Κριτήρια αξιολόγησης της απόδοσης προπονητών καλαθοσφαίρισης με εμπειρία στην εκπαίδευση και σε συλλόγους

Abstract

Coaching performance evaluation has been a significant topic in the coaching literature. In the past, many unsuccessful efforts have been made in order to locate and agree upon the evaluation criteria for coaching performance. In addition, sport development and differences between countries and sports, restrict the criteria and evaluation models used, which in the sequel should be re-evaluated in structure, validity, consistency and reliability. Additional limitation is the social and athletic environment that affect so decisively coaches, players and the team, so that each survey on coaching process is considered incomplete, if the environmental factors have not been taken into account. Therefore, the main purpose of this study was to record all internal and external to the team, direct and indirect environmental criteria that seem to affect coaching evaluation, and construct an environmental factors’ model. An additional primary purpose of the survey was to update and enrich the SCP (Scale of Coaching Performance), an existing coaching performance evaluation model, and to explore opinion differences between coaches with different teaching experience. According to the design, an online survey was implemented through questionnaires to 1,555 basketball coaches, active members of the Greek Basketball Coaches Association. The degree of importance of the coach's performance appraisal criteria was evaluated as well as the degree of influence of the environmental criteria on the coach's performance. Then, through exploratory and confirmatory factor analysis, the SCP was adapted in the Greek sporting reality and an original model of Environmental Influences was constructed (SEICP-Scale of Environmental Influences on Coaching Performance). Finally, the results also revealed that environmental factors mediate fully between direct coaching behaviours and team results as well as that teaching experience does not significantly affect coaches’ opinions on the issue of performance evaluation.

Η αξιολόγηση της απόδοσης των προπονητών αποτελεί ένα καίριο ζήτημα της αθλητικής βιβλιογραφίας. Στο παρελθόν έχουν γίνει πολλές προσπάθειες να εντοπιστούν και να συμφωνηθούν τα κριτήρια αξιολόγησης του προπονητή, χωρίς όμως επιτυχία. Η χώρα, το άθλημα και η αθλητική εξέλιξη περιορίζουν τα κριτήρια και μοντέλα αξιολόγησης, τα οποία και πρέπει να επαναξιολογούνται ως προς τη δομή, εγκυρότητα, συνοχή και αξιοπιστία τους. Επιπλέον περιορισμός αποτελεί το κοινωνικο-αθλητικό περιβάλλον το οποίο επιδρά τόσο καθοριστικά σε προπονητή, παίκτες και ομάδα, ώστε κάθε έρευνα για την προπονητική διαδικασία να είναι ημιτελής, αν δεν ληφθούν υπόψη και οι περιβαλλοντικοί παράγοντες. Συνεπώς, βασικός σκοπός της παρούσας έρευνας ήταν να καταγράψει όλα τα εσωτερικά και εξωτερικά προς την ομάδα, άμεσα και έμμεσα περιβαλλοντικά κριτήρια, που επηρεάζουν την αξιολόγηση του προπονητή και να κατασκευάσει ένα μοντέλο περιβαλλοντικών παραγόντων. Επιπλέον πρωταρχικός σκοπός της έρευνας ήταν να επικαιροποιήσει και να εμπλουτίσει το Scale of Coaching Performance (SCP), υφιστάμενο μοντέλο αξιολόγησης της απόδοσης του προπονητή, καθώς και να διερευνήσει διαφορές στις απόψεις των προπονητών ανάλογα με την εκπαιδευτική τους προϋπηρεσία. Σύμφωνα με τον σχεδιασμό, έγινε διαδικτυακή έρευνα μέσω ερωτηματολογίων σε 1.555 προπονητές καλαθοσφαίρισης, ενεργά μέλη του Συνδέσμου Ελλήνων Προπονητών Καλαθοσφαίρισης. Αξιολογήθηκε ο βαθμός σημαντικότητας των κριτηρίων αξιολόγησης της απόδοσης του προπονητή και ο βαθμός επίδρασης των περιβαλλοντικών κριτηρίων στην απόδοση του προπονητή. Στη συνέχεια, μέσω διερευνητικής και επιβεβαιωτικής παραγοντικής ανάλυσης, προσαρμόστηκε στην ελληνική αθλητική πραγματικότητα το μοντέλο αξιολόγησης της απόδοσης του προπονητή που επιλέχθηκε από τη βιβλιογραφία και κατασκευάστηκε ένα πρωτότυπο μοντέλο περιβαλλοντικών παραγόντων (SEICP-Scale of Environmental Influences on Coaching Performance). Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι οι περιβαλλοντικοί παράγοντες μεσολαβούν πλήρως μεταξύ των άμεσων προπονητικών συμπεριφορών και των ομαδικών αποτελεσμάτων καθώς επίσης και ότι η εκπαιδευτική προϋπηρεσία δεν επηρεάζει στατιστικώς σημαντικά τις απόψεις των προπονητών, στο θέμα της αξιολόγησης της απόδοσής τους.