Οξειδωτικό stress και αποφρακτική άπνοια στον ύπνο: ευρήματα κατά τα πρώιμα στάδια της αναπνευστικής διαταραχής

Abstract

Obstructive sleep apnea is a medical condition with many serious consequences for the children, regarding their physical and probably and their mental status. It is not very rare and it involves several pathways and mechanisms of the inflammation. A great part among them plays the oxidative stress. Diminished nitric oxide (NO) levels have been reported in adults with obstructive sleep apnea but no data are available for children with obstructive sleep-disordered breathing (SDB). With the present study our goal was to assess levels of serum NO metabolites in children with SDB and to explore the effects of NO metabolites, SDB and their interaction, on blood pressure. In order to achieve our goal morning nitrite, the sum of nitrite and nitrate (NOx), and the average of evening and morning blood pressure were assessed in children with SDB referred for polysomnography and in controls without SDB. The results of our study were the following: fourty three children with SDB (age: 5.8 ± 2.1 years) had moderate-to-severe nocturnal hypoxemia (SpO2 nadir: 85.6 ± 4%), 54 subjects (6.6 ± 2.7 years) had mild hypoxemia (SpO2 nadir: 91.4 ± 1.3%) and 20 subjects were controls free of SDB (6.7 ± 3.7 years). Subjects with moderate-to-severe hypoxemia had significantly lower ln-transformed NO metabolites (1.4 ± 0.7, nitrites; 2.6 ± 0.5, NOx) compared to those with mild hypoxemia (1.9 ± 0.8, nitrites; 3 ± 0.6, NOx) and controls (2.2 ± 0.7, nitrite; 3 ± 0.6, NOx) (p<0.05). The effects of NO metabolites and SDB or their interaction, on blood pressure, were not significant (p>0.05). So, we demonstrated through our research that moderate-to-severe hypoxemia accompanying SDB is associated with reduced concentrations of morning serum NO metabolites. However, NO levels do not seem to affect blood pressure. Future researches will possibly define the prospect of correlation betweeen NO metabolites and specific markers of oxidative stress and offer valuable informations for the understanding of these mechanisms.

Η αποφρακτική υπνική άπνοια στον ύπνο αποτελεί ένα σύνδρομο με αρκετές σοβαρές επιπτώσεις στον παιδιατρικό πληθυσμό, τόσο σε ό,τι αφορά τη σωματική τους υγεία όσο και πιθανότατα και τη διανοητική τους κατάσταση. Είναι μια σχετικά κοινή νοσολογική οντότητα και εμπλέκεται με βιοχημικά μονοπάτια και μηχανισμούς φλεγμονής. Σπουδαίο ρόλο ανάμεσα σε αυτούς τους μηχανισμούς παίζει και το οξειδωτικό stress. Πιο συγκεκριμένα, έχουν αναφερθεί μειωμένα επίπεδα οξειδίου του αζώτου σε ενήλικες με αποφρακτική υπνική άπνοια, χωρίς ωστόσο να υπάρχει μια αντίστοιχη μελέτη στα παιδιά. Με την παρούσα μελέτη ο στόχος μας ήταν να μετρηθούν τα επίπεδα των μεταβολιτών του ΝΟ στον ορό σε παιδιά με διαταραχές της αναπνοής στον ύπνο και να διερευνηθούν οι επιδράσεις των μεταβολιτών του ΝΟ, των διαταραχών της αναπνοής στον ύπνο και της αλληλεπίδρασής τους στην αρτηριακή πίεση. Έτσι, μετρήθηκαν η πρωινή τιμή των νιτρωδών, το σύνολο νιτρωδών και νιτρικών (μεταβολιτών του ΝΟ) και ο μέσος όρος της απογευματινής και της πρωινής τιμής της αρτηριακής πίεσης σε παιδιά με διαταραχές της αναπνοής στον ύπνο που προσήλθαν για πολυπαραγοντική πολυκαταγραφική μελέτη ύπνου και σε μάρτυρες χωρίς την παρουσία των αντίστοιχων διαταραχών. Τα αποτελέσματα της μελέτης ήταν τα ακόλουθα: 43 παιδιά με SDB (ηλικίας 5.8 ± 2.1 έτη) είχαν μέτρια εώς σοβαρή νυχτερινή υποξαιμία (κατώτατη τιμή SpO2: 85.6 ± 4%), 54 παιδιά (ηλικίας 6.6 ± 2.7 έτη) είχαν ήπια υποξαιμία (κατώτατη τιμή SpO2: 91.4 ± 1.3%) και 20 παιδιά ήταν μάρτυρες χωρίς να παρουσιάζουν SDB (ηλικίας 6.7 ± 3.7 έτη). Παιδιά με μέτρια εώς σοβαρή υποξαιμία είχαν σημαντικά χαμηλότερο λογάριθμο των μεταβολιτών του ΝΟ (1.4 ± 0.7, νιτρώδη; 2.6 ± 0.5, NOx) σε σχέση με τα παιδιά με ήπια υποξαιμία (1.9 ± 0.8, νιτρώδη; 3 ± 0.6, NOx) και τους μάρτυρες (2.2 ± 0.7, νιτρώδη; 3 ± 0.6, NOx) (p<0.05). Οι επιδράσεις των μεταβολιτών του ΝΟ, των διαταραχών της αναπνοής στον ύπνο και της αλληλεπίδρασής τους πάνω στην αρτηριακή πίεση δεν καταγράφηκαν ως στατιστικά σημαντικές. Έτσι, μέσω της συγκεκριμένης μελέτης, αποδείχθηκε ότι η μέτρια εώς σοβαρή υποξαιμία που συνοδεύει τις διαταραχές της αναπνοής στον ύπνο συνδέεται με τις μειωμένες συγκεντρώσεις μεταβολιτών του ΝΟ σε πρωινά δείγματα ορού. Ωστόσο, τα επίπεδα του ΝΟ δε φαίνεται να επηρεάζουν την αρτηριακή πίεση. Μελλοντικές έρευνες μένει να δείξουν μια πιθανή συσχέτιση μεταξύ των μεταβολιτών του ΝΟ και ειδικών δεικτών του οξειδωτικού stress και να προσφέρουν πολύτιμες πληροφορίες για την κατανόηση των μηχανισμών αυτής της πολύπλοκης διαδικασίας.