Η επίδραση της περιεγχειρητικής ενδοφλέβιας χορήγησης δεξμεδετομιδίνης ή λιδοκαϊνης στον μετεγχειρητικό πόνο, την κατανάλωση αναλγητικών, τη λειτουργία του εντέρου και την ανάνηψη μετά από γυναικολογική επέμβαση κοιλίας: τυχαιοποιημένη διπλή τυφλή μελέτη

Abstract

Background and aims: The management of acute postoperative pain as well as its transition to chronic postoperative pain (CPP) remains challenging and the research for adjuvants to reduce opioid use continues. The effect of intravenous dexmedetomidine and lidocaine on postoperative pain, opioid consumption and functional recovery as well as for their effectiveness on preventing CPP was studied.Methods: In this double-blind study, 91 women, 30–70y, ASA I-II, scheduled for abdominal hysterectomy/myomectomy, were randomized to receive either dexmedetomidine (DEX-group) or lidocaine (LIDO-group) or placebo (CONTROL-group). Before anesthesia induction, a loading intravenous dose of one of the aforementioned drugs was given to all patients (0.9ml/kg/h for 10min), followed by 0.15ml/kg/h infusion until last suture. Identical 50ml-syringes containing dexmedetomidine 4mcg/ml (bolus: 0.6mcg/kg, infusion: 0.6mcg/kg/h), or lidocaine 10mg/ml (bolus: 1.5mg/kg, infusion: 1.5mg/kg/ h), or NaCl 0.9% were used. The main outcomes were cumulative morphine consumption and postoperative pain at rest and cough (Numerical rating scale, NRS: 0-10). Other measurements included anesthetic (sevoflurane) consumption, nausea/vomiting, postoperative sedation, time to first passage of flatus/stool, mobilization, sleep quality, satisfaction, discharge time, and drug side effects. Measurements were performed at Post-anesthesia Care Unit (PACU), 2h, 4h, 8h, 24h and 48h. We also evaluated the patients for CPP development at 3, 6 and 12 months.Results: Data from 81 patients were analyzed for acute pain (DEX-group:26, LIDO-group:29, CONTROL-group:26). Cumulative morphine consumption (mg) was significantly lower in the LIDO versus CONTROL-group in the PACU (LIDO-group:8.41±1.45, CONTROL-group:10.4±3.29, p=0.017), at 24h (LIDO-goup:16.86±5.85, CONTROL-group:23.4±9.54, p=0.036) and 48h (LIDO-group:20.45±6.58, CONTROL-group:28.87±12.55, p=0.022). The DEX-group experienced significantly less nausea compared to CONTROL-group in the PACU (p=0.041). Finally, the use of vasoconstrictors was higher in the treatment groups, especially in DEX-group compared to CONTROL (p=0.012). The rest of the measurements regarding NRS scores, sevoflurane consumption, bowel function and other recovery characteristics, satisfaction, discharge time and drug side effects did not differ significantly among the groups. Regarding chronic pain, data from 74 women were analyzed. Higher NRS (numerical rating scale) cough scores at 48h led to statistically significant NRS and DN4 scores at 3, 6 and 12 months (pConclusions: Dexmedetomidine and lidocaine could be useful adjuvants for analgesia after abdominal surgery. Lidocaine significantly reduced postoperative opioid consumption, while dexmedetomidine prevented early postoperative nausea. However, hypotension and need for vasopressors was common with both agents, especially with dexmedetomidine.Dexmedetomidine reduced the duration and severity of CPP, while lidocaine exhibited a protective effect against neuropathic elements of CPP.

