Η Ηλεκτρονική Υγεία (eHealth) ως εφαρμογή Κοινωνικής Πολιτικής, με έμφαση σε ποιοτικές, διαχειριστικές και οικονομικές διαστάσεις: η περίπτωση ελληνικής Υπηρεσίας υγείας

Abstract

Στο πλαίσιο της ραγδαίας τεχνολογικής εξέλιξης και ανάπτυξης, πολύ συχνά εμφανίζονται νέα επιστημονικά δεδομένα που κάθε σύγχρονη κοινωνία οφείλει να εξετάσει, να εκμεταλλευτεί και να εισάγει στους κόλπους της. Οι ρυθμοί ανάπτυξης και αλλαγής είναι γρήγοροι και απαιτούν συνεχή επαγρύπνηση. Το μέγεθος του πληθυσμού παγκοσμίως αυξάνεται, ο μέσος όρος ηλικίας των ανθρώπων είναι υψηλός, η μετακίνηση των πληθυσμών είναι συνεχής και οι ανάγκες ολοένα και μεγαλώνουν. Έτσι, κάθε σύγχρονη και δημοκρατική κοινωνία καλείται να αντιμετωπίσει επιτυχώς όλα τα προβλήματα και τις σύγχρονες προκλήσεις, ενώ παράλληλα βρίσκεται σε διαρκή ανταγωνισμό με τις υπόλοιπες. Μέσα στα πλαίσια του ανταγωνισμού και της τεχνολογικής εξέλιξης, η Ευρώπη θέλησε να αναβαθμίσει το ρόλο της και να γίνει πιο ανταγωνιστική κοινωνία, παγκοσμίως. Θέλησε να αποτελέσει κινητήριο μοχλό στην παγκόσμια μηχανή και έτσι επιδόθηκε σε πολύ σημαντικές πρωτοβουλίες, με σκοπό την αναβάθμιση της ποιότητας ζωής των πολιτών. Μέσα στα πλαίσια της γενικότερης αυτής κινητοποίησης, έθεσε στα κράτη και τις κυβερνήσεις ένα σύνολο πολιτικών δράσεων και πρωτοβουλιών τις οποίες θεώρησε απαραίτητες, ως μέσο επίτευξης των στόχων της. Η Κοινωνία της Πληροφορίας και η συμμετοχή σε αυτήν είναι το αποτέλεσμα της ανάγκης της Ευρώπης να αναβαθμίσει το ρόλο της. Έτσι, ανάμεσα στις υπόλοιπες δράσεις και πρωτοβουλίες της Κοινωνίας της Πληροφορίας για μια ηλεκτρονική Ευρώπη (eEurope), εμφανίζεται και η πρωτοβουλία της ηλεκτρονικής υγείας (eHealth). Η ηλεκτρονική υγεία αποτελεί το επόμενο βήμα της υγειονομικής φροντίδας με την εφαρμογή της σύγχρονης τεχνολογίας. Πιο συγκεκριμένα, η ηλεκτρονική υγεία είναι η εφαρμογή των Τεχνολογιών Πληροφορίας και Επικοινωνιών στο χώρο της φροντίδας υγείας. Πρόκειται λοιπόν για ένα νέο επιστημονικό πλαίσιο το οποίο συνδυάζει και απαιτεί τη συνεργασία πολλών επιστημονικών ειδικεύσεων καθότι από μόνη της αποτελεί πολυδιάστατη εφαρμογή. Η εφαρμογή της ηλεκτρονικής υγείας απαιτεί ένα σύνολο διοικητικών, κοινωνικοπολιτικών, οικονομικών, τεχνολογικών και ανθρωπιστικών δράσεων. Θεωρώντας την υγεία ως το πολυτιμότερο αγαθό του ανθρώπου και αναγνωρίζοντας τα προβλήματα των σύγχρονων υγειονομικών συστημάτων, επιλέξαμε να την μελετήσουμε ως φαινόμενο, ως επιστήμη και κυρίως ως εφαρμογή κοινωνικής πολιτικής. Έχουμε την πεποίθηση ότι η ηλεκτρονική υγεία είναι ικανή να επιφέρει αλλαγές στην παροχή υγειονομικής φροντίδας με την ταυτόχρονη απαλλαγή πολλών από τα προβλήματα που μαστίζουν το χώρο της φροντίδας υγείας σε τοπικό, εθνικό και παγκόσμιο επίπεδο. Θεωρούμε ότι η ηλεκτρονική υγεία μπορεί να εφαρμοστεί σε διάφορους τομείς παροχής φροντίδας υγείας και να οδηγήσει στη βελτίωση των παρεχόμενων υπηρεσιών προς στους πολίτες και κατ’ επέκταση στη βελτίωση της ποιότητας ζωής. Για να καταφέρουμε να αποκαλύψουμε τις διαστάσεις αλλά και τις δυνατότητες της ηλεκτρονικής υγείας, επιλέξαμε να την μελετήσουμε στην παρούσα διατριβή, υπό μια κοινωνικοπολιτική, διοικητική, οικονομική, εκπαιδευτική, ποιοτική και ανθρωπιστική βάση. Ανατρέξαμε σε όλες τις ενέργειες, δράσεις, απόψεις που κυκλοφορούν για την eHealth και την μελετήσαμε βιβλιογραφικά. Η μελέτη της σχετικής βιβλιογραφίας αποκάλυψε ότι η πεποίθηση που κυριαρχεί στους επιστημονικούς και επιχειρηματικούς κόλπους είναι ότι η ηλεκτρονική υγεία μπορεί να βελτιώσει την ποιότητα των υπηρεσιών υγείας και ότι μακροπρόθεσμα διαφαίνεται η οικονομική της αποδοτικότητα.