Επαγγελματική ωριμότητα και λήψη επαγγελματικής απόφασης εφήβων διαφορετικών πολιτισμικών ομάδων

Abstract

The purpose of this study was to examine career maturity and dysfunctional career thoughts of adolescents from the former Soviet Union and from Albania who attend Greek schools, compared with their native Greek classmates. The sample included 214 immigrants from the former USSR, 299 immigrants from Albania and 549 natives. All students attended 9nth grade. Career Evolution Scale (Drosos, & Cassotakis, 2010) was used to assess students’ career maturity. CES measures both the attitudinal dimensions (Programming of educational/ career future and Searching for information) and the cognitive dimensions (Decision Making and Information) of career maturity. Dysfunctional career thoughts were measured by the Greek version of Career Thoughts Inventory (Sampson, Peterson, Lenz, Reardon, & Saunders, 1996). Immigrant students’ acculturation level was assessed by Acculturation Scale (Nguyen & Von Eye, 2002). The country of origin differentiates students’ dysfunctional career thoughts on a significant level (Greek students have less dysfunctional thoughts than immigrants), but it can be held responsible only for a very little percentage of dysfunctional thoughts’ variance. Additionally, immigrant students seem to have lower scores than Greeks in the cognitive dimensions of career maturity. Adolescents from Albania score lower than Greeks; and adolescents from former USSR score lower than Albanians. Nevertheless, the hierarchical regression analysis, that was used to explore the predictive power of several variables regarding Decision Making, showed that, when Information and Dysfunctional Career Thoughts have entered the equation, the country of origin is no longer an important predictor. Finally, there were found low positive correlations between the cognitive dimensions of career maturity and immigrants’ orientation towards Greek culture.

Η παρούσα εργασία αποσκοπεί στη διερεύνηση της επαγγελματικής ωριμότητας και των δυσλειτουργικών σκέψεων σταδιοδρομίας εφήβων από την πρώην ΕΣΣΔ και την Αλβανία, οι οποίοι φοιτούν σε ελληνικά σχολεία, σε σύγκριση με τους γηγενείς συμμαθητές τους. Το δείγμα περιλάμβανε 214 μετανάστες από την πρώην ΕΣΣΔ, 299 μετανάστες από την Αλβανία και 549 γηγενείς που φοιτούσαν στη Γ’ Γυμνασίου. Για την εκτίμηση της επαγγελματικής ωριμότητας χρησιμοποιήθηκε η Κλίμακα Επαγγελματικής Εξέλιξης (Δρόσος & Κασσωτάκης, 2010), η οποία μετράει τόσο τις διαστάσεις των στάσεων (Προγραμματισμός εκπαιδευτικού/ επαγγελματικού μέλλοντος και Αναζήτηση πληροφόρησης) όσο και τις γνωστικές (Ικανότητα λήψης ορθολογικών αποφάσεων και Πληροφόρηση), ενώ για την εκτίμηση των δυσλειτουργικών σκέψεων σταδιοδρομίας αξιοποιήθηκε η ελληνική εκδοχή του Ερωτηματολογίου Σκέψεων Σταδιοδρομίας (Sampson, Peterson, Lenz, Reardon, & Saunders, 1996). Παράλληλα, συλλέχθηκαν στοιχεία για το επίπεδο επιπολιτισμού των μεταναστών εφηβων με την Κλίμακα Επιπολιτισμού (Nguyen & Von Eye, 2002). Τα ευρήματα δείχνουν ότι η χώρα καταγωγής διαφοροποιεί τις δυσλειτουργικές σκέψεις σταδιοδρομίας σε στατιστικά σημαντικό επίπεδο, με τους μετανάστες να έχουν μεγαλύτερο βαθμό δυσλειτουργικών σκέψεων, αλλά ευθύνεται για πολύ μικρό ποσοστο της διακύμανσης των δυσλειτουργικών σκέψεων. Ως προς την επαγγελματική ωριμότητα τα αποτελέσματα έδειξαν ότι η χώρα καταγωγής διαφοροποιεί μόνο τις γνωστικές διαστάσεις. Ειδικότερα οι έφηβοι από την Αλβανία υστερούν έναντι των γηγενών, και οι έφηβοι από την πρώην ΕΣΣΔ υστερούν έναντι των μαθητών από την Αλβανία. Όμως, η ιεραρχική ανάλυση παλινδρόμησης για τη διερεύνηση των μεταβλητών με τη μεγαλύτερη προγνωστική ισχύ στην ικανότητα λήψης απόφασης έδειξε ότι, όταν συμπεριληφθούν στο μοντέλο ο βαθμός πληροφόρησης και ο βαθμός δυσλειτουργικών σκέψεων, η χώρα καταγωγής παύει να αποτελεί σημαντική μεταβλητή πρόβλεψης. Τέλος, βρέθηκαν μικρές συνάφειες των γνωστικών διαστάσεων της επαγγελματικής ωριμότητας με τον προσανατολισμό των μεταναστών εφήβων προς την ελληνική κουλτούρα. Τα αποτελέσματα εξετάζονται υπό το πρίσμα της πρακτικής αξιοποίησης τους για τη βελτίωση των υπηρεσιών συμβουλευτικής και προσανατολισμού.