Τουριστικά ηχοτόπια: ακουστικό περιβάλλον και branding τουριστικών επιχειρήσεων: η περίπτωση του Café del Mar στην Ίμπιζα

Abstract

This dissertation examines the impact of soundscape in the process of branding of Café del Mar, a seasonal tourism enterprise, with over 30 years in business, located at the seaside resort of San Antoni de Portmany, in Ibiza Spain. This by-sea-bar has established a strong brand name in tourism as well as in music industry. Using the methodological tool of in-depth interviews and participatory observation, I attempted to capture and analyze the multiple roles of the acoustic environment in the construction and reproduction of business competitive identity, the servicescape and the embodied experience of Café del Mar. Especially through the interpretation of the interviews taken by several informants, this study explores the structural features of the soundscape and examines the role of noise and music in the evaluation of sensory audio-visual experience of 'musical sunsets' in Café del Mar. My ethnographic research conducted in Ibiza, and many different as well as diverse informants participated in it. The main categories of informants are Café del Mar visitors, foreign and domestic, the owners and the staff of the bar, local community members, representatives of local and regional authorities and also local tourism professionals. The analysis of the views of informants indicates that Café del Mar is a 'place' of multiple identities and meanings, formulated according to the special relationships and the habitus of each category in relation to the experience of viewing the sunset in Café del Mar. This thesis provides an interdisciplinary approach of tourism soundscapes, examining and investigating the acoustic environment as a potential field of studying tourism experience. The interpretation of the soundscape of Café del Mar was based on the opinions of the informants, my point of view for Café del Mar, as it was constructed through the participatory observation, as well as different approaches and theories of various disciplines.

Η παρούσα διδακτορική διατριβή μελετά τη συμβολή του ηχοτοπίου στη διαδικασία branding του Café del Mar, μιας εποχικής τουριστικής επιχείρησης, η οποία λειτουργεί εδώ και 30 χρόνια στο παραθαλάσσιο θέρετρο του San Antoni de Portmany, στην Ίμπιζα της Ισπανίας. Η συγκεκριμένη επιχείρηση έχει εδραιώσει ένα ισχυρό εμπορικό όνομα τόσο στη τουριστική, όσο και στη μουσική βιομηχανία. Χρησιμοποιώντας το μεθοδολογικό εργαλείο των συνεντεύξεων βάθους και της συμμετοχικής παρατήρησης, επιχείρησα να αποτυπώσω και να αναλύσω το πολλαπλό ρόλο του ακουστικού περιβάλλοντος στη κατασκευή και αναπαραγωγή της ανταγωνιστικής ταυτότητας, του περιβάλλοντος των υπηρεσιών αλλά και της βιωματικής εμπειρίας στο Café del Mar. Ειδικότερα μέσα από την ερμηνεία των συνεντεύξεων των πληροφορητών διερευνώ τα δομικά χαρακτηριστικά του ηχοτοπίου και εξετάζω το ρόλο του θορύβου και της μουσικής στην αποτίμηση της αισθητηριακής οπτικό-ακουοτικής εμπειρίας του «ηλιοβασιλέματος μετά μουσικής», την οποία προσφέρει το μουσικό καφενείο. Στην εθνογραφική έρευνα που πραγματοποιήθηκε στην Ίμπιζα, συμμετείχαν διαφορετικές κατηγορίες πληροφορητών, οι οποίες περιελάμβαναν τους επισκέπτες στο Café del Mar, αλλοδαπούς και ημεδαπούς, τους ιδιοκτήτες και το προσωπικό της επιχείρησης, μέλη της τοπικής κοινωνίας, εκπροσώπους φορέων τοπικής αυτοδιοίκησης και της περιφερειακής ενότητας του νησιού, αλλά και τοπικούς επαγγελματίες του τουρισμού. Η ανάλυση των απόψεων των πληροφορητών καταδεικνύει ότι το Café del Mar συνιστά «τόπο» πολλαπλών ταυτοτήτων και νοηματοδοτήσεων, ανάλογα με τη θέση και τη σχέση της κάθε κατηγορίας πληροφορητών με την επιχείρηση. Η εργασία αυτή συνιστά μια προσπάθεια διεπιστημονικής προσέγγισης του τουριστικού ηχοτοπίου, ιδωμένου ως δυναμικού πεδίου μελέτης και αξιολόγησης της τουριστικής εμπειρίας. Για την ερμηνεία του ηχοτοπίου στηρίχτηκα στις αφηγήσεις και τις «αναγνώσεις» των υποκειμένων, στην άποψη που διαμόρφωσα για το Café del Mar μέσα από τη συμμετοχική παρατήρηση, εντός και εκτός «πεδίου» και τέλος σε μια σειρά προσεγγίσεων και προβληματισμών ποικίλων επιστημονικών κλάδων και γνωστικών αντικειμένων.