Κατασκευή και εφαρμογή προγράμματος παρέμβασης σε παιδιά με αναγνωστικές δυσκολίες με χρήση διαβαθμισμένων βιβλίων παιδικής λογοτεχνίας

Abstract

Η παρούσα μελέτη είναι μια εμπειρική -ποσοτική και ποιοτική- έρευνα που επιχειρεί να καλύψει το κενό που υπάρχει στον ελληνικό χώρο όσον αφορά τα προγράμματα αποκατάστασης των αναγνωστικών δυσκολιών μέσα από μια ολιστική προσέγγιση του μαθητή με έμφαση στην ενδυνάμωσή του ως αναγνώστης. Για το λόγο αυτό χρησιμοποιούνται βιβλία παιδικής λογοτεχνίας διαβαθμισμένης αναγνωστικής δυσκολίας, που αναπτύσσουν τα κίνητρα του παιδιού για ανάγνωση, και ενισχύουν το αυτοσυναίσθημα του πτωχού αναγνώστη. Ειδικότερα, κατασκευάζεται ένα πρόγραμμα παρέμβασης που προσεγγίζει ολιστικά τον μαθητή και εφαρμόζεται σε 40 μαθητές με αναγνωστικές δυσκολίες, προκειμένου να ελεγχθεί η αποτελεσματικότητά του. Περιλαμβάνει: (α) Την κατασκευή ενός σύντομου προκριματικού κριτηρίου αναγνωστικής ικανότητας για τον έγκαιρο εντοπισμό των μαθητών με αναγνωστικές δυσκολίες (αρχή β΄ τάξης) και τη δυνατότητα δημιουργίας του αναγνωστικού προφίλ τους. (β) Την κατασκευή μίας φόρμας διαβάθμισης βιβλίων παιδικής λογοτεχνίας σε επίπεδα αναγνωστικής δυσκολίας, καθώς και τη διαβάθμιση 257 ελληνόγλωσσων βιβλίων για παιδιά σχολικής ηλικίας. (γ) Την κατασκευή ενός προγράμματος αποκατάστασης των αναγνωστικών δυσκολιών με βάση διαβαθμισμένα βιβλία παιδικής λογοτεχνίας , προσεγγίζοντας την ανάγνωση κάτω από το πρίσμα της ολιστικής προσέγγισης της γλώσσας (κειμενοκεντρική προσέγγιση, βιβλιοθεραπεία, αξιοποίηση των βιωμάτων των μαθητών). Η έρευαν περιλαμβάνει δύο φάσεις: Στην πρώτη φάση που προηγείται του πειραματισμού, έγιναν τρεις έρευνες με σκοπό την κατασκευή εργαλείων. Συγκεκριμένα: Α΄ έρευνα: Διερευνήθηκαν οι απόψεις των υπεύθυνων τμημάτων παιδικής λογοτεχνίας 8 εκδοτικών οίκων, καθώς και 234 εκπαιδευτικών για την αναγκαιότητα ή μη μιας φόρμας διαβάθμισης βιβλίων. Β΄ έρευνα: Κατασκευάστηκε μια φόρμα διαβάθμισης λογοτεχνικών βιβλίων για παιδιά σε 8 επίπεδα αναγνωστικής δυσκολίας (readability formula) και διαβαθμίστηκαν σε επίπεδα αναγνωστικής δυσκολίας 257 ελληνόγλωσσα βιβλία. Γ΄ έρευνα: Κατασκευάστηκε ένα σύντομο προκριματικό κριτήριο αναγνωστικής ικανότητας (αποκωδικοποίηση 106 λέξεων) για μαθητές β΄ τάξης και δημιουργήθηκε μια κλείδα που επιτρέπει να αποδοθεί αναγνωστικό προφίλ για το μαθητή. Στη δεύτερη φάση πραγματοποιήθηκε η κυρίως έρευνα (τέταρτη κατά σειρά). Αφορούσε στο σχεδιασμό και την εφαρμογή του προγράμματος παρέμβασης σε μαθητές που παρακολουθούσαν τμήμα ένταξης λόγω αναγνωστικών δυσκολιών. Η εφαρμογή του προγράμματος έγινε σε δύο φάσεις: ...............................