Νεότερα δεδομένα στη μηχανική της αναπνοής σε ασθενείς με χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια

Abstract

Chronic Obstructive Pulmonary Disease (COPD) is a major cause of chronic morbidity and mortality throughout the world. However, COPD is generally a progressive disease, especially if a patient’s exposure to noxious agents continues. COPD is characterized by chronic airflow limitation and a range of pathological changes in the lung, some significant extra-pulmonary effects, and important comorbidities which may contribute to the severity of the disease in individual patients. Spirometry is essential for the severity and classification of the disease, and particularly the post-bronchodilation FEV1/FVC ratio and FEV1, according to GOLD.Dyspnea is the predominant complaint of patients with COPD and is commonly the reason for seeking medical attention. However, dyspnea and lung function should be regarded as separate factors, because FEV1 and FVC are poor predictors of hyperinflation, which is the major cause of dyspnea. The slope of phase III (single breath nitrogen test), an index of ventilation inhomogeneity, has been used for early detection of COPD. Tidal airway closure (cyclic opening and closure of the peripheral airways during tidal breathing; ACT) and expiratory flow limitation (attainment of maximal expiratory flow during tidal expiration; EFLT) cause small airways disease (SAD). The relationships of these indices with COPD severity may reflect the progress from SAD to overt COPD. In this cross-sectional study we have assessed for the first time the phase III slope, ACT and EFLT in 10 smokers with normal spirometry (group O) and 40 COPD patients with GOLD scores from I to IV. The study was taken place in the Respiratory Function Laboratory of the1st Dept of Respiratory Medicine, University of Athens Medical School, at “Sotiria” Hospital.

Η χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ) αποτελεί σημαντική αιτία χρόνιας νοσηρότητας και θνησιμότητας παγκοσμίως. Ωστόσο, αποτελεί σταδιακή νόσο, και ειδικότερα όταν οι ασθενείς συνεχίζουν την έκθεση σε επιβλαβείς παράγοντες. Η ΧΑΠ χαρακτηρίζεται από χρόνια στένωση των αεραγωγών και από εύρος παθολογικών μεταβολών στον πνεύμονα, από κάποιες αξιοσημείωτες εξωπνευμονικές επιδράσεις και σημαντικές συνοσηρότητες, οι οποίες μπορεί να συμβάλλουν στη σοβαρότητα της νόσου σε κάποιους ασθενείς. Η διάγνωση και σταδιοποίηση της ΧΑΠ γίνεται με βάση τη σπιρομέτρηση και συγκεκριμένα με τη μέτρηση των FEV1/FVC και FEV1 μετά βρογχοδιαστολή, σύμφωνα με τη GOLD. Ο πιο συχνός λόγος που οι ασθενείς οδηγούνται στην αναζήτηση ιατρικής βοήθειας είναι τα συμπτώματα, και κυρίως η δύσπνοια. Η δύσπνοια μπορεί να αποτελεί ανεξάρτητο παράγοντα από τη σπιρομέτρηση, καθώς οι FEV1 και FVC έχουν πτωχή πρόγνωση της δυναμικής υπερδιάτασης, η οποία αποτελεί τη σημαντικότερη αιτία δύσπνοιας.Η κλίση της φάσης ΙΙΙ (αζωτογράφημα), ως δείκτης ανομοιογένειας αερισμού, έχει χρησιμοποιηθεί για την πρώιμη ανίχνευση της ΧΑΠ. Η σύγκλιση των αεραγωγών κατά την ήρεμη αναπνοή (περιοδική διάνοιξη και σύγκλιση των περιφερικών αεραγωγών στην αναπνοή, tidal airway closure, ACT) και ο περιορισμός της ροής κατά την εκπνοή (επίτευξη της μέγιστης εκπνευστικής ροής κατά την αναπνοή, tidal expiratory flow limitation, EFLT) προκαλούν νόσο μικρών αεραγωγών (small airway disease, SAD). Η σχέση αυτών των δεικτών στη βαρύτητα της ΧΑΠ μπορεί να αντανακλά τη μετάβαση της SAD σε εμφανή ΧΑΠ. Σε αυτήν τη μελέτη εκτιμήσαμε για πρώτη φορά την κλίση της φάσης ΙΙΙ, την ACT και τον EFLT σε 10 καπνιστές με φυσιολογική σπιρομέτρηση και σε 40 ασθενείς με ΧΑΠ σταδίων από Ι έως IV. Η μελέτη διενεργήθηκε στο Εργαστήριο Λειτουργικού Ελέγχου της Αναπνευστικής Λειτουργίας της Α΄ Πανεπιστημιακής Πνευμονολογικής Κλινικης στο Νοσοκομείο «Η Σωτηρία».