Εισαγωγή: Η αντιμετώπιση του οξέος μετεγχειρητικού πόνου (ΟΜΠ) καθώς και η μετάπτωσή του σε χρόνιο μετεγχειρητικό πόνο (ΧΜΠ) παραμένει μια πρόκληση για τον αναισθησιολόγο. Ως αποτέλεσμα η έρευνα για συνοδά αναλγητικά φάρμακα με σκοπό τη μείωση της έντασης του πόνου και της μείωσης χρήσης οπιοειδών συνεχίζεται. Μελετήθηκε η επίδραση της ενδοφλέβιας δεξμεδετομιδίνης και της λιδοκαΐνης στον ΟΜΠ, στην κατανάλωση οπιοειδών, στη λειτουργική ανάνηψη και την ικανοποίηση των ασθενών καθώς και η αποτελεσματικότητά τους στην πρόληψη ανάπτυξης ΧΜΠ.Μεθοδολογία: Σε αυτήν τη διπλή-τυφλή μελέτη, 91 γυναίκες, 30-70 ετών, ASA I-II, προγραμματισμένες για κοιλιακή υστερεκτομή/ινομυωματεκτομή, τυχαιοποιήθηκαν για να λάβουν είτε δεξμεδετομιδίνη (ομάδα DEX) είτε λιδοκαΐνη (ομάδα LIDO) ή εικονικό φάρμακο (CONTROL -ομάδα). Πριν την εισαγωγή στην αναισθησία λάμβαναν ενδοφλέβιο διάλυμα με ρυθμό 0.9ml/kg/h για 10 λεπτά, μέσω μιας ηλεκτρονικής αντλίας. Μετά την εισαγωγή στην αναισθησία και μέχρι το τελευταίο ράμμα η ροή ρυθμιζόταν στα 0.15ml/kg/h. Πανομοιότυπες σύριγγες των 50 ml που περιείχαν δεξμεδετομιδίνη 4 mcg/ml (ομάδα DEX- δόση φόρτισης 0.6mcg/kg, δόση διατήρησης 0.6mcg/kg/h) ή λιδοκαΐνη 10 mg/ ml (ομάδα LIDO- δόση φόρτισης 1.5mg/kg, δόση διατήρησης 1.5mg/kg/h), ή NaCl 0,9% (ομάδα CONTROL) χρησιμοποιήθηκαν. Τα κύρια αποτελέσματα της μελέτης ήταν η αθροιστική κατανάλωση μορφίνης και ο μετεγχειρητικός πόνος σε ηρεμία και βήχα (Numerical Rating Scale, NRS: 0-10). Άλλες μετρήσεις περιλάμβαναν την κατανάλωση αναισθητικού (σεβοφλουράνιο), τη μετεγχειρητική ναυτία/ έμετο, τη μετεγχειρητική καταστολή, το χρόνο που παρήλθε έως την παραγωγή αερίων/κοπράνων, την κινητοποίηση από το κρεβάτι, την ποιότητα ύπνου, την ικανοποίηση, το εξιτήριο και τις πιθανές παρενέργειες των μελετώμενων φαρμάκων. Οι μετρήσεις πραγματοποιήθηκαν στη Μονάδα Μεταναισθητικής Φροντίδας (ΜΜΑΦ) και στις 2, 4, 8, 24 και 48 ώρες μετά την επέμβαση. Επίσης αξιολογήθηκε η ανάπτυξη ΧΜΠ με ή χωρίς νευροπαθητικά στοιχεία στους 3, 6 και 12 μήνες μετά την επέμβαση.Αποτελέσματα: Αναλύθηκαν τα δεδομένα 81 ασθενών ως προς τον οξύ πόνο και τις προαναφερθείσες παραμέτρους (ομάδα DEX: 26, ομάδα LIDO: 29, ομάδα CONTROL: 26). Η αθροιστική κατανάλωση μορφίνης (mg) ήταν σημαντικά χαμηλότερη στην ομάδα LIDO έναντι της ομάδας CONTROL στη ΜΜΑΦ (ομάδα LIDO: 8,41 ± 1,45, ομάδα CONTROL: 10,4 ± 3,29, p = 0,017), στις 24 ώρες (ομάδα LIDO: 16,86 ± 5,85, ομάδα CONTROL: 23,4 ± 9,54, p = 0,036) και στις 48 ώρες (ομάδα LIDO: 20,45 ± 6,58, ομάδα CONTROL: 28,87 ± 12,55, p = 0,022). Η ομάδα DEX παρουσίασε σημαντικά λιγότερη ναυτία σε σύγκριση με την ομάδα CONTROL στη ΜΜΑΦ (p = 0,041). Τέλος, η χρήση αγγειοδραστικών φαρμάκων ήταν υψηλότερη στις ομάδες παρέμβασης (LIDO και DEX), ιδιαίτερα στην ομάδα DEX σε σύγκριση με την ομάδα CONTROL (p = 0,012). Οι υπόλοιπες μετρήσεις σχετικά με τις βαθμολογίες NRS, την κατανάλωση σεβοφλουρανίου, τη λειτουργία του εντέρου και άλλα χαρακτηριστικά ανάνηψης, ικανοποίηση των ασθενών, ποιότητα ύπνου, διάρκεια νοσηλείας και παρενέργειες φαρμάκων δε διέφεραν σημαντικά μεταξύ των ομάδων. Όσον αφορά το χρόνιο πόνο, αναλύθηκαν δεδομένα από 74 γυναίκες. Οι υψηλότερες βαθμολογίες NRS βήχα στις 48 ώρες οδήγησαν σε στατιστικά σημαντικές βαθμολογίες NRS και DN4 (Douleur Neuropathique en 4 questions) στους 3, 6 και 12 μήνες (pΣυμπέρασμα: Η δεξμεδετομιδίνη και η λιδοκαΐνη φαίνεται να αποτελούν χρήσιμα συνοδά αναλγητικά μετά από κοιλιακή γυναικολογική χειρουργική επέμβαση καλοήθους αιτιολογίας. Η λιδοκαΐνη μείωσε σημαντικά τη μετεγχειρητική κατανάλωση οπιοειδών, ενώ η δεξμεδετομιδίνη απέτρεψε την πρώιμη μετεγχειρητική ναυτία. Ωστόσο, η υπόταση και η ανάγκη για αγγειοσυσπαστικές ουσίες ήταν συχνή και με τους δύο παράγοντες, ιδιαίτερα με τη δεξμεδετομιδίνη. Η δεξμεδετομιδίνη μείωσε τη διάρκεια και τη σοβαρότητα του ΧΜΠ, ενώ η λιδοκαΐνη παρουσίασε προστατευτική δράση έναντι των νευροπαθητικών στοιχείων που αναπτύσσονται παράλληλα με το χρόνιο πόνο.