Αναγνωστικές δυσκολίες: πρώιμη ανίχνευση και ανάλυση λαθών

Abstract

It is now a common belief that the assessment of the phonological processing ability in early stages –as in the kindergarten- can provide us some secure prognosis for the future reading ability. Reading difficulties can be overcome if we combine early diagnosis with proper remedial teaching. Since we can assess the kindergarten students for the phonological processing ability, we can surely assess the first grade students for the decoding ability. Decoding ability is a basic component of the reading process, so the assessment of that ability could provide us information about future reading ability. A lot of researchers suggest that the best test for assessing decoding ability is the pseudoword reading.The basic goal of the present research was the construction of a test for assessing the decoding ability. A test which -combined with the proper use of New Technologies (computer)- could provide us important information for the students’ reading ability and for the quantitative and qualitative characteristics of their reading errors as well. So, we constructed “Olympos” diagnostic test which comes along with a synonym software. After supplying the test to 425 students who attended the first three grades of preliminary school, we found it reliable and valid.We compared reading errors made by Greek students with reading errors made by students from other countries and we found that children who learn to read in an alphabetic system have a lot of common problems. The most of reading errors made by Greek students are caused because of the phonemes phonological similarities. We also found that phonemes are replaced by different letters according to their placement into the word (initial-middle-final). Finally we attempted an intervention in a group of students who have been previously assessed with the “Olympos” test and their reading errors analyzed with “Olympos” software. We found that by using New Technologies and proper tests for assessment we can save valuable time, which we can use for early and timely intervention.

Είναι πια κοινή πεποίθηση ότι η αξιολόγηση των δεξιοτήτων φωνολογικής επεξεργασίας σε πρώιμο στάδιο, όπως στα χρόνια του νηπιαγωγείου, μπορεί να οδηγήσει σε ασφαλείς προβλέψεις για τη μελλοντική αναγνωστική δεξιότητα. Η πρώιμη διάγνωση, αν συνδυαστεί με κατάλληλα επανορθωτικά προγράμματα, μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα την υπέρβαση των όποιων δυσκολιών παρουσιάζονται στο μαθητή. Αφού οι μαθητές μπορούν από το νηπιαγωγείο ακόμη να αξιολογούνται για τη φωνολογική ενημερότητα, στην Πρώτη τάξη μπορούν να αξιολογηθούν στην ικανότητα αποκωδικοποίησης. Η ανεπάρκεια στην ικανότητα αποκωδικοποίησης, η οποία είναι βασικό συστατικό της αναγνωστικής διαδικασίας, μπορεί επίσης να προβλέψει τις μελλοντικές αναγνωστικές επιδόσεις. Η καλύτερη δοκιμασία για τον έλεγχο της ικανότητας αποκωδικοποίησης, προτείνεται από πολλούς ερευνητές ότι είναι η ανάγνωση ψευδολέξεων.Βασικός σκοπός αυτής της έρευνας ήταν η κατασκευή ενός τεστ για την αξιολόγηση της ικανότητας αποκωδικοποίησης. Ενός τεστ, που σε συνδυασμό με το κατάλληλο λογισμικό να μπορεί να μας δίνει σημαντικές πληροφορίες, όχι μόνο για την αναγνωστική ικανότητα του εξεταζόμενου μαθητή, αλλά και για τα ποσοτικά και ποιοτικά χαρακτηριστικά των λαθών του. Κατασκευάσαμε λοιπόν το τεστ «Όλυμπος», διαγνωστικό εργαλείο και λογισμικό υλικό για την αξιολόγηση της ικανότητας αποκωδικοποίησης στις πρώτες τάξεις του δημοτικού. Το τεστ χορηγήθηκε σε 425 μαθητές των τριών πρώτων τάξεων του δημοτικού και βρέθηκε αξιόπιστο και έγκυρο.Από τη σύγκριση των λαθών με λάθη μαθητών από άλλες χώρες διαπιστώσαμε ότι οι μαθητές που μαθαίνουν ανάγνωση σε ένα οποιοδήποτε αλφαβητικό σύστημα, έχουν πολλά κοινά προβλήματα να επιλύσουν. Από την ποιοτική ανάλυση των λαθών προέκυψε ότι οι Έλληνες μαθητές κάνουν περισσότερα αναγνωστικά λάθη λόγω φωνολογικής ομοιότητας των γραμμάτων με αυτά που τα αντικαθιστούν κι ότι ανάλογα με τη θέση που κατέχουν μέσα στη λέξη (αρχικά-μεσαία-τελικά) αντικαθιστούν τα φωνήματα με διαφορετικά γράμματα για κάθε θέση.Η προσπάθεια παρέμβασης που έγινε σε ομάδα μαθητών που είχαν αξιολογηθεί με το τεστ «Όλυμπος» και αναλύθηκαν τα λάθη τους με τη βοήθεια του ομώνυμου λογισμικού, έδειξε ότι με τη βοήθεια των νέων τεχνολογιών και την ύπαρξη κατάλληλων δοκιμασιών, μπορούμε να εξοικονομήσουμε πολύτιμο χρόνο, τον οποίο θα διαθέσουμε για έγκαιρη επανορθωτική διδασκαλία.