Λεπτίνη, αδιπονεκτίνη, γρελίνη: ο ρόλος τους στο αλλεργικό βρογχικό άσθμα: κλινική μελέτη σε εμμηνοπαυσιακές ασθενείς με άσθμα: συσχετίσεις με τη σταθερή νόσο και την παρόξυνση

Abstract

Objective: The mechanisms underlying the relationship between obesity and asthma have not been fully established. Data in the literature suggest that adipose tissue-derived hormones may be implicated. However no definite conclusions regarding the role of leptin and adiponectin with asthma are available. No studies have examined the role of ghrelin in asthma.Methods: We assessed the circulating concentrations of leptin, adiponectin and ghrelin in 32 post-menopausal stable asthma patients, 37 female asthmatics during exacerbations and 8 weeks later, and 22 controls. We examined the relationship between the three peptides and indexes of pulmonary function, airway inflammation and atopy.Results: Stable asthma patients exhibited higher leptin and lower ghrelin concentrations compared to controls. Patients with severe asthma had higher leptin and lower adiponectin levels vs patients with mild to moderate asthma. Higher leptin concentrations and leptin/adiponectin ratios both served as markers for separating out asthma patients and further discriminating severe from mild to moderate asthmatics. Leptin levels were inversely correlated with both FEV1/FVC and FEF25-75 in patients with mild to moderate asthma. Atopic asthma patients had higher leptin concentrations than non atopic asthma patients. There was a positive correlation between serum leptin and total IgE levels in atopic asthmatics. Additionally, serum leptin levels and leptin/adiponectin ratio were significantly increased during asthma exacerbations, while adiponectin and ghrelin levels were significantly decreased. Conclusion: Our findings suggest that leptin, adiponectin and ghrelin may play a significant role in the pathogenesis of asthma during both stable state and asthma exacerbation, independently of obesity.

Εισαγωγή: Σύμφωνα με βιβλιογραφικά δεδομένα, υπάρχει συσχέτιση ανάμεσα στην παχυσαρκία και το άσθμα, αλλά οι μηχανισμοί που τη διέπουν δεν έχουν διευκρινιστεί. Ορμόνες του λιπώδους ιστού, όπως η λεπτίνη και η αδιπονεκτίνη, είναι πιθανό ότι εμπλέκονται, ενώ ο ρόλος της γρελίνης δεν έχει μελετηθεί. Υλικό και Μεθοδολογία: Οι συγκεντρώσεις στον ορό του αίματος της λεπτίνης, της αδιπονεκτίνης και της γρελίνης μετρήθηκαν σε 32 εμμηνοπαυσιακές ασθενείς με ελεγχόμενο άσθμα και 22 υγιείς εμμηνοπαυσιακές γυναίκες, που αποτέλεσαν την ομάδα ελέγχου. Στη συνέχεια, μελετήθηκαν οι πιθανές συσχετίσεις καθεμιάς από τις παραπάνω τρεις ορμόνες με δείκτες της πνευμονικής λειτουργίας και της φλεγμονής των αεραγωγών στο άσθμα, καθώς και οι πιθανές συσχετίσεις τους με τη βαρύτητα του άσθματος και το ατοπικό status. Σ’ ένα δεύτερο σκέλος της μελέτης, όπου συμπεριλήφθηκαν 37 γυναίκες ασθενείς με άσθμα, υπολογίστηκαν οι μεταβολές των συγκεντρώσεων λεπτίνης, αδιπονεκτίνης και γρελίνης στη φάση της παρόξυνσης αλλά και 8 εβδομάδες μετά.Αποτελέσματα: Οι ασθματικές ασθενείς εμφάνιζαν υψηλότερες συγκεντρώσεις λεπτίνης και χαμηλότερες συγκεντρώσεις γρελίνης σε σύγκριση με την ομάδα ελέγχου. Επίσης, οι ασθενείς με σοβαρό άσθμα εμφάνιζαν υψηλότερες συγκεντρώσεις λεπτίνης και χαμηλότερες συγκεντρώσεις αδιπονεκτίνης απ’ ότι οι ασθενείς με ήπιο έως μέτριο άσθμα. Τα επίπεδα λεπτίνης και οι τιμές του λόγου λεπτίνης/αδιπονεκτίνης (Λ/Α) αποτέλεσαν τις μεταβλητές που μπορούσαν να διαχωρίσουν τις ασθενείς με άσθμα από την ομάδα ελέγχου, αλλά και τις ασθενείς με σοβαρό άσθμα απ’ εκείνες με ήπιο έως μέτριο άσθμα. Επιπλέον, τα επίπεδα λεπτίνης συσχετίστηκαν αρνητικά με το λόγο FEV1/FVC και τη FEF25-75% στις ασθενείς με ήπιο έως μέτριο άσθμα, ενώ διαπιστώθηκε θετική συσχέτιση ανάμεσα στα επίπεδα λεπτίνης και ολικής IgE στις ασθενείς με ατοπικό άσθμα. Τέλος, στη φάση της παρόξυνσης, σημειώθηκε αύξηση των συγκεντρώσεων λεπτίνης και του λόγου Λ/Α και ελάττωση των συγκεντρώσεων αδιπονεκτίνης και γρελίνης.Συμπέρασμα: Τα παραπάνω αποτελέσματα στοιχειοθετούν έναν πιθανό ρόλο για τη λεπτίνη, την αδιπονεκτίνη και τη γρελίνη στην παθογένεια του άσθματος.