduce the transformation risk of an initial clinical disease symptom to clinically permanent disease, diminish the frequency of disease relapses and improve the disease prognosis.

Κατά τις τελευταίες δεκαετίες, το ενδιαφέρον των ερευνητών είναι ιδιαίτερα αυξημένο για τη βιταμίνη D, καθώς εμφανίζει πολυάριθμες δράσεις, που δεν σχετίζονται μόνο με την υγεία των οστών και το μεταβολισμό του ασβεστίου. Παρά την αποδεδειγμένη σημασία της, μεγάλο τμήμα του πληθυσμού, σε παγκόσμιο επίπεδο πάσχει από ανεπάρκεια βιταμίνης D, η οποία έχει συσχετισθεί με μία σειρά από νοσήματα καρδιαγγειακού, μυοσκελετικού και αναπνευστικού συστήματος. Στις ομάδες υψηλού κινδύνου για ανεπάρκεια βιταμίνης D συμπεριλαμβάνονται οι ηλικιωμένοι, τα παιδιά, οι έγκυες και όσοι βρίσκονται κάτω από συνθήκες ιδρυματοποίησης, καθώς η συνειδητοποίηση των αρνητικών επιδράσεων της έκθεσης στην ηλιακή ακτινοβολία, έχει ελαττώσει σημαντικά αυτήν την πηγή, γεγονός που εξηγεί, την ανεπάρκεια της βιταμίνης D σε σημαντικό τμήμα του πληθυσμού, ιδιαίτερα στις έγκυες γυναίκες.Η βιταμίνη D θεωρείται γενικά ασφαλής και δεν προκαλεί τοξικότητα, μιας και η επιπλέον μορφή της D3 μετατρέπεται σε αδρανή προϊόντα. Παρόλα αυτά απαιτούνται περισσότερες μελέτες για να αποσαφηνιστεί πλήρως ο ρόλος των συμπληρωμάτων βιταμίνης D στην πρόληψη των παθήσεων του μυοσκελετικού, καρδιαγγειακού και αναπνευστικού συστήματος.Συμπερασματικά, οι μελέτες παρατήρησης στις μεσογειακές χώρες, δείχνουν υψηλό επιπολασμό μητέρων με έλλειψη βιταμίνης D. Ωστόσο, πρέπει να σημειωθεί ότι τα επίπεδα της βιταμίνης D εξαρτώνται από μη τροποποιήσιμους περιβαλλοντολογικούς παράγοντες, όπως είναι το γεωγραφικό πλάτος, το τοπικό κλίμα και η εποχή, καθώς και μη τροποποιήσιμες παραμέτρους όπως η εθνικότητα, μελάγχρωση δέρματος, πάχος δέρματος και ηλικία. Τροποποιήσιμες παράμετροι που επηρεάζουν είναι οι συνήθειες ζωής, δηλαδή ρουχισμός, διατροφικές συνήθειες και η έκθεση στον ήλιο. Επίσης, η ετερογένεια μεταξύ των μελετών στις μεσογειακές περιοχές με γενικά υψηλούς και παρόμοιους βαθμούς έκθεσης στον ήλιο, περιορίζει σημαντικά την ερμηνεία των αποτελεσμάτων. Περισσότερες μελέτες θα πρέπει να πραγματοποιηθούν, σε μια προσπάθεια για ομογενοποίηση ή, τουλάχιστον, διαστρωμάτωση ή προσαρμογή για πιθανούς συγχυτικούς παράγοντες. Τέλος, συμπληρωματική χορήγηση βιταμίνης D επίσης μπορεί να περιορίσει το κίνδυνο της μετατροπής ενός πρώτου κλινικού συμβάματος της νόσου σε κλινικά οριστική νόσο, καθώς επίσης και να περιορίσει τη συχνότητα των υποτροπών της νόσου και να βελτιώσει την πρόγνωση της νόσου.