Το μεθυλομαλονικό οξύ και η βιταμίνη Β12 σε ασθενείς με καρδιακή ανεπάρκεια

Abstract

Background: Vitamin B12 deficiency among patients with heart failure (HF) might have been underestimated. High serum levels of methylmalonic acid (MMA) have been identified in several studies as an early indicator of vitamin B12 deficiency. Furthermore, MMA seems to constitute a biomarker of oxidative stress and mitochondrial dysfunction. Data regarding vitamin B12 and MMA in patients with HF are scarce. The aim of this study was to investigate vitamin B12 and MMA serum levels in HF patients. Patients and Methods: 105 consecutive patients admitted to our hospital with symptoms and signs of acute decompensated HF were included in the study. Demographic and clinical characteristics as well as comorbidities and medical treatment before hospital admission were recorded. Transthoracic echocardiography was performed in all patients by an expert cardiologist. Blood samples were collected during the first 24 hours of hospitalization and complete blood count, biochemical biomarkers, vitamin B12, N terminal prohormone of brain natriuretic peptide and MMA levels were measured. A total of 51 healthy individuals constituted the control group. Results: 43.8% of HF patients had elevated MMA levels, but only 10.5% had overt vitamin B12 deficiency, defined as cobalamine serum levels below 189 pg/ml. Mean MMA level was higher in HF patients vs controls (33.0±9.6 vs 19.3±6.3 ng/ml; p<0.001). This difference remained significant when adjusted for age, sex, vitamin B12 and folate serum levels and kidney function (B =14.7 (9.6-19.7); p<0.001). MMA levels were higher in patients with acutely decompensated chronic HF compared with newly diagnosed acute HF (34.7±10.5 vs 30.7±7.8 ng/ml; p=0.036). Correlation analysis revealed significantly negative correlation between MMA and B12 levels only in patients without comorbidities. Conclusion: HF patients have elevated MMA levels, independently of age, gender, HF category or comorbidities, possibly indicating subclinical vitamin-B12 deficiency. Further research is needed to investigate subclinical vitamin-B12 deficiency in HF patients or clarify whether MMA constitutes a biomarker of oxidative stress.

Υπόθεση: Η έλλειψη βιταμίνης Β12 σε ασθενείς με καρδιακή ανεπάρκεια (ΚΑ) ίσως να έχει υποεκτιμηθεί σε προηγούμενες κλινικές μελέτες. Τα υψηλά επίπεδα μεθυλμαλονικού οξέος (ΜΜΑ) έχουν αναδειχθεί από πολλές μελέτες ως πρώιμος δείκτης έλλειψης κοβαλαμίνης. Επιπλέον, το ΜΜΑ φαίνεται πως αποτελεί βιοδείκτη οξειδωτικού στρες και μιτοχονδριακής δυσλειτουργίας. Ελάχιστα δεδομένα υπάρχουν στη βιβλιογραφία σχετικά με τα επίπεδα βιταμίνης Β12 και του ΜΜΑ σε ασθενείς με ΚΑ. Σκοπός της παρούσας μελέτης είναι να εκτιμηθούν τα επίπεδα ΜΜΑ και βιταμίνης Β12 στο πλάσμα ασθενών με ΚΑ. Ασθενείς και Μέθοδοι: Στη μελέτη συμπεριελήφθησαν 105 διαδοχικοί ασθενείς που νοσηλεύτηκαν στην καρδιολογική κλινική με συμπτώματα και σημεία οξείας ΚΑ. Καταγράφηκαν τα δημογραφικά και κλινικά χαρακτηριστικά, το ιατρικό ιστορικό, οι συννοσηρότητες των ασθενών καθώς και η φαρμακευτική αγωγή που ελάμβαναν πριν την εισαγωγή τους. Διαθωρακικό υπερηχοκαρδιογράφημα διενεργήθηκε σε όλους τους ασθενείς από ειδικό καρδιολόγο. Δείγμα αίματος ελήφθη κατά τη διάρκεια των πρώτων 24 ωρών από την εισαγωγή τους και υπολογίστηκαν γενική αίματος, πλήρης βιοχημικός έλεγχος και επίπεδα βιταμίνης Β12, Ν τελικού τμήματος της προορμόνης του εγκεφαλικού νατριουρητικού πεπτιδίου και ΜΜΑ. 51 υγιή άτομα αποτέλεσαν την ομάδα ελέγχου. Αποτελέσματα: Το 43.8% των ασθενών με ΚΑ είχε αυξημένα επίπεδα ΜΜΑ, παρόλο που μόνο το 10.5% αυτών είχε έλλειψη βιταμίνης Β12, όπως ορίζεται από επίπεδα κοβαλαμίνης στο πλάσμα χαμηλότερα από 189 pg/ml. Η μέση τιμή του ΜΜΑ ήταν σημαντικά υψηλότερη στους ασθενείς με ΚΑ σε σύγκριση με την ομάδα ελέγχου (33.0±9.6 vs 19.3±6.3 ng/ml; p<0.001). Η διαφορά αυτή παρέμενε στατιστικά σημαντική όταν γινόταν συσχέτιση με την ηλικία, το φύλο, τα επίπεδαφυλλικού οξέος και βιταμίνης Β12 στο πλάσμα και τη νεφρική λειτουργία (B =14.7 (9.6-19.7); p<0.001). Τα επίπεδα ΜΜΑ ήταν υψηλότερα στους ασθενείς με οξεία απορρύθμιση χρόνιας ΚΑ σε σύγκριση με τους ασθενείς που νοσηλεύτηκαν για οξεία πρωτοδιαγνωσθείσα ΚΑ (34.7±10.5 vs 30.7±7.8 ng/ml; p=0.036). Η ανάλυση γραμμικής συσχέτισης ανέδειξε σημαντική αρνητική γραμμική συσχέτιση μεταξύ ΜΜΑ και επίπεδων κοβαλαμίνης μόνο σε ασθενείς χωρίς συννοσηρότητες. Συμπέρασμα: Οι ασθενείς με ΚΑ έχουν αυξημένα επίπεδα ΜΜΑ, ανεξαρτήτως ηλικίας, φύλου, αιτιολογίας και κατηγορίας ΚΑ ή παρουσίας συννοσηροτήτων, γεγονός που πιθανά υποδεικνύει υποκλινική έλλειψη βιταμίνης Β12. Είναι απαραίτητες περισσότερες και υψηλής ποιότητας κλινικές μελέτες ώστε να διερευνηθεί η παρουσία υποκλινικής έλλειψης κοβαλαμίνης καθώς και να διαλευκανθεί αν το ΜΜΑ αποτελεί βιοδείκτη οξειδωτικού στρες σε ασθενείς με ΚΑ.